Niższe stopy procentowe w strefie euro – kto skorzysta, kto straci

07.06.2024 11:47 Witold Gadomski | Gazeta Wyborcza

Fot. stock.adobe.com / nmann77

Udostępnij

Decyzja Europejskiego Banku Centralnego o obniżeniu podstawowej stopy procentowej o 0,25 pkt proc. do 3,75% była powszechnie oczekiwana po „gołębich” wypowiedziach kilku prezesów krajowych banków centralnych strefy euro. EBC był od listopada 2023 roku, gdy zakończył cykl podwyżek stóp, pod rosnącą presją polityczną, aby zaczął je obniżać i zapobiegł recesji. Decydenci w EBC na to odpowiadali, że działania banku będą „zależne od danych”. W ostatnich miesiącach inflacja spadła do 2,4%, co uzasadnia wczorajszą (6.06.2024) obniżkę stóp, ale nie jest ona wystarczająco niska, by można się spodziewać dalszych obniżek.

Cięcie stóp przez EBC w nieznacznym tylko stopniu wpłynie na oprocentowanie kredytów hipotecznych w Europie.

Większość banków już wcześniej obniżyła koszt kredytów hipotecznych w oczekiwaniu na obniżkę stóp EBC.

W dodatku wiele kredytów hipotecznych w strefie euro ma stałe oprocentowanie na dłuższy okres, co oznacza, że kredytobiorcy nie odczują obcięcia stóp w banku centralnym.

Czytaj także: EBC obniżył stopy procentowe o 25 pb., zgodnie z oczekiwaniami

Stopy procentowe – kto zyska, kto będzie niezadowolony

Obniżka będzie ważna dla przedsiębiorstw, które planują rozwój w oparciu o kredyty.

W ostatnich dwóch latach trudne warunki zaciągania pożyczek skłoniły wiele firm i gospodarstw domowych do oszczędzania.

Obniżki stóp stworzą większe możliwości wzrostu i inwestycji.

Na obniżce skorzystają też rządy, ponieważ spadną koszty obsługi ich długów. Ale nadal muszą refinansować dużą część długu, który został wyemitowany przy znacznie niższym oprocentowaniu przed 2022 rokiem.

Stracą natomiast banki komercyjne, które będą musiały nieznacznie obniżyć oprocentowanie swoich kredytów.

Za to może wzrosnąć wycena obligacji, które posiadają w swoich portfelach. Spadająca wycena obligacji w reakcji na rosnące od 2022 stopy procentowe spowodowała duże straty w niektórych bankach.

Obniżka stóp EBC sprawia, że euro stanie się mniej atrakcyjne w porównaniu do innych walut, których banki centralne jeszcze nie dokonały cięć, w szczególności do dolara amerykańskiego. Ponieważ jednak decyzja europejskiego Banku była oczekiwana reakcja na rynkach walutowych była niewielka. Euro nawet wzrosło nieznacznie w stosunku do dolara.

Czytaj także: EBC ostrzega przed wysokim zadłużeniem i zbyt łagodną polityką fiskalną

Decyzja polityczna czy ekonomiczna?

Decyzja o obniżce stóp została podjęta w dniu, w którym rozpoczęły się wybory do Parlamentu Europejskiego (w czwartek, 6.06.2024, głosowali Holendrzy).

Zazwyczaj, w krajach mających suwerenne waluty, obniżki stóp procentowych przed wyborami są postrzegane jako nieuczciwe wspieranie rządów przez banki centralne. Banki centralne starają się tego uniknąć. Dlatego między innymi Rezerwa Federalna Stanów Zjednoczonych jest obecnie ostrożna w kwestii obniżania stóp.

EBC prowadzi jednak politykę pieniężną całej strefy euro, która obejmuje 20 różnych krajów. Decyzje o stopach podejmują członkowie Rady Prezesów – w tym prezesi banków centralnych wszystkich krajów strefy euro, których poglądy często są bardzo odmienne.