Loża komentatorów: Dlaczego ubankowienie w Polsce wynosi zaledwie ok. 50 proc?

Ireneusz Jabłoński

członek zarządu Centrum im. A. Smitha

Ten relatywnie niski wskaźnik wynika głównie z opóźnienia cywilizacyjnego, które odziedziczyliśmy po PRL-u, a więc nie byliśmy przygotowani i przyzwyczajeni do korzystania z usług bankowych. Kolejną przyczyną jest mniejsze nasycenie placówkami bankowymi, co sprawia, że odległość do najbliższej była relatywnie duża, jednak w skróceniu tego dystansu sprzyja rozwój bankowości internetowej. Z kolei wzrost zakresu korzystania z usług bankowości internetowej jest ograniczany przez wspomniane już opóźnienie cywilizacyjne, które szczególnie wyraźnie widać w najbiedniejszych regionach Polski. Oprócz tego Polacy nie należą do najzamożniejszych, dlatego nawet gdyby ubankowienie było na znacznie wyższym poziomie, okazałoby się, że na wielu kontach nie byłoby czym operować. Osoby, które dysponują kwotą ok. tysiąca złotych – mniej zamożni emeryci i renciści oraz grupa ok. 600 tys. osób osiągających nieoficjalne dochody w granicach średniej krajowej – nie są zainteresowane korzystaniem z usług bankowych. Klienci tego typu nie są atrakcyjni ani z punktu widzenia kont operacyjnych, a tym bardziej jeśli chodzi o produkty aktywne, z którymi wiąże się konieczność oceny ryzyka oraz zdolności kredytowej. Dodatkowo, bardzo istotnym czynnikiem decydującym w Polsce o niskim ubankowieniu jest wysoka skala rozwoju szarej strefy i gotówkowych w niej obrotów. W takim przypadku konto bankowe nie tylko nie jest pomocne, ale mogłoby zaszkodzić interesom jego posiadacza. Jednak następująca wymiana pokoleniowa będzie wpływała pozytywnie na upowszechnianie się usług bankowych. Należy oczekiwać, że z każdą dekadą wskaźnik ubankowienia powinien być o ok. 10-15 proc. wyższy.

Marek Rogalski

analityk DM BOŚ SA

Nie zmienimy przyzwyczajeń. Polacy nie korzystają aż w takim stopniu, jak ich zagraniczni koledzy, z usług banków, gdyż ich zdaniem takie usługi nie są im po prostu potrzebne. Do tego paradoksu niestety przyczyniają się też same banki, wprowadzając dodatkowe opłaty za korzystanie z konta, wypłaty z obcych bankomatów czy też przelewy. W efekcie okazuje się, że dla osób mniej zamożnych jest to usługa deficytowa. Niestety trudno będzie zmienić ten stan rzeczy. Przełom może się dokonać dopiero ze zmianami demograficznymi – młodzi ludzie są bardziej przekonani do banków, gdyż symbolizują one dla nich nowoczesność i wygodę. Nie wydaje się jednak, aby niskie ubankowienie stwarzało ...