Pierwszy na świecie pasażerski pociąg wodorowy będzie produkowany w Polsce?
Dla Polski, której 74 proc. transportu kolejowego nadal opiera się na węglu, a duża część tras wciąż pozostaje niezelektryfikowana, wykorzystanie wodoru na kolei to szansa na znaczące redukcje emisji CO2, ale i szansa w globalnym wyścigu technologii wodorowych.
Pociąg nie potrzebuje specjalnego przygotowania tych linii do podróży, ponieważ nie wymaga budowy sieci elektryfikacyjnej
Pojazd właśnie zadebiutował na polskich torach podczas testów eksploatacyjnych na torze koło Wrocławia.
Sukces polsko-niemieckiej współpracy
– Coradia iLint jest pierwszym pociągiem, który wykorzystuje paliwowe ogniwa wodorowe do produkcji energii elektrycznej. Jest stworzony dla linii niezelektryfikowanych, które w Europie stanowią prawie połowę, a w Polsce 1/3 tras.
Pociąg nie potrzebuje specjalnego przygotowania tych linii do podróży, ponieważ nie wymaga budowy sieci elektryfikacyjnej – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria Biznes Sławomir Nalewajka, dyrektor zarządzający Alstomu w Polsce, na Ukrainie i w krajach bałtyckich.
Coradia iLint osiąga maksymalną prędkość do 140 km/h, jest bezemsyjny, mieści ok. 300 pasażerów i ma zasięg do 1 tys. km na jednym tankowaniu
Pierwszy na świecie pociąg pasażerski na wodór został zaprojektowany i zbudowany w zakładach Alstomu w Salzgitter w Niemczech, a niewyposażone wagony dla pojazdu iLint są produkowane w Polsce – w chorzowskim zakładzie Alstom Konstal.
Czytaj także: Wodór będzie katalizatorem rynku rozproszonego energii odnawialnej? A co z wykorzystaniem w transporcie?
Bez elektryfikacji linii kolejowych
Pojazd jest wyposażony w ogniwa paliwowe, które przetwarzają wodór w energię elektryczną, i naszpikowany technologiami takimi jak inteligentny system zarządzania mocą napędową i dostępną energią czy technologia czystej konwersji energetycznej, która pozwala na elastyczne magazynowanie energii w bateriach.
Ok. 74 proc. transportu kolejowego w naszym kraju nadal opiera się na wykorzystaniu węgla kamiennego i brunatnego
Coradia iLint osiąga maksymalną prędkość do 140 km/h, jest w pełni bezemisyjny, mieści ok. 300 pasażerów i ma zasięg do 1 tys. km na jednym tankowaniu.
– Pociąg Coradia iLint ma osiągi porównywalne z klasycznym pojazdem napędzanym silnikiem diesla. Jest jednak całkowicie bezemisyjny, emituje jedynie wodę i parę wodną. Jest też cichy i nie wymaga elektryfikacji linii kolejowych, które są drogie w budowie i utrzymaniu.
Potrzebna jest oczywiście stacja tankowania, ale ten pociąg może swobodnie jeździć w zasadzie po każdych torach – mówi Artur Fryczkowski, dyrektor sprzedaży i rozwoju biznesu Alstomu w Polsce, na Ukrainie i w krajach bałtyckich.
Jeden pociąg zamiast 400 samochodów
Według danych przytaczanych przez Alstom zastąpienie jednego spalinowego pociągu regionalnego pociągiem wodorowym zapewni taki sam efekt jak wyeliminowanie z dróg na rok 400 samochodów osobowych.
– Wyobraźmy sobie, że zamiana 30 pociągów spalinowych na pociągi wodorowe iLint oznaczałaby redukcję 22 tys. ton CO2, rocznie, co równa się rocznej emisji CO2, 12 tys. samochodów – mówi Sławomir Nalewajka.
Polska wiąże duże nadzieje z wykorzystaniem wodoru na kolei. Szacuje się, że ok. 74 proc. transportu kolejowego w naszym kraju nadal opiera się na wykorzystaniu węgla kamiennego i brunatnego.
Czytaj także: Wyścig po tani wodór, stabilny i ekologiczny nośnik energii
Zielony wodór umożliwi elastyczne przewozy
Polska jest piątym pod względem wielkości producentem wodoru na świecie. Produkuje ok. 14 proc. wodoru wytwarzanego w Europie, który jest wykorzystywany głównie w procesach przemysłowych. Jednak jest to głównie tzw. szary wodór, nieekologiczny, bo wytwarzany z paliw kopalnych typu ropa albo gaz. W globalnej skali tylko ok. 5 proc. to tzw. zielony wodór, czyli niskoemisyjny, produkowany z odnawialnych źródeł energii.
Polska jest piątym pod względem wielkości producentem wodoru na świecie
– Polska jest już dziś dużym producentem wodoru – wprawdzie szarego, tego gorszego z punktu widzenia Komisji Europejskiej, ale mamy potencjał, żeby dalej rozwijać tę technologię. Możemy to robić samodzielnie albo we współpracy z partnerami zagranicznymi m.in. po to, aby niezelektryfikowane linie kolejowe – a mamy ich całkiem sporo – mogły funkcjonować bardziej ekologicznie.
Taka technologia pozwoliłaby też realizować bardziej elastyczne przewozy, a właśnie w tym kierunku chcemy podążać, żeby przyciągać pasażerów na kolej – mówi Andrzej Bittel, wiceminister infrastruktury i pełnomocnik rządu ds. przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu.
Strategia wodorowa Unii Europejskiej
Obecnie zastosowanie wodoru w transporcie czy energetyce wciąż jest marginalne, ale popyt stale rośnie. Zgodnie z planami Komisji Europejskiej, która w lipcu 2020 r. opublikowała nową strategię wodorową, w przyszłości ma on służyć jako czyste, powszechnie dostępne paliwo i źródło energii.
– Strategią Unii Europejskiej jest zrównoważony i inteligentny transport, o zerowej emisji spalin. Podjęte w ostatnich latach decyzje dotyczą likwidacji połączeń lotniczych na krótkich dystansach do 500 km i zastąpienie ich m.in. właśnie poprzez bezemisyjną kolej wodorową – podkreśla Sławomir Nalewajka.
– Będziemy wspierać zieloną transformację na kolei, będziemy ułatwiać wprowadzenie pociągów wodorowych na polskie tory – mówi Andrzej Bittel. – Mamy na to pulę środków w Krajowym Planie Odbudowy i myślę, że znajdą się też w następnym Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko.
Wielka szansa dla Alstomu
Na rozwój zrównoważonych i inteligentnych rozwiązań w transporcie stawia także Alstom. Koncern jako pierwszy na świecie zaprojektował i wdrożył do seryjnej produkcji pociąg napędzany wodorem.
Od 2022 roku w Niemczech wejdą one już do regularnej eksploatacji. 41 składów Coradia iLint zamówiła kolej z Dolnej Saksonii. Zamówienia złożyły również Francja i Włochy.
Strategią Unii Europejskiej jest zrównoważony i inteligentny transport, o zerowej emisji spalin
– Mamy całą paletę rozwiązań, które są niskoemisyjne, oferujemy pociągi bateryjne oraz wodorowe. Transformacja energetyczna Europy idzie w kierunku wyeliminowania energii, która powstaje z węgla i z gazu, więc przed tego typu bezemisyjnymi pojazdami jest przyszłość – mówi Sławomir Nalewajka.