Prof. Jerzy Hausner o spadającej wiarygodności ekonomicznej Polski

Drugiego dnia Europejskiego Kongresu Finansowego przedstawiono wyniki II. edycji Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski, opracowanego przez zespół kierowany przez prof. Jerzego Hausnera.

Indeks obejmuje osiem subindeksów dla następujących obszarów: praworządność, swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, wiarygodność finansów publicznych, stabilność systemu finansowego, ochrona i bezpieczeństwo pracy, jakość usług publicznych, środowisko naturalne, respektowanie zobowiązań międzynarodowych.

Po prezentacji Indeksu, który kolejny raz okazał się ujemny dla naszego kraju i był niższy od notowania z roku 2022 odbyła się dyskusja z udziałem przedstawicieli biznesu, w tym dwóch prezesów banków komercyjnych: Brunona Bartkiewicza, prezesa ING Banku Śląskiego i Przemka Gdańskiego, prezesa BNP Paribas Bank Polska oraz Dominiki Bettman, dyrektor generalnej amerykańskiej firmy Microsoft m.in. świadczącej usługi chmurowe w Polsce.

Co biorą pod uwagę inwestorzy przychodzący do Polski?

Na nasze pytanie czy komentarze uczestników dyskusji pokazały, że biorą oni pod uwagę w swojej działalności biznesowej w naszym kraju te czynniki, które są analizowane w Indeksie Wiarygodności Ekonomicznej Polski – prof. Jerzy Hausner odpowiedział:

„W mojej ocenie wypowiedzi prezesów banków w dużym stopniu potwierdzały wnioski, które wynikają z naszych analiz.”

Jak zaznaczył, jako menedżerowie kierujący dużymi instytucjami finansowymi przedstawili oni szereg szczegółowych odniesień zbieżnych z tym, co ustalił zespół badawczy zajmujący się Indeksem.

Jednak na naszą uwagę, że np. przedstawicielka korporacji amerykańskiej, mówiąc o czynnikach, które wpłynęły na decyzję inwestycyjną jej koncernu w naszym kraju nie wymieniała tych aspektów, które były brane pod uwagę przy opracowaniu Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski, prof. Jerzy Hausner zauważył, że są wielkie firmy, które korzystają ze szczególnej ochrony prawnopolitycznej.

Niektórzy inwestorzy zagraniczni, wchodząc do Polski ze swoimi inwestycjami, starają się od początku zabezpieczyć na ewentualność ryzyka prawnego w naszym systemie tak, żeby wszelkie potencjalne spory były rozstrzygane przez sądy międzynarodowe, które będą skutecznie chroniły ich interesy. Tego typu zabezpieczenia są często warunkiem podjęcia rozmów o inwestycjach w naszym kraju.

Z wypowiedzi naszego rozmówcy wynika, że na tego typu ochronę mogą liczyć tylko nieliczne, największe koncerny, tymczasem Polska potrzebuje inwestycji, szczególnie z obszaru technologii, także ze strony mniejszych przedsiębiorstw.

Czynnikiem, który wymieniła przedstawicielka Microsoft jako istotny dla rozpoczęcia inwestycji w naszym kraju, był między innymi wysoki poziom kompetencji technologicznych absolwentów polskich uczelni.

Edukacja na zakręcie

Młodzi, zdolni, pracowici, ambitni Polacy to jest ogromny zasób, którym rzeczywiście nadal dysponujemy, i po który sięga mnóstwo wielkich korporacji tworząc tu usługowe centra biznesowe. W centrach tych pracuje już pół miliona Polaków. Jednak jak zaznaczył prof. Jerzy Hausner – nasz kraj potrzebuje także inwestycji firm technologicznych, które uruchomią w Polsce moce wytwórcze.

Na uwagę, że nasz atut w postaci licznej grupy dobrze wykształconych specjalistów może się wyczerpać z powodu np. emigracji młodych Polaków szukających lepszych, bardziej stabilnych warunków do życia w innych krajach, nasz rozmówca zwrócił uwagę na inne zagrożenie. Tym zagrożeniem są pseudo reformy w systemie edukacji.

„Nie mogę zapomnieć, że kolejne roczniki Polaków przeszły reformę edukacji pani Zalewskiej, kuratelę małopolskiej kurator oświaty, zaś wszyscy przechodzą szkołę pana ministra Czarnka. To są gorzkie słowa, ale ja uważam, że my w tej chwili, robiąc to co robimy w edukacji, obniżamy nasze szanse rozwojowe.”

Jak stwierdził jest to wielki problem, bo w efekcie tak poważnych inwestycji jak chmurowa inwestycja Microsoft, w przyszłości w Polsce nie będzie.

Z kim warto się porównywać?

W dalszej części rozmowy pytaliśmy czy indeks Wiarygodności Ekonomicznej Polski, który w tym roku był porównywany z indeksami Węgier, Czech i Słowacji nie powinien być w przyszłości uzupełniony o indeksy państw tzw. starej Unii Europejskiej.

Prof. Jerzy Hausner stwierdził, że być może w przyszłym roku będą takie odniesienia do wybranych państw Zachodniej Europy.

Pytany czy politycy, sprawujący obecnie lub w przyszłości władzę w Polsce, będą brali pod uwagę rezultaty prac zespołu badawczego, którym kieruje nasz rozmówca stwierdził, że tego nie wie.

„Chciałbym, aby tak było. Po to prowadzimy działalność, którą ja nazywam ekspercko obywatelską, żeby poprzez analizę danych dostarczać wiedzy i to jest wiedza, która nie jest adresowana do konkretnego polityka, czy konkretnego ugrupowania, a nawet nie tylko do polityków, do menedżerów, ale także do obywateli” – powiedział prof. Jerzy Hausner i dodał:

„Chodzi o to, aby wyniki naszych prac nie były przyjęte na wiarę, ale żeby były analizowane, bo to oznacza, że jak zaczniemy trochę inaczej myśleć o naszych problemach, nie lekceważąc osiągnięć, to będziemy moim zdaniem w stanie utrzymywać nasz sukces gospodarczy, a jest on niewątpliwy”.