Bankowość i finanse | SYTUACJA SEKTORA | Polskie banki czekają najtrudniejsze lata w historii

Według ostatnich danych Komisji Nadzoru Finansowego, zysk netto całego polskiego sektora bankowego spadł do 7,77 mld zł, z 13,81 mld zł w 2019 r., czyli o blisko 44%. To jednak i tak bardzo dobry wynik w stosunku do wcześniejszych oczekiwań. Ale jest niższy niż w kryzysowym 2009 r., gdy wyniósł 8,2 mld zł. A rok 2020 można nazwać dopiero „przedkryzysowym”.  

– Nie ma mowy o zapaści, nastąpiło wyraźne pogorszenie wyników na skutek załamania w gospodarce po pandemii i obniżenia stóp procentowych przez NBP – mówi dr Mariusz Zygierewicz, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Regulacyjnego Związku Banków Polskich.

– Ogólny spadek wyniku o 44% jest mniejszy, niż się spodziewałem. To dobra informacja – zaznacza Tomasz Mironczuk, prezes Instytutu Rynku Finansowego.

Skutki cięcia stóp procentowych

Skala strat kredytowych spowodowanych kryzysem była w 2020 r. stosunkowo niewielka. Jakość kredytów nie pogorszyła się znacząco po wybuchu pandemii za sprawą działania rządowych tarcz i – w ich efekcie – niewielkiego wzrostu upadłości firm i relatywnie małego bezrobocia. Lwia część odpisów wynikała z pogorszenia się scenariuszy makroekonomicznych i z oczekiwanych strat zgodnie ze standardami MSFF 9, a nie z tych, które zostały zidentyfikowane.

– Na razie mieliśmy skutki obniżek stóp procentowych, ale nie zmaterializowały się jeszcze skutki kryzysu gospodarczego, gdyż zadziałały tarcze – dodaje Mariusz Zygierewicz.

Wynik odsetkowy stanowi prawie 70% przychodów operacyjnych polskich banków i to on był pod ogromną presją trzech obniżek stóp procentowych, w tym stopy głównej do 0,1%, z 1,5% podczas wiosennych miesięcy. Spadek tego wyniku też nie okazał się tak dramatyczny, jak się jeszcze w połowie zeszłego roku spodziewano. Wynik odsetkowy spadł do 47,02 mld zł, czyli o 4,3%. Niektórzy bankowcy uważają, że nie powinien dalej się pogarszać. O ile oczywiście nie będzie kolejnych obniżek stóp poniżej zera.

„Wygląda na to, że wynik odsetkowy ubił dno w III kw. i powinien rosnąć” – powiedział na konferencji prasowej, prezentując ubiegłoroczne wyniki banku, Michał Gajewski, prezes Santander Banku Polska.

Wynik odsetkowy gwałtownie załamał się w kwietniu ub.r., kiedy był niższy o prawie 400 mln zł, czyli o ponad 9% niż miesiąc wcześniej. Ale – wbrew powszechnym oczekiwaniom i prognozom analityków – choć dwie kolejne obniżki stóp pogłębiły spadek, jednak banki szybko wyrównały kurs i ustabilizowały spadki już na początku drugiego półrocza. Miesięczne wahania wyniku odsetkowego tylko w listopadzie (drugi lockdown) przekroczyły nieznacznie 100 mln zł w dół w porównaniu z lipcem. Był to fatalny miesiąc, bo wtedy wynik odsetkowy sektora był niższy niż w listopadzie 2019 r. aż o 12%. Jednak trzymiesięczna średnia za lipiec, sierpień i wrzesień jest wyższa o zaledwie nieco ponad 0,5 mln zł niż za październik, feralny listopad i grudzień.

– Mieliśmy dalszy spadek kosztów finansowania – tłumaczy Michał Gajewski.

Koszty odsetek spadły w 2020 r. do 9,57 mld zł, czyli o ponad 43% w porównaniu z rokiem poprzednim. To – przy założeniu równowagi stóp procentowych – zapowiada przynajmniej stabilizację wyniku odsetkowego na miesięcznym poziomie między 3,6 a 3,8 mld ...