Prezydent podpisał ustawę zwaną powszechnie „warzywniakiem”
Prezydent podpisał nowelizację ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku, która zmierza do uporządkowania i usprawnienia funkcjonowania instytucji rynku finansowego w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad tym rynkiem, ochrony klientów instytucji finansowych oraz ochrony akcjonariuszy mniejszościowych w spółkach publicznych, wynika z informacji Kancelarii Prezydenta.
„Ustawa ma na celu uporządkowanie i usprawnienie funkcjonowania instytucji rynku finansowego, w szczególności w zakresie eliminacji barier dostępu do rynku finansowego, usprawnienia nadzoru nad tym rynkiem, ochrony klientów instytucji finansowych, ochrony akcjonariuszy mniejszościowych w spółkach publicznych oraz zwiększenia poziomu cyfryzacji w realizacji przez Komisję Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego obowiązków nadzorczych” – czytamy w komunikacie.
Ustawa służy również wypełnieniu niektórych postulatów zawartych w Strategii Rozwoju Rynku Finansowego (SRRF), w szczególności w zakresie ułatwienia funkcjonowania podmiotom nadzorowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego, poprzez uproszczenie procedur licencyjnych oraz obowiązków w zakresie raportowania, ale także w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów indywidualnych, podano.
Dodatkowo ustawa realizuje Strategię w zakresie stworzenia warunków regulacyjnych dla rozwoju rynku pożyczek papierów wartościowych.
Ustawa dokonuje nowelizacji 41 ustaw.
W celu ochrony klientów instytucji finansowych ustawa m.in.:
– ogranicza możliwość oferowania obligacji korporacyjnych klientom detalicznym poza rynkiem regulowanym, alternatywnym systemem obrotu oraz platformami finansowania społecznościowego przez wprowadzenie minimalnej wartości nominalnej takich obligacji (wartość co najmniej 40 tys. euro lub równowartość tej kwoty wyrażona w walucie polskiej lub innej) oraz wprowadza obowiązek sprzedaży obligacji klientom detalicznym wyłącznie za pośrednictwem firm inwestycyjnych;
– ustanawia ograniczenia w zakresie wprowadzania do obrotu praw uczestnictwa alternatywnych spółek inwestycyjnych dla klientów detalicznych oraz zakaz zaciągania przez alternatywne spółki inwestycyjne pożyczek od osób fizycznych (celem tego rozwiązania jest zabezpieczenie klientów rynku finansowego przed agresywnymi strategiami sprzedażowymi najbardziej ryzykownych funduszy inwestycyjnych);
– wprowadza przepis ograniczający stosowane dotychczas przez niektóre firmy działania polegające na wykorzystywaniu autorytetu i pozycji Komisji Nadzoru Finansowego, w celu pozyskania klientów (np. wybiórcze, publiczne przywoływanie odpowiedzi KNF na zapytania złożone przez te firmy do KNF);
– zapewnia ubezpieczającym i ubezpieczonym w ubezpieczeniu na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, ponoszącym ryzyko lokaty, ochronę porównywalną z ochroną zapewnioną uczestnikom funduszy inwestycyjnych otwartych w zakresie prowadzonej przez te fundusze działalności lokacyjnej, poprzez umożliwienie ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych wydania rozporządzenia w sprawie szczególnych zasad związanych z lokowaniem przez zakład ubezpieczeń aktywów z umów ubezpieczenia na życie, w których ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający, będący osobą fizyczną lub ubezpieczający niebędący osobą fizyczną, jeżeli z tytułu tej umowy ubezpieczony, będący osobą fizyczną, ponosi koszt składki ubezpieczeniowej;
– zapewnia organowi nadzoru instrumenty efektywnego nadzoru nad dostawcami usług płatniczych w celu ochrony użytkowników i zapewnienia zgodności działalności dostawców z prawem, w tym związanych z przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;
– nakłada na zakład ubezpieczeń – w przypadku wyczerpywania się sumy gwarancyjnej – obowiązek poinformowania poszkodowanego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia o możliwości zgłoszenia do Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego roszczeń o wypłatę renty oraz nakłada na ten Fundusz obowiązek informacyjny wobec osób poszkodowanych i uprawnionych o możliwości wyczerpania się określonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.
W celu wzmocnienia odporności i zwiększenia stabilności systemu finansowego ustawa m.in.:
– zwiększa efektywność monitorowania rynku lokat strukturyzowanych, poprzez określenie dokładnego zakresu nadzoru i wprowadzenie obowiązku sprawozdawczego dla banków rekomendujących, oferujących lub umożliwiających zawarcie umowy na lokatę strukturyzowaną;
– wprowadza regulacje dotyczące outsourcingu i podoutsourcingu bankowego mające na celu uproszczenie obowiązujących procedur oraz dostosowanie ich do Wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w sprawie outsourcingu;
– zwalnia Komisję Nadzoru Finansowego z obowiązku zachowania w tajemnicy informacji niezbędnych do podejmowania działań przeciwdziałających zagrożeniom w zakresie bezpieczeństwa systemów teleinformatycznych poprzez włączenie Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej do katalogu organów, z którymi możliwa jest wymiana informacji i dokumentów, w tym ustawowo chronionych, w zakresie niezbędnym do realizacji ustawowych zadań tych organów oraz KNF;
– podnosi z 500 tys. zł do 5 mln zł maksymalną karę na podmiot, któremu towarzystwo powierzyło zarządzanie w odniesieniu do specjalistycznego funduszu inwestycyjnego lub funduszu inwestycyjnego zamkniętego, w przypadku naruszeń przepisów ustawy lub wykonywania obowiązków wynikających z zawartej umowy niezgodnie z przepisami prawa, z umową lub ze statutem funduszu inwestycyjnego;
– umożliwia nakładanie kar na podmioty, którym wygasło albo zostało cofnięte zezwolenie na prowadzenie działalności, z którą wiąże się naruszenie, oraz na podmioty, które zostały wykreślone z rejestru uprawniającego do prowadzenia określonej działalności;
– umożliwia nałożenie sankcji na członków rady nadzorczej lub członków zarządu banku, bezpośrednio nadzorujących obszar, w którym miało miejsce naruszenie, odpowiedzialnych za naruszenie prawa, pełniących funkcję w okresie, w którym miało miejsce naruszenie;
– umożliwia korzystanie z doręczeń elektronicznych w odniesieniu do czynności kontrolnych i innych czynności nadzorczych Komisji Nadzoru Finansowego, niemających formy decyzji administracyjnej;
– umożliwia od strony formalnej zawarcie porozumienia o współpracy i wymianie informacji pomiędzy Przewodniczącym Komisji Nadzoru Finansowego i Prezesem Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego;
– wprowadza do prawa rynku finansowego instytucję czynnego żalu – poprzez wprowadzenie w ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym przepisów zawartych w dodawanym rozdziale 2b „Układ w sprawie warunków nadzwyczajnego złagodzenia sankcji”;
– wprowadza instytucję tzw. jednolitej licencji bankowej (bank nie będzie musiał uzyskać dodatkowego zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej);
– umożliwia bankom państwowym prowadzenie działalności maklerskiej.
Terminy wejścia w życie nowych przepisów
Nowela zawiera też przepisy dotyczące wydłużenia terminu wejścia w życie zmian wprowadzanych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, polegających na udostępnianiu umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych (w ramach realizacji zasady jawności gospodarowania środkami publicznymi). Przepisy te miały wejść w życie 1 stycznia 2024 r., natomiast w wyniku nowelizacji ustawy wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.
Ustawa wejdzie w życie co do zasady po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
