Firmy pod presją konsumentów przekonanych do ESG
Rzeczywiście duże korporacje mają coraz bardziej ambitne cele ESG, ale takie inicjatywy powinny docierać szerzej, także do średniego i małego biznesu oraz samorządów. Do tego potrzebne są wymiana doświadczeń, współpraca i uczciwe podejście – podkreślali eksperci Okrągłych Stołów Klimatycznych, zorganizowanych podczas Festiwalu Przyszłości Bomba Megabitowa.
Kluczowe jest, żeby ta wiedza, świadomość i pomocna dłoń zeszła niżej, bo transformacja dotyczy nas wszystkich
Co istotne, nie tylko wymogi konsumentów, ale też globalny kryzys może się stać wyzwalaczem pozytywnej zmiany w zakresie odpowiedzialnego biznesu.
Kryzys przyspieszy transformację?
– Pandemia pokazała, że jesteśmy w stanie przestrzegać pewnych wymogów, zmusić się do ograniczenia i zmiany naszych nawyków. Tak samo potrafimy podjąć ten wysiłek w związku z transformacją klimatyczną, więc to jest wszystko przed nami – mówi agencji Newseria Biznes Alicja Pawłowska-Piorun, expert- sustainability w Centrum Eksperckim ESG Innowacje ING Banku Śląskiego.
– Kryzys może być wyzwalaczem pozytywnej zmiany. Czasami brak czy nowa potrzeba wykreowana przez kryzys jest dobrą inspiracją do zmian, których wcześniej nie mieliśmy motywacji podjąć. Zarówno kwestie kryzysowe związane z walutą, łańcuchami dostaw, brakiem mikrochipów, jak i niestabilną sytuacją za naszymi granicami mogą być takim wyzwalaczem zmian w firmach, ale nie tylko, również w samorządach i w życiu każdego z nas ‒ dodaje ekspertka.
Raport ING „Wybory Polaków a zrównoważony rozwój”
Zmianę podejścia konsumentów na bardziej odpowiedzialne widać już było w ubiegłym roku, po półtora roku pandemii, ale jeszcze przed wybuchem wojny. Jak wynika z wrześniowego raportu ING „Wybory Polaków a zrównoważony rozwój”, blisko połowa badanych zadeklarowała, że pandemia skłoniła ich do przemyślenia, w jaki sposób działania i zachowania wpływają na środowisko. Tylko nieco mniej uważa, że ich znajomi i rodziny zmienili swoje zachowanie w trosce o środowisko.
Większość badanych twierdziła, że stara się zmniejszyć ilość wytwarzanych odpadów spożywczych oraz segreguje opakowania po żywności i napojach w domu. Blisko 90 proc. Polaków uważa, że takie jednostkowe działania mogą mieć pozytywny wpływ na rozwiązywanie globalnych problemów społecznych i środowiskowych, z czego 26,3 proc. ocenia ten wpływ jako istotny.
Jednocześnie konsumenci mają duże oczekiwania w tym zakresie wobec polityków i biznesu. Przykładowo 69 proc. chce więcej inicjatyw legislacyjnych na rzecz proekologicznych zmian, prawie trzech na czterech ocenia, że rządy powinny przyznawać wsparcie finansowe firmom pod warunkiem realizacji celów klimatycznych.
Blisko połowa badanych zadeklarowała, że pandemia skłoniła ich do przemyślenia, w jaki sposób działania i zachowania wpływają na środowisko
– Temat zrównoważonego rozwoju jest naprawdę ważny dla naszych interesariuszy, co wiemy z prowadzonych badań. Pokazują to również dostępne raporty. Trzy czwarte konsumentów zrezygnowałoby ze współpracy z firmami, które nie szanują środowiska, swoich klientów i pracowników.
Ponad 80 proc. konsumentów deklaruje także, że duże firmy powinny być odpowiedzialne za zrównoważony rozwój i to właśnie one powinny szukać najbardziej efektywnych praktyk w obszarze ESG [dane za PwC Consumer Intelligence Series, 2021 – red.]. To ważny głos i kierunek działania dla biznesu – mówi Małgorzata Jarczyk-Zuber.
Ponad połowa badanych przez ING konsumentów przyznała, że byłaby mniej skłonna kupować w przyszłości produkty firm, które nie podchodzą poważnie do ochrony środowiska czy odpowiedzialności społecznej. Nieco ponad 40 proc. byłoby za to skłonnych płacić więcej za produkty, które są wytwarzane w sposób przyjazny dla środowiska (47 proc.) lub których producent działa w sposób odpowiedzialny społecznie (41,1 proc.).
Czytaj także: Właściwe strategie ESG mogą przynieść realne korzyści finansowe i biznesowe
Firmy doceniają wagę zrównoważonego rozwoju
Same firmy przyznają, że zrównoważony rozwój coraz mocniej wpisuje się w budowanie ich wartości. Trend ten nasilił się w ostatnich miesiącach. Globalne badanie ING wskazało, że 57 proc. firm zwiększyło ambicje swoich celów środowiskowych („Biznes dla klimatu. Raport o zmianie priorytetów” EY i ING).
– Już w roku 2015 odeszliśmy od finansowania węgla, dwa lata później ogłosiliśmy naszą pierwszą deklarację ekologiczną, w tym roku ogłosiliśmy naszą strategię ESG, która jest częścią strategii biznesowej. Oznacza ona, że już do roku 2030 chcemy w naszej gospodarce własnej być neutralni klimatycznie. Ale również wspieramy naszych klientów w zielonej transformacji, udostępniając finansowanie, ale też dzieląc się swoimi praktykami i wiedzą po to, żeby oni również mogli prowadzić biznes w sposób zrównoważony.
W obszarze społecznym ta druga litera S, przede wszystkim pomagamy naszym klientom i pracownikom w tym, żeby byli przedsiębiorczy. Pomagamy im w zarządzaniu finansami i wreszcie wspieramy całe społeczeństwo, żeby być o jeden krok do przodu w życiu i biznesie – mówi ekspertka z ING Banku Śląskiego.
Festiwal Przyszłości Bomba Megabitowa
W dniach 10-12 września br. w Krakowie po raz drugi odbył się Festiwal Przyszłości Bomba Megabitowa, łączący światy kultury, nauki i technologii. Tegoroczna edycja, której partnerowali m.in. Allegro, Samsung i ING Bank Śląski, została poświęcona zmianom klimatu i wyzwaniom związanym ze zrównoważonym rozwojem.
W jej ramach odbyła się seria Okrągłych Stołów Klimatycznych – warsztatów dla przedstawicieli samorządów, biznesu i aktywistów, których zadaniem było przedstawienie wspólnych rekomendacji dotyczących przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu i przyszłych kierunków rozwoju.
– Najważniejszą rekomendacją Okrągłych Stołów było przejście z perspektywy krótkoterminowej na długoterminową. Przed firmami, które myślą o tym, jak ich biznes będzie działać za 5, 10 czy 15 lat, stoją zupełnie inne wyzwania. To odejście od paradygmatu kwartału. On jest oczywiście potrzebny, ale trzeba myśleć długookresowo, bo wyzwań, z którymi aktualnie się mierzymy, nie jesteśmy w stanie rozwiązać w ciągu kwartału.
Okrągły stół „Biznes i odpowiedzialność” połączył zarówno duże firmy działające na polskim rynku, jak i samorządy i aktywistów klimatycznych. Był to chyba najtrudniejszy i najliczniejszy stół, więc wielogodzinne obrady początkowo skończyły się chaosem ze względu na mnogość doświadczeń i potencjalnych rozwiązań. Jednak potem podeszliśmy do tego kreatywnie i przekuliśmy to w trzy kierunkowskazy: współpraca, uczciwość i edukacja. – mówi Alicja Pawłowska-Piorun.
Jak wskazuje, edukacja ekologiczna społeczeństwa jest kluczowa, ponieważ wraz z nią rośnie też popyt na produkty i usługi, które powstają w sposób zrównoważony, bez szkody dla środowiska.
– Nie wszyscy jesteśmy ekspertami w zakresie zmian klimatu, które są ogromnym zbiorem danych. Dlatego edukacja powinna dotrzeć nie tylko do szkół, ale i do firm, zarządów, jak i pani sprzedającej produkty bankowe czy ubezpieczeniowe – dodaje ekspertka.
– Biznesy powinny też brać odpowiedzialność za edukację konsumentów, żeby mogli oni później podejmować odpowiedzialne decyzje dotyczące m.in. tego, czy i co kupować, czy naprawiać produkt albo co z nim zrobić na samym końcu – dodaje Małgorzata Jarczyk-Zuber.
ESG a edukacja konsumentów
Jednym z tematów dyskusji stołu „Biznes i odpowiedzialność” była edukacja konsumentów, tak ważna dla przeciwdziałania zjawisku, jakim jest greenwashing. Oznacza on, że firmy celowo wprowadzają konsumentów w błąd odnośnie do swojej prośrodowiskowej działalności albo ekologicznych właściwości swojego produktu bądź usługi.
O skali greenwashingu świadczy m.in. ubiegłoroczne badanie przeprowadzone przez Komisję Europejską, która wzięła 344 produktów pochodzących – jak wskazywały etykiety – ze zrównoważonej, ekologicznej produkcji. Analiza KE pokazała, że 42 proc. tych deklaracji okazało się fałszywych i nieuczciwych z punktu widzenia unijnego prawa, a w 37 proc. przypadków zastosowano niejasne, niesprecyzowane terminy.
Wspieramy naszych klientów w zielonej transformacji, udostępniając finansowanie, ale też dzieląc się swoimi praktykami i wiedzą
– Odpowiedzialność wszystkich nas polega na wyposażaniu konsumentów w wiedzę, która pomoże podejmować bardziej zielone i świadome wybory. Budowanie świadomości i edukacja są kluczowe, jeśli myślimy o dobrej i zrównoważonej przyszłości, dlatego edukacja powinna też dotyczyć nas samych – mówi Alicja Pawłowska-Piorun.
Jak podkreśla, w kontekście walki o klimat i zrównoważony rozwój liczy się również wymiana pozytywnych doświadczeń i współpraca biznesu, zarówno na szczeblu sektorowym, jak i międzybranżowym.
– Przykładowo: ktoś prowadził duży tartak, ale obiektywnie rzecz biorąc, nie ma doświadczenia w zakresie ryzyk klimatycznych, przeciwdziałania negatywnym skutkom zmian klimatu, i potrzebuje w tym aspekcie wsparcia. Tutaj krytyczne są partnerstwa, zarówno w ramach branży – np. wypracowywanie wspólnie dobrych praktyk dla branży drzewnej, jak i współpraca z podwykonawcami czy poddostawcami.
Równie ważna będzie także współpraca z odbiorcami drewna – np. dużą firmą z branży meblarskiej odbierającej drewno z tego tartaku, która ma swoje własne wymogi odnośnie do ESG. Duże firmy sobie poradzą, zatrudnią consulting i odpowiednie osoby.
Ale kluczowe jest, żeby ta wiedza, świadomość i pomocna dłoń zeszła niżej, bo transformacja dotyczy nas wszystkich – podsumowuje Alicja Pawłowska-Piorun, ekspertka ING Banku Śląskiego.
