Ile studenci ’23 płacą za miejsce w akademiku – gdzie jest najdrożej?

Jak podaje GUS, w Polsce funkcjonuje 359 uczelni wyższych, na których w poprzednim roku akademickim studiowało łącznie ponad 1,2 mln osób, z czego ponad 105 tys. stanowili obcokrajowcy.

Jednym z głównych wyzwań, na które w polskich miastach napotykają studenci, jest bez wątpienia mała liczba miejsc noclegowych w uczelnianych akademikach. Jak wynika z danych Cushman & Wakefield, obecnie na rynku działa jedynie 444 akademików publicznych, oferujących 115,3 tys. miejsc.

Deficyt miejsc w akademikach

Dostępność łóżek w akademikach w Polsce można opisać jednym słowem – jako deficytową. Według szacunków Cushman & Wakefield, jedynie 9% studentów może liczyć na zakwaterowanie w akademikach należących do uczelni.

– Z kolei prywatne, nowoczesne obiekty, pomimo podwojenia oferty w ciągu ostatnich 10 lat, pokrywają obecnie zapotrzebowanie zaledwie 1% osób studiujących naszym kraju – komentuje Karolina Furmańska, Ekspertka ds. Sektora Living w Cushman & Wakefield.

Większość z tych obiektów jest przestarzałych, a tylko nieliczne budynki były na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat kompleksowo remontowane i modernizowane. Dodatkowo, aby otrzymać miejsce w akademiku publicznym, musimy spełnić szereg wymogów co do miejsca zamieszkania, studiowania na konkretnej uczelni czy nawet zamożności.

Większość studentów, nie mając wyboru, znajduje zakwaterowanie na rynku mieszkaniowym. Z uwagi na rosnące stawki czynszów, wynajem kawalerki czy większego, samodzielnego mieszkania w dużym mieście nie jest rozwiązaniem tanim i dodatkowo jest pozbawione niewątpliwej zalety, jaką w przypadku domów studenckich jest możliwość aktywnego udziału w życiu społeczności akademickiej.

Natomiast dla cudzoziemców znalezienie mieszkania na wynajem i podpisanie umowy, często oferowanej wyłącznie w języku polskim, jest szczególnie trudne. To z kolei kieruje uwagę studentów na akademiki prywatne.

– Na podstawie danych Cushman & Wakefield wiemy, że na rynku prywatnych akademików w Polsce do dyspozycji studentów oddano do tej pory ponad 11,5 tys. miejsc, a kolejne 6 tys. łóżek znajduje się w przygotowaniu.

Na razie prywatne akademiki nie cieszą się u nas taką popularnością jak na przykład w USA, w Wielkiej Brytanii czy w Niemczech, ale rynek szybko się rozwija i budzi coraz większe zainteresowanie inwestorów. W Wielkiej Brytanii liczba miejsc oferowanych w akademikach prywatnych w 2023 r. przekroczyła ponad 60% wszystkich miejsc w domach studenckich.

Z roku na rok liczba łóżek powiększa się średnio o prawie 4%, a nadal występuje niedobór ok. 370 tys. miejsc. Równie intensywnie rozwija się ten rynek w innych częściach Europy – dodaje Karolina Furmańska.

Czytaj także: Rynek domów studenckich w Polsce bardzo atrakcyjny dla inwestorów

Czynsze coraz wyższe

W akademikach publicznych, w porównaniu do roku 2020, miesięczne czynsze za pokoje współdzielone wzrosły o około 12%, podczas gdy za pokoje jednoosobowe – nawet o około 40%, a aktualne stawki wahają się od 280 do nawet 1650 zł w zależności od liczby łóżek i standardu pokoju.

Najniższą, miesięczną stawkę za dwuosobowy pokój (bez prywatnej łazienki) w akademiku publicznym można znaleźć w Łodzi – 320 zł miesięcznie, podczas gdy najwyższy czynsz za podobny pokój w jednym z warszawskich akademików wynosi zł.

– Najbardziej przyjaznym budżetowo miastem, z przeciętnym miesięcznym czynszem wynoszącym 590 zł, jest Łódź. Natomiast najdroższą pod tym względem polską aglomeracją jest Wrocław, gdzie czynsze wynoszą średnio 810 zł miesięcznie. Poznań z kolei oferuje najszerszą gamę opcji cenowych w całej Polsce – czynsze za prywatny pokój w publicznym akademiku wahają się od 610 do nawet 1650 zł – dodaje Tatiana Murwajowa, Junior Investment Consultant, Cushman & Wakefield. 

Czytaj także: Tylko co 10. student może liczyć na pokój w akademiku

A co, jeśli brakuje miejsc lub nie przysługuje nam uczelniany akademik? Wprawdzie zgodnie z danymi Otodom Analytics dostępność mieszkań na wynajem systematycznie rośnie i we wrześniu ’23 wróciła do poziomu sprzed wybuchu wojny w Ukrainie, ale wcale nie oznacza to, że łatwo o znalezienie atrakcyjnej oferty. 

Na bardzo wysokim poziomie, wciąż wyższym niż przed wojną, utrzymuje się aktywność poszukujących oraz rotacja ogłoszeń. Najemcy, którzy w 2022 roku w warunkach bardzo okrojonej oferty oraz rosnących stawek czynszów byli w pewnym stopniu pozbawieni wyboru, dziś poszukują mieszkań o atrakcyjniejszych parametrach, a przede wszystkim cenach.

– Oczywiście nie mogą oczekiwać, że wobec dalszego wzrostu kosztów eksploatacyjnych stawki czynszów zaczną nagle spadać. Mogą się jednak spodziewać, że większa podaż, a tym samym wzrost konkurencji, zwiększy skłonność wynajmujących do negocjacji cen.

To wciąż jednak oznacza polowanie na okazję, a nie powrót rynku najemcy. Potwierdzać to może fakt, że mimo istotnego wzrostu podaży nie rośnie czas życia ogłoszenia w serwisie – komentuje Ewa Tęczak, ekspertka rynku nieruchomości Otodom.

Jak podaje Otodom średni wzrost stawek czynszów w III kw. 2023 r, wyniósł 10% r/r, a mediana czasu aktywności ogłoszenia spadła do 22 dni wobec 25 dni w II kw. 2023 r.

Czytaj także: Bankowość i Finanse | Portfel studenta | Czy żaków stać na studia?

Najem łóżka w prywatnych akademikach

Należy też pamiętać, że do stawek czynszowych mieszkaniach na wynajem należy doliczyć koszt opłat eksploatacyjnych i mediów. W tych okolicznościach rozwiązanie w postaci pokoju lub łóżka w prywatnym domu studenckim może stać się idealnym rozwiązaniem. Oczywiście, o ile znajdzie się w nim miejsce i pozwoli na to budżet.

Warto jednak podkreślić, że czynsze w akademikach prywatnych są nadal atrakcyjne w porównaniu do mieszkań na wynajem (w szczególności, gdy uwzględnimy wszystkie opłaty, które należy uiścić za mieszkanie, czyli koszty energii elektrycznej, gazu, wody, podczas gdy ceny w akademikach są często podane jako all-in).

W bardzo nielicznych przypadkach należy uiścić dodatkowe opłaty, które zazwyczaj wynoszą od 200 do 300 zł miesięcznie. Czynsze poza samym pokojem obejmują ochronę, dostęp do Internetu oraz takie udogodnienia, jak np. sale fitness, pralnie, czy nowocześnie urządzone strefy do nauki i relaksu. 

Jak wynika z raportu Cushman & Wakefield, najatrakcyjniejsze opcje najmu łóżka w prywatnych akademikach znajdziemy w Lublinie i Łodzi z przeciętnymi czynszami wynoszącymi odpowiednio 1646 i 1832 zł miesięcznie.

Z kolei najdroższym miastem, podobnie jak w przypadku akademików publicznych, jest Wrocław, gdzie średni miesięczny czynsz wynosi 2542 zł.

Natomiast najdroższe, bo kosztujące ponad 4000 zł miesięcznie pokoje jednoosobowe można znaleźć w Krakowie. 

Zakres czynszów w prywatnych i publicznych akademikach (12-miesięczny najem, wszystkie opłaty uwzględnione)

Legenda:

Akademiki publiczne – kolor szary.

Akademiki prywatne – kolor czerwony.