Z zagranicy: Przywileje dla banków

Jan M Fijor

Wskaźnik giełdy nowojorskiej, Dow Jones Industrial Average, po raz pierwszy od ponad pół roku, 23 lipca 2009 r., pokonał granicę 9000 punktów. Bank inwestycyjny Goldman Sachs zapowiada podwyżkę pensji dla swoich bankierów. Większość banków notuje zyski. Nawet CITI Bank. I przemysł motoryzacyjny. Po ostatnim, rekordowym spadku cen w maju i czerwcu, na rynku nieruchomości zaczyna się ruch. Czy to już koniec kryzysu? Czy pakiety stymulujące, najpierw Busha, potem Obamy obudziły kolosa?

Niezupełnie. Jeśli jest tak dobrze, to dlaczego prezydenckie notowania spadają na łeb na szyję? Giełda wchodzi wprawdzie w fazę byka, ale w tym samym czasie, ospałe przez ostatni rok złoto zbliża się ponownie do rekordowej granicy 1000 dolarów za uncję. Rośnie bezrobocie, które – tylko dzięki kreatywnej księgowości i trickom propagandowym – nie przekroczyło jeszcze granicy 10 procent. Dolar szybko traci na wartości. W ciągu ostatniego półrocza deprecjacja waluty amerykańskiej w stosunku do euro wyniosła ponad 15 proc., zaś do polskiego złotego aż o 27 proc. Groźba dwucyfrowej inflacji wydaje się być coraz wyraźniejsza. Spada produkcja przemysłowa, a straty notują nawet takie pewniaki, jak Microsoft i MacDonald’s. Na domiar złego, Amerykanów czeka drastyczna podwyżka podatków, a co gorsza – upaństwowienie służby zdrowia.
Bez względu na to, w jakiej fazie wychodzenia z zapaści znajduje się gospodarka Stanów Zjednoczonych, proces ożywienia, bez reform nie potrwa długo. Po kilku miesiącach może rozpocząć się kolejna recesja, kto wie czy nie gorsza od ostatniej. Tym razem pęknie bańka niespłacanych kredytów hipotecznych, za które kupowano i budowano biurowce, centra handlowe, fabryki i inne nieruchomości komercyjne.

Dlaczego ta reforma?

W normalnych warunkach, w sytuacjach jak obecna, winowajcą był tajemniczy cykl koniunkturalny. Wszyscy wiedzieli, że po okresie boomu musi nastąpić okres bessy, gospodarka zwalnia, by po kilku, najpóźniej kilkunastu miesiącach ruszyć z kopyta.

Po wyjściu z kryzysu nikt nie pytał o przyczyny, ludzie brali się ostro do pracy w ...