Przewodniczący KNF o projekcie ustawy frankowej i restrukturyzacji Getin Noble Banku

Przewodniczący KNF o projekcie ustawy frankowej i restrukturyzacji Getin Noble Banku
Jacek Jastrzębski. Źródło: KNF
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Zaproponowana przez rząd tzw. ustawa frankowa może wpłynąć na pewne przyspieszenie tempa zawiązywania rezerw przez banki, ale sektor bankowy ma duże nadwyżki kapitałowe i jest sobie w stanie z taką sytuacja poradzić. Natomiast jeśli chodzi o przymusową restrukturyzację Getin Noble Banku (GNB) z 2022 r. – to była to właściwa decyzja – z perspektywy GNB, jego klientów i całego sektora bankowego, który uchroniła przed poważnymi skutkami - ocenia przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego Jacek Jastrzębski.

„Oceniamy, że zaproponowana ustawa frankowa może wpłynąć na pewne przyspieszenie tempa zawiązywania rezerw na ryzyko prawne przez banki. Jeżeli rząd decyduje się na rozwiązania przyspieszające spory sądowe, to zmniejsza się atrakcyjność ugód dla klientów i większa część z nich będzie skłonna złożyć pozew.

Niemniej jednak sektor bankowy ma duże nadwyżki kapitałowe i jest sobie w stanie z taką sytuacją poradzić” – powiedział Jacek Jastrzębski PAP Biznes w kuluarach Europejskiego Forum Rynków Kapitałowych w Warszawie.

„Pozytywnym efektem tej ustawy z punktu widzenia sektora bankowego może być uproszczenie procedur sądowych, co może zmniejszyć koszty prawne banków, a także może ograniczyć koszty ponoszone przez banki w związku z wypłatą odsetek od rat spłacanych ponad kapitał” – dodał.

Czytaj także: Bankowość i Finanse | Orzecznictwo | Masowe podważanie stosunków zobowiązaniowych to niechlubna polska specjalność

Tzw. ustawa frankowa w procesie legislacji

Projekt tzw. ustawy frankowej trafił do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Przyjęcie ustawy przez rząd planowane jest na drugi kwartał tego roku.

Nowe przepisy mają uprościć i przyspieszyć postępowania w sprawach frankowych, a przez to odciążyć sądy i doprowadzić do skrócenia czasu postępowań również w innych rodzajach spraw.

Ministerstwo Sprawiedliwości zakłada, że ustawa wejdzie w życie w 2025 roku, a vacatio legis wynosić ma 14 dni.

Zgodnie z projektem, konsumenci pozywający banki nie będą musieli składać wniosków o zabezpieczenie m.in. w postaci zawieszenia spłaty rat – wstrzymanie płatności rat będzie następowało z mocy prawa.

Planowane jest także między innymi rozszerzenie możliwości orzekania na posiedzeniu niejawnym zarówno w pierwszej, jak i w drugiej instancji, a także umożliwienie zgłoszenia wniosku o rozliczenie roszczenia wzajemnego w jednym postępowaniu sądowym.

Projekt ustawy wprowadza także zachęty do zawierania ugód poza sądem, w tym korzyści fiskalne dla stron rezygnujących z dalszego prowadzenia sporu sądowego.

Czytaj także: Raport Specjalny | Trendy Bankowości 2024 | Przywrócenie przejrzystości w polskim wymiarze sprawiedliwości to niezbędny warunek, by powstrzymać trend podważania umów

Resolution Getin Noble z ’22 była właściwą decyzją, nie było lepszego rozwiązania

Getin Holding poinformował w środę (29.01.2025), że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał wyrok stwierdzający wydanie z naruszeniem prawa decyzji o wszczęciu przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku, umorzeniu jego instrumentów kapitałowych, zastosowaniu instrumentu przymusowej restrukturyzacji w formie instytucji pomostowej oraz powołaniu administratora Banku.

Pytany o komentarz w tej sprawie przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski podkreśla, że wyrok nie kwestionuje zasadności decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG) w sprawie przymusowej restrukturyzacji (resolution) GNB, a zasadność tej decyzji nie może budzić wątpliwości.

„Przeprowadzona w 2022 r. przymusowa restrukturyzacja Getin Noble Banku (GNB) była właściwą decyzją – zarówno z punktu widzenia sytuacji GNB i jego klientów, jak i z perspektywy całego sektora bankowego. Z dzisiejszej perspektywy także uważam, że nie było lepszego rozwiązania.

Mając na uwadze sytuację finansową, w jakiej znajdował się GNB, nie było innego scenariusza niż przymusowa restrukturyzacja albo upadłość” – powiedział Jacek Jastrzębski.

„Na podstawie dostępnych motywów wyroku rozumiem, że wyrok WSA w Warszawie odnosi się do szczegółowych formalnych i organizacyjnych aspektów związanych z łączeniem przez BFG funkcji organu przymusowej restrukturyzacji oraz roli kuratora.

Nie odnosi się jednak w żaden sposób do kwestii zasadności podjętej decyzji. Nie wskazuje w szczególności żadnej alternatywnej, lepszej ścieżki postępowania dostępnej w odniesieniu do GNB i jego sytuacji finansowej” – dodaje.

TSUE o decyzji ws. restrukturyzacji Getin Noble Banku

Jacek Jastrzębski przypomina, że wyrok wydany przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w odpowiedzi na pytanie prejudycjalne WSA w Warszawie wprost potwierdził możliwość łączenia przez BFG funkcji kuratora oraz organu przymusowej restrukturyzacji.

TSUE wskazał wówczas, że muszą być zachowane zasady związane z zapobieganiem konfliktowi interesów, które w ocenie organu przymusowej restrukturyzacji mitygują ryzyko związane z takim konfliktem.

„W tym zakresie TSUE jednoznacznie wskazał kierunek racjonalnej interpretacji prawa i dał WSA w Warszawie stosowne wytyczne. Dlatego też rozstrzygnięcie WSA w Warszawie przyjąłem z zaskoczeniem” – dodaje Jacek Jastrzębski.

Czytaj także: Zdaniem TSUE przymusowa restrukturyzacja Getin Noble Banku była przeprowadzona zgodnie z prawem

Wyrok WSA w Warszawie ws. Getin Noble Banku nie jest prawomocny

Przewodniczący KNF nie chce podejmować prawniczej polemiki z wyrokiem WSA w Warszawie, gdyż w tym celu trzeba poznać jego pełne uzasadnienie. Dodaje, że głównym i najbardziej adekwatnym forum dla takiej polemiki powinno być – w ocenie Jacka Jastrzębskiego – postępowanie kasacyjne przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (NSA).

„Wyrok WSA w Warszawie ws. Getin Noble Banku nie jest prawomocny. BFG przysługuje skarga kasacyjna do NSA. Zakładam, że po zapoznaniu się z pisemnym uzasadnieniem wyroku WSA w Warszawie, BFG podejmie decyzję odnośnie do wniesienia takiej skargi kasacyjnej.

Z perspektywy nadzoru finansowego widzieliśmy przypadki, w których podejście WSA było diametralnie korygowane przez NSA. Dotyczyło to też spraw fundamentalnych dla stosowania przepisów regulujących rynek finansowy” – wskazuje przewodniczący KNF.

„Wierzę, że także w tym przypadku NSA wykorzysta okazję, żeby skorygować interpretację przyjętą przez WSA w Warszawie i inaczej ukształtować krajową linię orzeczniczą.

Niewątpliwie interpretacja przepisów ustawy o BFG – także w kontekście dyrektywy BRRD – nie może prowadzić do tego, że przeprowadzanie procesów restrukturyzacyjnych na rynku finansowym byłoby praktycznie niewykonalne lub obciążone nieracjonalnym ryzykiem prawnym.

Byłby to fatalny sygnał z punktu widzenia osób, które profesjonalnie i w dobrej wierze podejmują trudne decyzje dbając o stabilność i prawidłowe funkcjonowanie rynku finansowego” – dodaje.

Alternatywą dla przymusowej restrukturyzacji GNB była upadłość

Jacek Jastrzębski podkreśla, że decyzja BFG ws. resolution GNB uchroniła polski sektor bankowy oraz klientów GNB przed poważnymi skutkami nieuchronnej upadłości tego banku.

„W odniesieniu do dyskusji na temat ewentualnych roszczeń odszkodowawczych właścicieli, akcjonariuszy, obligatariuszy czy kredytobiorców frankowych Getin Noble Banku trzeba przede wszystkim zadać pytanie: jaki był alternatywny scenariusz dla GNB?

W sytuacji GNB jedyną alternatywą dla przymusowej restrukturyzacji była upadłość. W razie upadłości sytuacja wierzycieli nie byłaby w żaden sposób lepsza niż w scenariuszu przymusowej restrukturyzacji, a stopień ich zaspokojenia nie byłby większy” – zaznacza przewodniczący KNF.

Przypomniał, że w ramach procesu przymusowej restrukturyzacji BFG zobowiązany jest do przeprowadzenia tzw. testu „no-creditor-worse-off” (NCWO) w celu upewnienia się, że w wyniku przymusowej restrukturyzacji żaden z wierzycieli banku nie znajdzie się w gorszej sytuacji, niż znalazłby się w razie jego hipotetycznej upadłości.

„Test NCWO w odniesieniu do GNB potwierdził, że ewentualny scenariusz upadłościowy nie byłby dla nikogo korzystniejszy. Nie sposób zatem twierdzić, jakoby ktokolwiek poniósł szkodę w wyniku przymusowej restrukturyzacji względem scenariusza upadłościowego i jakoby komukolwiek mogło należeć się z tego tytułu jakiekolwiek odszkodowanie” – dodaje Jacek Jastrzębski.

KNF przypomina zasady procesu przymusowej restrukturyzacji banków

Przewodniczący KNF zaznacza, że proces przymusowej restrukturyzacji banku prowadzony jest w ściśle zdefiniowanych ramach prawa polskiego (ustawa o BFG) oraz unijnego (dyrektywa BRRD), w każdym przypadku w ścisłej współpracy krajowych organów z instytucjami unijnymi, w tym Komisją Europejską.

„Należy zakładać, że wynik tego procesu – uwzględniając sytuację GNB oraz kształt unijnych ram prawnych dotyczących procesu resolution – musiałby być ekonomicznie tożsamy, niezależnie od formalnych lub organizacyjnych kwestii związanych z łączeniem przez BFG funkcji organu przymusowej restrukturyzacji i kuratora, a nawet niezależnie od tego, jaki organ w krajowym porządku prawnym odpowiadałby za proces przymusowej restrukturyzacji” – konkluduje szef KNF.

BFG podał w środę (29.01.2025), że wyrok WSA w Warszawie nie ma żadnego wpływu na sytuację klientów VeloBanku, a po otrzymaniu pisemnego uzasadniania Bankowy Fundusz Gwarancyjny rozpocznie prace nad złożeniem skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Czytaj także: Minister sprawiedliwości i przewodniczący KNF podpisali porozumienie o współpracy w zakresie funkcjonowania rynku finansowego

Źródło: BANK.pl