Jak uzyskać odporność na koronawirusa? Recepta dla firm od HSBC

Pandemia nie tylko zebrała straszliwe żniwo w postaci licznych zgonów, ale także doprowadziła do najpoważniejszej globalnej recesji od czasów wielkiego kryzysu.

Prawie każde przedsiębiorstwo odczuwa skutki COVID‑19, a krótkoterminowe wyzwania zaprzątają głowy 3 na 5 zarządzających.

Zasadniczo spójne ustalenia ankiety – przeprowadzonej przez Kantar na zlecenie HSBC wśród ponad 2600 podmiotów z 14 terytoriów – dowodzą wspólnego charakteru wyzwań związanych z COVID‑19 oraz powszechności głębokich trendów wskazanych przez firmy.

Wiadomo jak uzyskać odporność

Mimo, że niewiele firm mogło przewidzieć wybuch pandemii, pojawiają się pierwsze sygnały powszechnej zgodności co do tego, jak może ona zmienić naszą przyszłość. Jest to szczególnie istotne, że mnożą się źródła potencjalnych zakłóceń: choroby zakaźne, zmiany w środowisku, wstrząsy finansowe, czy polityczna niestabilność.

Badanie HSBC ujawniło, że przedsiębiorstwa ‒ niezależnie od wielkości i sektora ‒ wskazują na te same niezbędne drogi budowania odporności:

‒ Przetrwanie dzięki współpracy i solidarności — z klientami, pracownikami i innymi przedsiębiorstwami;

‒ Budowanie elastyczności poprzez kulturę współpracy, w której ludzie są stawiani na pierwszym miejscu;

‒ Postrzeganie zrównoważonego rozwoju jako warunku koniecznego dla odporności dzisiaj i wzrostu w przyszłości;

‒ Wykorzystywanie technologii do budowania kultury i  rozwoju przedsiębiorstwa;

‒ Wykorzystywanie bliższych relacji z dostawcami do budowania bezpiecznego i przejrzystego łańcucha dostaw.

Czytaj także: Rynek przemysłowy po pandemii: czy zastąpią nas maszyny i algorytmy?

Inteligentne sposoby pracy

Kryzys zmusił przedsiębiorstwa do zmodyfikowania sposobu pracy. Nagle zachodzące zmiany spowodowały ukształtowanie się szybszych i bardziej płaskich struktur.

Biura opustoszały, a pracownicy musieli wykonywać swoje obowiązki zdalnie, często po raz pierwszy. Personel rozwinął nowe umiejętności, od prowadzenia wideokonferencji do zdalnego zarządzania zespołami.

Okazało się, że w tych okolicznościach także można obsługiwać klientów. 69% przedsiębiorstw oczekuje, że technologia umożliwi uelastycznienie warunków pracy. 37% przewiduje, że w ciągu najbliższych dwóch lat praca zdalna stanie się normą.

Niektóre firmy już ogłosiły, że pracownicy mogą trwale przejść na zdalny tryb pracy, jeżeli tylko chcą.

W ramach takiej zmiany kulturowej miejsca pracy mogą zmienić się w wielu aspektach — od sposobu organizowania spotkań po podróże służbowe i aranżację powierzchni biurowej.

Inwestycje technologiczne pomogą w tej zmianie, przy czym 57% firm spodziewa się, że w ciągu najbliższych dwóch lat więcej spotkań będzie organizowanych wirtualnie i poza firmą, a 34% przewiduje zmniejszenie liczby podróży lotniczych.

Trzy na pięć firm (61%) uważa, że narzędzia umożliwiające organizację wirtualnych spotkań i ułatwiające współpracę będą stawać się standardem w biznesie.

Zdalna praca wydaje się sprzyjać integracji i przeciwdziałaniu wykluczeniu społecznemu. Z czasem może zniknąć konieczność zmiany miejsca zamieszkania w związku z pracą, co poszerzy dostępność uzdolnionych kadr i zlikwiduje deficyt kompetentnych pracowników.

Jednak obecnie taki sposób pracy nie jest jednakowo dostępny dla wszystkich ‒ dużo większe szanse na pracę zdalną i możliwości pod tym względem mają osoby z grup o wyższych dochodach.

Czytaj także: Od czego zawsze trzeba rozpocząć transformację cyfrową firmy?

Kultura zrównoważonego rozwoju

Minęły już czasy, gdy zrównoważony rozwój i dbałość o środowisko były wyłącznie pożądanym, ale drugoplanowym dodatkiem. Dziś aspekty te są coraz bardziej zintegrowane ze sposobem funkcjonowania firm, a 85% przedsiębiorstw traktuje je priorytetowo.

Decydenci niemal jednomyślnie deklarują działania zgodne z koncepcją build back better („odbudować lepiej”). Ponad 90% zgadza się, że konieczność zweryfikowania lub przeglądu ich dotychczasowych sposobów działania pozwoliłaby im odbudować firmę na stabilniejszych środowiskowo fundamentach.

Dane wskazują, że przedsiębiorstwa odczuwają w tym zakresie największe naciski ze strony klientów. Sugeruje to, że do pozyskania nowych klientów, czy zamówień nie wystarcza samo przestrzeganie przepisów — konieczna jest też reputacja podmiotu działającego zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Jest to ważne, ponieważ konsumenci ‒ w szczególności z pokolenia milenialsów ‒ faworyzują produkty wytwarzane zgodnie z takimi zasadami oraz firmy, które podzielają ich wartości.

Przebudowa łańcuchów dostaw

Przedsiębiorstwa analizują złożoność swoich łańcuchów dostaw i budują odporność poprzez zwiększanie kontroli nad nimi (67%) oraz ich przejrzystości (44%). Wyniki ankiety wskazują, że należy spodziewać się nie tyle „ukrajowienia” czy zmniejszenia zasięgu łańcuchów dostaw, co ich restrukturyzacji.

Sporządzając mapę struktury dostawców i nabywców, firmy mogą rozpoznać ukryte zależności oraz planować działania na wypadek zakłóceń w odniesieniu do poszczególnych komponentów. Taka pełna widoczność mogłaby pomóc w bardziej efektywnym zarządzaniu podażą i popytem.

Ten problem ujawnił się w czasie kryzysu COVID‑19, gdy po wstrząsie podażowym nastąpiło załamanie, a następnie gwałtowny wzrost popytu. Zdolność do elastycznego alokowania zasobów i finansowania może przyczynić się do zwiększenia potencjału i wyeliminowania wąskich gardeł.

Więcej informacji: https://www.business.hsbc.com/navigator/resilience-report

Ankieta została przeprowadzona przez Kantar na zlecenie HSBC między 28 kwietnia a 12 maja 2020 r. wśród ponad 2600 przedsiębiorstw z 14 terytoriów. Jej wyniki są oparte na odpowiedziach udzielonych przez decydentów z małych i średnich firm oraz dużych korporacji reprezentujących szerokie spektrum sektorów. Aktywność gospodarcza na poszczególnych rynkach była bardzo zróżnicowana — od Chin kontynentalnych, gdzie krajowy biznes w dużej mierze wznowił działalność, po Europę, w której obowiązywały ścisłe ograniczenia skutkujące zamrożeniem gospodarki.