Epidemia, banki i bezpieczeństwo. Forum Technologii Bankowości Spółdzielczej 2020

Rozpoczynając konferencję, prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz przypomniał, że polski sektor finansowy, w tym również i banki spółdzielcze, w pełni sprostały niełatwemu wyzwaniu, jakim było utrzymanie ciągłości funkcjonowania i świadczenia usług w obliczu nagłego zmaterializowania się zagrożenia w postaci koronawirusa.

W czasie, gdy wiele instytucji, zarówno publicznych jak i komercyjnych, w znaczącym stopniu ograniczyło swoją dostępność, banki cały czas obsługiwały klientów, zarówno w obszarze kredytowym, depozytowym jak i płatności.

‒ Okazało się, że nasze wieloletnie przygotowania do funkcjonowania w warunkach nadzwyczajnych przyniosły oczekiwany skutek. Byliśmy poddawani ciężkim próbom, ale przeszliśmy przez nie z sukcesem – zauważył prezes ZBP.

Wspomniał też o katastrofalnych konsekwencjach upowszechniania się epidemii dla polskiej gospodarki, podjętych przez administrację publiczną działaniach o charakterze pomocowym, jak i uczestnictwie branży bankowej w tych bezprecedensowych działaniach.

‒ W następstwie epidemii zamrożeniu uległy całe działy polskiej gospodarki. Wiele osób pożegnało się z pracą lub całkowicie zawiesili prowadzoną działalność gospodarczą (…). W tym kontekście istotne jest, że pojawiły się kolejne elementy tarczy antykryzysowej – dodał Krzysztof Pietraszkiewicz.

Instytucje finansowe nie tylko powszechnie uczestniczą w dystrybucji świadczeń, dostępnych w kolejnych edycjach tarczy, ale również samodzielnie podejmują działania na rzecz wsparcia klientów, czego przejawem jest choćby odnowienie finansowania przedsiębiorcom na okres do 6 miesięcy. Nie ma jednak wątpliwości, iż utrzymująca się, kryzysowa sytuacja spowoduje ujemne konsekwencje także i dla samej bankowości, lokalnych instytucji finansowych nie wyłączając.

‒ W najbliższych miesiącach i latach wiele firm i instytucji będzie musiało działać w sposób inny niż dotychczas. Zmieniło się nastawienie i oczekiwania klienta, towarzyszy nam podwyższony poziom niepewności, a to z kolei w przypadku banków obniża apetyt na ryzyko – zaznaczył prezes ZBP Krzysztof Pietraszkiewicz.

Zobacz więcej najnowszych wiadomości o wpływie koronawirusa na gospodarkę >>>

Musimy zapewnić bezpieczeństwo, tak bankom, jak i klientom

Efekty pandemii to nie jedyny problem, z jakim w najbliższych latach przyjdzie się zmagać polskim bankom. Bardzo niekorzystne rezultaty przyniosła też, prowadzona od 2012 roku, polityka regulacyjna wobec sektora, która skutkowała obniżeniem zdolności branży do finansowania rozwoju.

Wśród pokaźnych obciążeń prezes ZBP wskazał na takie uwarunkowania jak tzw. podatek bankowy, podwyższone wpłaty na Bankowy Fundusz Gwarancyjny czy nałożenie na banki kosztów restrukturyzacji niebankowych instytucji finansowych. Obecna sytuacja powoduje, że kurs wobec banków powinien ulec zdecydowanej zmianie.

‒ Przyszedł kryzys, potrzebny jest wysiłek banków by restrukturyzować i finansować gospodarkę. Nie powinno nam zabraknąć determinacji, ale i odpowiedzialności by zapewnić bezpieczeństwo naszych instytucji, ale też i efektywne pośrednictwo w finansowaniu – dodał Krzysztof Pietraszkiewicz.

Dodatkowym, poważnym zagrożeniem w nadchodzącym czasie może być trend dużego wzrostu kredytów nieregularnych, przez co portfele banków będą pogarszać swą jakość.

‒ To oznacza, że także w bankach lokalnych musimy podejmować rozliczne zmiany – przypomniał prezes ZBP.

Kradzież danych głównym problemem

Poważnym problemem jest też niekorzystny klimat wokół bankowości, w rezultacie którego niektóre obiektywne, niekorzystne decyzje i uwarunkowania mogą być odbierane w odczuciu społecznym jako wina banków.

Prezes ZBP wskazał, że już dziś niektórzy przedsiębiorcy z branży turystycznej skarżą się, jakoby banki nie były skłonne do udzielania im kredytów, tymczasem ten właśnie sektor w wyniku epidemii znalazł się w tak fatalnej kondycji, że zdolność kredytowa wielu firm turystycznych stoi pod znakiem zapytania.

Czytaj także: Bankowcy dla Edukacji: Zasady cyberbezpieczeństwa

W tak niekorzystnych okolicznościach instytucje finansowe, łącznie ze spółdzielcami, muszą nie tylko zapewnić bezpieczeństwo obrotu elektronicznego, ale także i ochronę swych klientów.

‒ Czas epidemii jest wykorzystywany także przez przestępców – przestrzegł Krzysztof Pietraszkiewicz, apelując o ścisłe współdziałanie banków z zarządami zrzeszeń, systemami ochrony instytucjonalnej, ale i Bankowym Centrum Cyberbezpieczeństwa, by skutecznie zarządzać w sytuacjach kryzysowych.

‒ Musimy być wyczuleni na kradzież danych – przestrzegł prezes ZBP apelując, by działaniom na rzecz poprawy bezpieczeństwa na niwie technologicznej i organizacyjnej towarzyszyła budowa odpowiedniej świadomość zagrożeń i sposobów ich ograniczania, zarówno wśród bankowców, jak i klientów.

300 tysięcy nowych terminali dla 212 tysięcy firm

W dobie epidemii pojęcie bezpieczeństwa w branży bankowej zyskało kolejne znaczenie.

– Dotychczas koncentrowaliśmy się na problematyce technologicznej, na cyberbezpieczeństwie. Okazuje się, że dla naszego biznesu znaczenie ma również bezpieczeństwo sanitarne – podkreślił w swej prezentacji prezes Fundacji Polska Bezgotówkowa, dr Mieczysław Groszek.

Jednym ze sposobów ograniczenia transmisji wirusa jest właśnie upowszechnianie obrotu elektronicznego, a realizowany przez Fundację program Polska Bezgotówkowa przyczynił się walnie do tego, byśmy mogli płacić kartą także w przysłowiowej bacówce czy wypożyczalni kajaków na Mazurach.

‒ Na koniec czerwca osiągniemy 300 tysięcy nowych terminali, zainstalowanych  z naszej inicjatywy – zauważył dr Groszek. A to oznacza, że co trzecie urządzenie trafiło na rynek jako efekt realizacji programu Polska Bezgotówkowa.

‒ Liczba firm, które z naszą pomocą weszły do obrotu cyfrowego to 212 tysięcy, jesteśmy z tego dumni – dodał prezes Fundacji.

W związku z nadzwyczajną sytuacją, podmioty te mogą liczyć na równie nadzwyczajną pomoc ze strony organizatora programu. Fundacja zdecydowała się, by przedłużyć prawo do bezpłatnego korzystania z terminali o dodatkowe trzy miesiące tym wszystkim podmiotom, których umowy kończyły się po wybuchu pandemii.

– Ważne, by te terminale, które dzięki Wam zostały zainstalowane, nie zniknęły z obrotu ‒ dodał dr Groszek. Przypomniał też o inicjatywach popularyzujących właściwe zachowania w dobie epidemii.

Do takich należy między innymi kampania Zdrowo Bezgotówkowo, w ramach której zbierane są i upowszechniane informacje związane ze zdrowym zachowaniem. Jednym z takich przykładów jest rekomendacja odnośnie wykorzystania w tym okresie instrumentów bezgotówkowych.

Czytaj także: Program Polska Bezgotówkowa laureatem 30 Konkursu Teraz Polska