Prawo: Kapitał Tier 1 a fundusz udziałowy banku spółdzielczego

Prawo: Kapitał Tier 1 a fundusz udziałowy banku spółdzielczego
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
W Polsce kończy się okres wdrażania podstawowych dla rynku bankowego w Unii Europejskiej aktów prawnych, opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L176 Tom 56, z 27 czerwca 2013 r.: Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (CRR - Capital Requirements Regulation) oraz Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniającej dyrektywę 2002/87/WE i uchylającej dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (CRD IV - Capital Requirements Directive IV).

Stefan Cieśla

W przypadku bankowości najważniejsze zmiany dotyczą składników kapitału założycielskiego, funduszu udziałowego i norm płynności, czyli wprowadzenia tzw. Tier 1 i 2.

Zgodnie z preambułą CRR „(78) Nową definicję wymogów kapitałowych oraz wymogów w zakresie kapitału regulacyjnego należy wprowadzić z uwzględnieniem różnych sytuacji wyjściowych i okoliczności w poszczególnych państwach, mając na uwadze fakt, że wstępne rozbieżności w stosowaniu nowych standardów będą ulegać zmniejszeniu w trakcie okresu przejściowego”. Dlatego też w Polsce dopiero w 2016 r. wprowadzono przepisy statuujące możliwość dostosowania kapitałów banków spółdzielczych do nowych wymogów kapitałowych Unii Europejskiej.

Udziały w spółdzielni

O ile, podobnie jak w prawie unijnym, w polskim prawie nie było większych problemów z kapitałami spółek akcyjnych, to prawo spółdzielcze statuuje fundusze, które nie gwarantują stabilności wymaganej przez Unię Europejską. Zgodnie z Ustawą z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2016 r. poz. 21, 996, 1250), każdy członek spółdzielni obowiązany jest do wniesienia wpisowego do funduszu zasobowego oraz zadeklarowanych udziałów do funduszu udziałowego stosownie do postanowień statutu. Fundusz ten służy m.in. zabezpieczeniu strat spółdzielni (art. 19 § 1 i 2). Udziały dzielą się na obligatoryjne (wymagane przez ustawę lub statut spółdzielni) i fakultatywne, czyli zadeklarowane i wpłacone ponad prawne minimum.

Ze względu na charakter udziału, może być on zwracalny lub niezwracalny. Zwracalnymi są te, które przekraczają ilość udziałów, których zadeklarowania wymaga statut obowiązujący w chwili żądania zwrotu. Natomiast zwrotu pozostałych udziałów można domagać się dopiero po ustaniu członkostwa (art. 21 ustawy Prawo spółdzielcze).

Stefan Cieśla
Radca prawny, legislator i menedżer o ponad
dwudziestoletnim doświadczeniu. Był wiceprezesem
zarządu Polskiego Banku Rozwoju, p.o. prezesa
w Invest Banku S.A., członkiem organów
zarządzających towarzystw ubezpieczeniowych.
Z ramienia nadzoru bankowego dwukrotnie
kierował zarządami komisarycznymi. Wieloletni
wykładowca, między innymi w SGH i w CMKP, autor
licznych publikacji na tematy finansów i IT.
Kierując w latach 90. pionem prawnym BGŻ S.A.,
brał aktywny udział w tworzeniu nowych struktur
banków spółdzielczych. Od 2012 r. związany
z bankami spółdzielczymi, w 2015 r. razem z mec.
Arturem Bińkowskim i mec. Wiesławem
Wielankiem założyli Bankową Grupę Doradczą,
konsorcjum kancelarii prawnych specjalizujących się
w pomocy prawnej dla banków spółdzielczych.

Podobnie sytuację udziałów regulowało „lex specialis” w odniesieniu do „spółdzielni – banków”, czyli Ustawa z dnia 7 grudnia 2000 r. ...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI