EBC krytycznie o polskich powszechnych wakacjach kredytowych

EBC pisze, że przyznawanie ulg takich jak wakacje kredytowe kredytobiorcom znajdującym się w trudnej sytuacji finansowej może w pewnych okolicznościach wspierać stabilność finansową, na przykład umożliwiając takim kredytobiorcom przezwyciężenie tymczasowych niedoborów płynności, jednocześnie umożliwiając kredytodawcom utrzymywanie relacji z klientem i unikanie sprzedaży zabezpieczeń po zaniżonych cenach.

„Powszechne i nieukierunkowane wakacje kredytowe budzą jednak obawy dotyczące stabilności finansowej. Z jednej strony, w przypadku kredytobiorców mających problemy ze zdolnością obsługi zadłużenia, wakacje kredytowe mogą opóźnić uznanie i rozwiązanie zagrożonego zadłużenia, co zwiększa jego koszty ekonomiczne.

Z drugiej strony, jeżeli z wakacji kredytowych korzystają kredytobiorcy, którzy są w stanie dokonywać spłat, negatywne skutki finansowe nadmiernie zmniejszają rentowność banków i zwiększają niepewność” – dodaje EBC.

Czytaj także: Prezes mBanku o podważaniu WIBOR-u, umowach frankowych i wakacjach kredytowych

Może być nawet zagrożona wypłacalność banków

Ograniczona rentowność banków oznacza z kolei ograniczoną zdolność do zatrzymania zysków, a tym samym do zwiększenia kapitału banku niezbędnego do pokrycia strat i zabezpieczenia udzielania kredytów w przyszłości.

„W połączeniu ze zwiększoną niepewnością ogranicza to ostatecznie dostęp potencjalnych kredytobiorców do kredytów, w tym kredytów hipotecznych, i w związku z tym może prowadzić do niekorzystnego sprzężenia zwrotnego między sektorem bankowym a gospodarką realną. Ponadto duże straty wynikające z zawieszenia spłat mogą zagrażać wypłacalności banków” – ocenia EBC.

EBC pisze, że niepewność wynikająca z wpływu ustawy na instytucje kredytowe może potencjalnie obniżać wycenę przedsiębiorstwa. Następnie może to zwiększyć trudności z przyciągnięciem inwestorów do potencjalnego pozyskania kapitału własnego lub emisji obligacji w celu spełnienia wymogów kapitałowych i wymogów minimalnych w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych.

Czytaj także: Prezes SGB o teście na atrakcyjność inwestycyjną polskiego sektora bankowego

„Gdyby banki wiedziały z wyprzedzeniem, że taka zmiana przepisów mająca wpływ na ich umowy z kredytobiorcami zostanie dokonana, mogłyby (i najprawdopodobniej tak by uczyniły) chronić się poprzez wprowadzenie wyższego oprocentowania kredytów hipotecznych lub, w skrajnych przypadkach, poprzez zaprzestanie udzielania kredytów” – ocenia EBC.

EBC dodaje, że fakt, że ustawa nie przewiduje żadnych szczególnych kryteriów kwalifikowalności poza tym, że kredyt musi być denominowany w złotych i zaspokajać potrzeby mieszkaniowe kredytobiorcy, budzi również wątpliwości co do celu ustawy.

Czytaj także: Forum Bankowe: potrzebne stabilne warunki prowadzenia działalności bankowej

Warto wprowadzić kryteria dot. wakacji kredytowych

EBC zachęca polskie władze, aby – w celu ograniczenia niepewności i zagrożeń dla stabilności finansowej – rozważyły wprowadzenie ukierunkowanych kryteriów kwalifikowalności w odniesieniu do stosowania w przyszłości wakacji kredytowych dotyczących kredytów hipotecznych.

Według EBC wpływ zawieszenia spłat kredytów na rentowność banków jest dodatkowo spotęgowany przez zasadę, zgodnie z którą okres kredytowania jest przedłużany odpowiednio do liczby odroczonych rat. W takich okolicznościach wartość kredytu w danym momencie zmniejsza się z powodu braku oprocentowania kredytu hipotecznego w okresie zawieszenia spłat.

„Kilka banków strefy euro o znaczeniu systemowym posiada znaczne ekspozycje z tytułu kredytów hipotecznych w Polsce. W związku z tym powszechne i długotrwałe wakacje kredytowe dotyczące kredytów hipotecznych przewidziane w ustawie budzą obawy dotyczące stabilności finansowej w strefie euro” – pisze EBC.

Czytaj także: ZBP: koszty wakacji kredytowych to już 13 mld złotych