Ile wynosi płaca minimalna w krajach UE

W 2018 roku w 22 spośród 28 państw Unii Europejskiej obowiązują regulacje dotyczące płacy minimalnej. Większość krajów wspólnoty obrało politykę systematycznego wzrostu wynagrodzenia minimalnego, zwiększając tym samym jego udział w przeciętnych wynagrodzeniach. Regulowane na poziomie krajowym stawki wynagrodzenia minimalnego nie obowiązują w Danii, Austrii, Finlandii, Szwecji, na Cyprze oraz we Włoszech. Nie oznacza to jednak, że w tych krajach nie obowiązują żadne przepisy dotyczące wynagrodzenia minimalnego. Rozwiązania, jakie przyjęły te państwa, polegają na ustalaniu stawek na poziomie sektorów, grup zawodowych czy branży.

Wartość nominalna

Pod względem nominalnej wartości płacy minimalnej, wyrażonej w euro, Polska zajmuje obecnie 13. pozycję wśród 22 krajów Unii Europejskiej. Najwyższa stawka wynagrodzenia minimalnego obowiązuje w Luksemburgu (1 999 EUR) i jest ona prawie 4 razy wyższa niż w Polsce. Najniższe wynagrodzenie minimalne funkcjonuje w Bułgarii – 261 EUR. Jest to zaledwie 52% stawki obowiązującej w Polsce.

Minimalne wynagrodzenie w państwach UE w 2018 roku (w EUR brutto)

Płaca minimalna według PPS

Rozbieżności między państwami pod względem wysokości płacy minimalnej stają się znacznie mniejsze po uwzględnieniu różnic w poziomie cen. Według parytetu siły nabywczej, Polska zajmuje 11. pozycję wśród krajów Unii Europejskiej pod względem wartości płacy minimalnej. W zestawieniu tym znacznie zmniejsza również dystans do lidera – płaca minimalna wg PPS w Luksemburgu jest już jedynie 1,8 razy wyższa od tej w Polsce.

Minimalne wynagrodzenie w państwach UE w 2018 roku (EUR PPS)

Płaca minimalna a PKB

Poziom rozwoju gospodarczego jest jednym ze wskaźników makroekonomicznych mających wpływ na kształt płacy minimalnej. W 2016 roku Polska zajmowała 14. miejsce w UE pod względem wynagrodzenia minimalnego, a 16. pod względem poziomu PKB na mieszkańca (wyrażonego w PPS). Cztery kraje o wyższym PKB na mieszkańca mają niższe wynagrodzenie minimalne niż w Polsce. Są to Czechy, Estonia, Litwa i Słowacja. Oznacza to, że nasz kraj gwarantował najsłabiej zarabiającym większe bezpieczeństwo niż niektóre zamożniejsze gospodarki.

Dynamika płacy minimalnej

W 2018 roku w zaledwie 2 spośród 22 uwzględnionych w rankingu państw, wynagrodzenie minimalne po uwzględnieniu poziomu inflacji pozostało na takim samym poziomie jak w roku poprzednim. Były to Grecja i Niemcy. Z kolei Rumunia jest państwem, w którym dynamika płacy minimalnej, po uwzględnieniu wskaźnika inflacji, wzrosła aż o 52%. Polska należy do grupy 20 państw, w których wartość realna wynagrodzenia minimalnego, po uwzględnieniu wskaźnika inflacji, wzrosła. Wzrost ten wyniósł 5%.

W okresie 2015-2018 płaca minimalna w wartościach nominalnych najszybciej wzrosła w Rumunii (o 190 EUR). Dynamika wzrostu płacy minimalnej w tym kraju również była najwyższa i w omawianym okresie wyniosła blisko 88%. Kolejno pod względem dynamiki wzrostu znalazły się Czechy (44%) oraz Bułgaria (42%). Polska w tym zestawieniu uplasowała się na 8. miejscu. Na końcu zestawienia znalazły się Grecja (płaca minimalna utrzymuje się na tym samym poziomie), Wielka Brytania (wzrost o 2%) i Francja (wzrost o 3%).

Dynamika wynagrodzenia minimalnego w krajach UE w latach 2017/2018 według PPS

Największy wzrost wartości realnej wynagrodzenia minimalnego zanotowano w Rumunii. Realna wartość płacy minimalnej, w latach 2015-2018, wzrosła tam aż o 91%. Z kolei w Grecji realna wartość płacy minimalnej w omawianym okresie spadła o 1,6%.

Zarówno płaca minimalna jak i przeciętne miesięczne wynagrodzenie w Polsce rosną. Dynamika płacy minimalnej jest jednak większa. Oznacza to, że jej wysokość rośnie szybciej niż wynagrodzenia przeciętnego. Płace minimalne w 2008 roku wzrosły w relacji do roku poprzedniego aż o 20%, zaś płace średnie o 9% przy inflacji wynoszącej 4,2%. Duży wzrost płac minimalnych wystąpił również w kolejnym badanym roku. Od 2011 roku wzrost płacy minimalnej systematycznie wyprzedzał wzrost przeciętnych wynagrodzeń brutto w gospodarce narodowej. W całym tym okresi zarówno płace minimalne, jak i średnie, rosły również w ujęciu realnym.

Udział płacy minimalnej w średnich zarobkach

Szybszy przyrost płac minimalnych niż średnich wynagrodzeń spowodował wzrost udziału płacy minimalnej w płacach średnich. Oznacza to zbliżanie się płacy minimalnej do płacy godziwej. Jednak ze względu na wciąż sporą rozpiętość między tymi wielkościami, w większości krajów Unii nie można utożsamiać wynagrodzenia minimalnego z płacą godziwą.

Zmiana udziału wynagrodzenia minimalnego w średnim wynagrodzeniu w krajach UE w latach 2009-2016 (2009=100%)

Według Rady Europy, wynagrodzenie godziwe powinno kształtować się na poziomie 50- 60% płacy średniej w danym kraju (Europejska Karta Społeczna, 1961). Stosunek płacy minimalnej do przeciętnych zarobków w naszym kraju ma podobną wartość jak w innych krajach europejskich. Płaca minimalna w Polsce w 2016 roku stanowiła 46,2% średniego wynagrodzenia. Dane z Eurostatu pokazują, że w 2016 roku, wśród krajów Unii Europejskiej, udział płacy minimalnej w średnim wynagrodzeniu przekroczył 50% jedynie w przypadku Słowenii oraz Litwy.

W okresie od 2009 do 2016 roku udział płacy minimalnej w średnim wynagrodzeniu miesięcznym wzrósł w Polsce o 10,7%. W większości krajów uwzględnionych w rankingu wskaźnik ten wzrósł. Jedynie w Holandii, Hiszpanii oraz na Malcie zmalał.

Odsetek osób pobierających minimalne wynagrodzenie

Odsetek pracowników, których zarobki są na poziomie płacy minimalnej, jest bardzo różny w zależności od kraju. Najnowsze dane Europejskiego Urzędu Statystycznego pochodzą z 2014 roku. Eurostat oszacował odsetek osób pobierających minimalne wynagrodzenie dzięki powiązaniu danych z dwóch ostatnich badań struktury wynagrodzeń, które są przeprowadzane co cztery lata, z poziomem płac minimalnych obowiązujących w tym czasie (październik 2010 roku i 2014 roku).

W październiku 2014 roku w czterech spośród państw członkowskich UE, w których obowiązuje płaca minimalna, odsetek pracowników zarabiających mniej niż 105% krajowej płacy minimalnej przekraczał 10%. Były to następujące państwa: Słowenia (19,1 %), Rumunia (15,7 %), Portugalia (13%) i Polska (11,7 %). W Belgii i Hiszpanii odnotowano najniższy odsetek osób, których zarobki były niższe niż 105 % krajowej płacy minimalnej – odpowiednio 0,4% i 1%.

Źródło: wynagrodzenia.pl