Polscy ekonomiści na monetach kolekcjonerskich Narodowego Banku Polskiego
Od 2017 roku Narodowy Bank Polski emituje monety upamiętniające wybitnych polskich ekonomistów, których koncepcje i dorobek naukowy mają niebagatelne znaczenie dla rozwoju naszej gospodarki, finansów i społeczeństwa. Ich myśl ekonomiczna jest znana nie tylko na gruncie polskim, ale także międzynarodowym.
Serię, która upamiętnia wybitnych polskich naukowców w dziedzinie ekonomii, w 2017 roku zainaugurowała moneta z wizerunkiem Mikołaja Kopernika, autora traktatu O sposobie bicia monety, którego memoriał miał się stać podstawą polityki pieniężnej.
‒ W marcu 2021 roku ukażą się monety z wizerunkami Ferdynanda Zweiga, Adama Krzyżanowskiego i Adama Heydla – przedstawicieli krakowskiej szkoły ekonomicznej.
Wypracowane przez tych naukowców pomysły na to, jaka powinna być gospodarka, jaka rola państwa, a jaka rola rynku mogą być inspiracją także dzisiaj. Ich idee, propagowane wzorce wciąż są aktualne – powiedział Prezes NBP prof. Adam Glapiński.
Monety przedstawiające Ferdynanda Zweiga i Adama Krzyżanowskiego to siódmy i ósmy temat w serii. Na rewersie monety poświęconej Ferdynandowi Zweigowi zostały umieszczone: wizerunek ekonomisty, daty jego urodzin i śmierci oraz parafraza fragmentu książki Zmierzch czy odrodzenie liberalizmu. Na awersie widnieje fragment dzieła Cztery systemy ekonomii. Uniwersalizm – nacjonalizm – liberalizm – socjalizm.
Na rewersie monety upamiętniającej Adama Krzyżanowskiego znajdują się: wizerunek ekonomisty oraz daty jego urodzin i śmierci. Na awersie widnieje cytat pochodzący z publikacji Źródła i symptomy wzbogacenia się nowoczesnych społeczeństw.
Srebrne monety o nominale 10 zł zostały wyemitowane w nakładzie do 10 000 sztuk każda i można je nabyć w cenie 150 zł brutto w: Oddziałach Okręgowych NBP i sklepie internetowym Kolekcjoner.
Czytaj także: NBP: srebrny Szóstak Jana Sobieskiego nagrodzony w konkursie „Coin Constellation 2020”
Grzegorz Jeż przybliża sylwetki ekonomistów:
Ferdynand Zweig (1896-1988) był polskim ekonomistą i socjologiem […] W okresie dwudziestolecia międzywojennego aktywnie zajmował się publicystyką gospodarczą, współpracując z wieloma tytułami prasowymi. […]
Jako ekonomista Zweig opowiadał się za liberalizmem gospodarczym. Kładł nacisk na rozwiązania umożliwiające swobodne działanie jednostek, ujęte jednak w ścisłe ramy prawne i niepozbawione pewnego komponentu socjalnego. […]
Dostrzegając uwiąd koncepcji liberalnych i towarzyszący mu wzrost znaczenia ruchów nacjonalistycznych i socjalistycznych w latach trzydziestych ubiegłego wieku, Zweig wierzył jeszcze w odwrócenie tendencji, ale nadciągające widmo wojny pozbawiło go złudzeń. Sam zresztą dokonał później korekty stanowiska, akceptując istnienie gospodarki planowej jako niezbywalny warunek zachowania demokracji i wolności.
Wśród innych ważnych prac Zweiga warto wymienić następujące pozycje: „The Economics of Consumers’ Credit”, „Ekonomia i technika”, „Zmierzch czy odrodzenie liberalizmu”, „The Planning of Free Societies”, „Poland Between Two Wars”.
Czytaj także: Nowa moneta kolekcjonerska NBP już w obiegu
Z kolei Adam Krzyżanowski (1873-1963) był polskim ekonomistą, prawnikiem, politykiem oraz wieloletnim wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego. […]
Krzyżanowski był liderem krakowskiej szkoły ekonomicznej, łączył liberalizm gospodarczy z konserwatywną postawą polityczną. Zajmował się szerokim spektrum zagadnień ekonomicznych, wśród których należy wymienić kwestie polityki gospodarczej, historię doktryn ekonomicznych, rolę i znaczenie pieniądza, analizy demograficzne czy podstawy skarbowości. […]
Bronił wolnego rynku i praw jednostki. Zachęcał do wytężonej pracy i oszczędzania, dostrzegając w nich środek prowadzący ku przysporzeniu Polsce kapitału, w którym upatrywał fundament rozwoju gospodarczego Polski po odzyskaniu niepodległości w 1918 r.
Wśród głównych prac Krzyżanowskiego warto wymienić następujące dzieła: „Pieniądz”, „Założenia ekonomiki”, „Nauka skarbowości” czy „Pauperyzacja Polski współczesnej”.
Więcej informacji można znaleźć w Folderach emisyjnych:
<https://www.nbp.pl/banknoty_i_monety/monety_okolicznosciowe/2021/2021_04___zweig_pl.pdf>; Ferdynand Zweig <https://www.nbp.pl/banknoty_i_monety/monety_okolicznosciowe/2021/2021_05___krzyzanowski_pl.pdf>; Adam Krzyżanowski