Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
W 2016 r. we wszystkich województwach odnotowano wzrost PKB r/r. Największy nastąpił w województwie pomorskim, najmniejszy w opolskim – podał GUS.
Wojciech Lipka, Prezes Zarządu, Instytut Analiz i Ratingu w rozmowie z Robertem Lidke.
Wojciech Hann, Członek Zarządu, Bank Gospodarstwa Krajowego w rozmowie z Robertem Lidke.
O systemie finansowania samorządów – dr Bohdan Wyżnikiewicz, Prezes, Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych. Rozmawia Robert Lidke.
Samorząd jest tym, co udało nam się najlepiej w minionych 25 latach – tak pozytywną ocenę wystawił polskim społecznościom lokalnym wicemarszałek Województwa Zachodniopomorskiego Jarosław Rzepa. Słowa te padły podczas inauguracji tegorocznej, trzynastej już edycji Forum Samorządowego, tradycyjnie już organizowanego z inicjatywy Wydziału Zarządzania i Ekonomiki Usług Uniwersytetu Szczecińskiego.
Rozmowa z Zbigniewm Fornalem – Ekspertem Centrum Prawa Bankowego i Informacji o celach konferencji Nowoczesny Samorząd – Zarządzanie i Finanse
Teresa Blacharska – Skarbnik miasta Gdańska o doświadczeniach samorządu we współpracy z przedstawicielami sektora bankowego.
Tytuł NAJLEPIEJ OŚWIETLONEJ GMINY I MIASTA 2015 r. Gminie Olsztyn za oświetlenie ulic w ramach projektu: „Modernizacja i rozwój zintegrowanego systemu transportu zbiorowego” oraz oświetlenie zrealizowane w ramach projektu: „Budowa całorocznej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej nad jeziorem Krzywym”
Marek Olszewski – Przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP oraz wójt Gminy Lubicz o potrzebie dopasowania oceny zdolności kredytowych JST do specyfiki tej grupy krydytobiorców oraz o konsekwenscjach płynących z nowelizacji innych aktów prawnych
Krzysztof Pietraszkiewicz – Prezes Związku Banków Polskich o doświadczeniach płynących z 25 lat współpracy sektora bankowego z Jednostkami Samorządu Terytorialnego i priorytetach na przyszłość
Jesień bieżącego roku była dla wspólnot wyjątkowo nerwowa: odchodzące władze za wszelką cenę chciały podomykać rozpoczęte projekty, czasem niezależnie od ich wartości merytorycznej, a nowi decydenci nie przedstawili własnej wizji działania JST, więc panowała atmosfera pełna niepewności i obaw. Co gorsza, ze skąpych informacji pojawiających się w mediach oraz wypowiedzi przedstawicieli aktualnie rządzącej partii wynika, że polityka Rady Ministrów będzie zmierzać w stronę centralizacji zarządzania, co może doprowadzić do pomniejszania roli samorządów, a w konsekwencji negatywnie odbije się na poziomie usług publicznych.
Zarząd Związku Banków Polskich, w porozumieniu z organizacjami samorządu terytorialnego, wyróżnił przedstawicieli środowiska bankowego, którzy najbardziej przyczynili się do rozwoju usług finansowych skierowanych do Jednostek Samorządu Terytorialnego w ciągu ostatnich 25 lat. Nagrodę otrzymał Piotr Galas, dyrektor Departamentu Klienta Korporacyjnego i Sektora Publicznego w PKO Banku Polskim. Piotr Galas został także odznaczony „Honorową Odznaką Związku Banków Polskich”.
Na bazie współpracy z samorządami kształtuje się również jakość systemu bankowego – ta opinia, wypowiedziana przez eksperta Centrum Prawa Bankowego i Informacji Zbigniewa Fornala w ostatniej sesji konferencji „Nowoczesny Samorząd. Zarządzanie i Finanse” najpełniej podsumowała wieloletnie zaangażowanie Związku Banków Polskich oraz CPBiI w problematykę funkcjonowania polskich władz lokalnych. Owo zaangażowanie może przynieść wiele korzyści również samym samorządom.
Tematem wiodącym trzeciej sesji konferencji „Nowoczesny Samorząd. Zarządzanie i Finanse” był zrównoważony rozwój. A w zasadzie – jak to określił pierwszy z prelegentów, prof. dr hab. Marek Kozak z Uniwersytetu Warszawskiego – rozwój równoważony.
– Każdy, kto pracował w samorządzie, wie doskonale, że bez dialogu nie ma sukcesu – tymi słowami Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, rozpoczął drugą część konferencji „Nowoczesny Samorząd. Zarządzanie i Finanse”. Właśnie dialog – rozumiany jako umiejętność słuchania się nawzajem, podejmowania ustaleń – i realizacji tego, co zostało ustalone, stanowi, zdaniem prelegenta, podstawę funkcjonowania każdej wspólnoty.
– Jednostki samorządu terytorialnego bez współpracy z bankami nie mogą działać – tak rozpoczął swe wystąpienie Marek Olszewski, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP oraz wójt gminy Lubicz. Prelegent przypomniał, że równo 25 lat temu społeczności lokalne odzyskały podmiotowość – i bardzo chciały kształtować rzeczywistość wokół siebie według własnych oczekiwań. Niestety, na tej drodze pojawiały się liczne wyzwania – takie jak chociażby przejmowanie obowiązków administracji państwowej przez samorządy bez równoległego przekazywania odpowiednich środków na ich realizację. Doprowadziło to do ponad 8-miliardowego deficytu.
Samorządy czeka całkowita zmiana w sposobie rozliczania podatku VAT, a nawet całej filozofii myślenia o własnych strukturach. To następstwo wyroku z 29 września wydanego przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie tzw. jednego podatnika VAT (sygn. C-276/14). Jest on zbieżny z uchwałą polskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13), który stwierdził, że gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami VAT, tylko cała gmina. O takim modelu JST pisało w raporcie „Samorząd 3.0” Forum Od-nowa.
Drugi dzień Forum Liderów Banków Spółdzielczych rozpoczęła sesja poświęcona zaangażowaniu banków spółdzielczych w dystrybucję środków publicznych – zarówno tych pochodzących z budżetu krajowego, jak również z najrozmaitszych form wsparcia finansowego dla polskiej gospodarki w ramach programów Unii Europejskiej.
Czy inwestorzy prywatni są potrzebni polskim samorządom i jak taka współpraca powinna wyglądać? O tym dyskutowali zaproszeni goście na zorganizowanym przez Fundację Warsaw Enterprise Institute podczas XXV Forum Ekonomicznego w Krynicy panelu. „Już w tytule panelu zadaliśmy pytanie – ile zrozumienia a ile nieufności. I okazuje się, że to kluczowy problem. Wciąż w DNA stron – publicznej i komercyjnej wpisana jest nieufność. Ale na szczęście również chęć jej przełamania” – podsumowuje prowadzący dyskusję Robert Gwiazdowski, Prezes WEI.
Teoretycznie środek wakacji powinien oznaczać zastój w większości dziedzin życia publicznego. Jednak w tym roku, ze względu na kalendarz wyborczy, nawet sierpień obfitował w wydarzenia związane ze sprawami wspólnot.
Ostatnio w naszej debacie publicznej ożył postulat uchwalenia (w takiej czy innej formie) ustawy metropolitalnej. Odnośny projekt, autorstwa posłów PO ze Śląska – Marka Wójcika i Tomasza Tomczykiewicza – wpłynął do Sejmu już w 2013 roku (druk 2107), ale dopiero niedawno rozpoczęła się dyskusja na jego temat. Wcześniej swoją koncepcję, popieraną przez Unię Metropolii Polskich, przedstawił w „Raporcie o stanie samorządności terytorialnej w Polsce” dr Igor Zachariasz z Uczelni Łazarskiego, a od 2005 roku znany jest projekt 12 prezydentów największych polskich miast.
Myślą przewodnią towarzyszącą pracy samorządu w Górze Kalwarii jest budowanie i umacnianie wspólnoty lokalnej. Podstawą tej idei jest koncepcja społeczeństwa obywatelskiego – dojrzałego i świadomego, które tworzą mieszkańcy, poprzez zaangażowanie, otwarte wyrażanie stanowisk i zgłaszanie inicjatyw. Stąd pomysł zorganizowania konsultacji społecznych, dzięki którym możliwe jest nawiązanie prawdziwego dialogu.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zawiera wiele przydatnych informacji dla inwestorów – od przeznaczenia terenu po ustalenia dotyczące infrastruktury technicznej. Nie można jednak oczekiwać zbyt dokładnych zapisów określających jakie urządzenia, sieci przesyłowe i pozostałe związane z nimi obiektymają zostać umiejscowione w obrębie poszczególnych działek.
Doczekaliśmy się: 21 lipca br. Prezydent Bronisław Komorowski rzutem na taśmę zdążył podpisać nowelizację ustawy samorządowej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji z 2013 roku, przygotowaną pod kierunkiem b. Ministra Michała Boniego i b. Wiceminister Magdalenę Młochowską, uchwaloną przez Parlament 26 czerwca br. Dokument ten stanowi duży krok naprzód w reformowaniu polskiego samorządu, gdyż idzie w kierunku zacieśniania współpracy międzysamorządowej poprzez większe zachęty do łączenia gmin i możliwość powstawania związków powiatowo-gminnych.
Właściwie tekst ten powinien nosić tytuł „Wiosna w samorządzie”. Tak bardzo ruszyły bowiem sprawy JST w tym miesiącu, że można mówić o prawdziwym budzeniu się nowej jakości.
Katowice, Poznań i Wrocław – w tych dużych miastach popełnianych jest najwięcej przestępstw w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Najbezpieczniej można poczuć się w Białymstoku, Bydgoszczy i Rzeszowie, gdzie wskaźnik liczby przestępstw na tysiąc mieszkańców w 2014 r. nie przekroczył 25.
Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej ogłosiła nabór wniosków do XV edycji Samorządowego Programu Pożyczkowego. W ramach programu, gminy i powiaty mogą ubiegać się o pożyczki na realizację przedsięwzięć infrastrukturalnych z zakresu: budowy dróg, zaopatrzenia wsi w wodę, zbiorowego odprowadzania i oczyszczania ścieków, oświaty oraz zaopatrzenia w energię z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii.
15 maja Sejm przyjął akt prawny, którego realizację zapoczątkował były Minister Administracji i Cyfryzacji, Michał Boni. To szeroko konsultowany projekt o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw, pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Jego główną propozycją systemową jest umożliwienie powoływania Centrów Usług Wspólnych i tworzenia związków powiatowo-gminnych oraz wprowadzenie skuteczniejszych zachęt do łączenia gmin. Postulaty te zostały zawarte w raporcie „Samorząd 3.0” Forum Od-nowa. Pozostałe punkty to korekty obowiązującej legislacji, zgodnie z duchem zbliżania usług do obywateli i zmniejszania biurokracji dla urzędów gmin.
Co należałoby zrobić, aby polskie miasta były jeszcze bardziej przyjazne dla biznesu? Jak pogodzić dynamiczny rozwój gospodarczy z przyjaznością aglomeracji miejskich dla mieszkańców i zrównoważonym rozwojem? Kto jest liderem wzrostu gospodarczego w Polsce? Zagadnienia te stanowiły podstawę konferencji zatytułowanej „Konkurencyjne miasta: przyciąganie kapitału ludzkiego, inwestycji i biznesu”, która odbyła się 14 maja br. w Warszawie. Wydarzenie, objęte patronatem honorowym Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, zgromadziło przedstawicieli biznesu, samorządów – zarówno miast polskich, jak również europejskich oraz niezależnych ekspertów.
Ostatnie tygodnie rozbudziły nadzieję na uchwalenie ustawy samorządowej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, procedowanej od niemal roku w Sejmie – niestety, trzeba będzie jeszcze uzbroić się w cierpliwość, gdyż zapowiadane na 22 kwietnia posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, podczas którego miały zostać przedstawione sprawozdania z ustaleń podkomisji, zostało przesunięte na inny termin.
