Temat numeru: Zapomniana rekomendacja SII

Antoni Krępski

Chodzi o dalsze losy słynnej Rekomendacji SII udzielonej przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Każda rekomendacja tej instytucji wyznacza standardy oceny ryzyka kredytowego. Banki kierują się nimi, opiniując decyzje kredytowe i wyznaczając własne standardy udzielania pożyczek.

Niesprawiedliwy spread

Rekomendacja SII pozwoliła kredytobiorcom spłacać kredyty w walucie, w której zostały one zaciągnięte. Wcześniej było to niemożliwe. Bank udzielał kredytu denominowanego na przykład we frankach szwajcarskich, natomiast wymagał spłaty w walucie krajowej. Za każdym razem tak przeliczał walutę na złote, że odnosił na tym dodatkowe korzyści (tzw. spread walutowy). Czasem kursy przelicznikowe były tak niekorzystne dla kredytobiorcy, że wołały o pomstę do nieba. Na przykład według danych firmy doradczej Expander, średni kurs sprzedaży franka w bankach 8 października br. wynosił 2,94 zł, a w kantorach 2,82 zł (www.kantory.pl). W rezultacie, jeśli rata wynosi 700 franków, to dzięki zakupie waluty w kantorze, a nie w banku, klient zaoszczędzi na jednej racie 84 zł. Za 700 franków zapłaci bowiem 1974 zł, a nie 2058 zł.

Stąd klienci banków od dłuższego czasu zabiegali o możliwość spłaty kredytów w walutach, w których zaciągnęli pożyczki. Byli wspierani przez silne lobby właścicieli kantorów, którzy – nie bez przyczyny – zwietrzyli okazję na dodatkowe zyski. To oni bowiem zajmowaliby się przede wszystkim dostarczaniem klientom walut potrzebnych na spłatę pożyczek.

KNF przez długi czas milczała, działając zgodnie przede wszystkim z interesem banków. Dopiero załamanie na rynkach kredytowych oraz silny nacisk Ministerstwa Finansów przerażonego szybkim wzrostem liczby niespłacanych kredytów spowodowały, że stanowisko Komisji w tej sprawie uległo radykalnej zmianie. KNF trzy miesiące temu przychylnie odniosła się do prośby kredytobiorców i wprowadziła Rekomendację SII. Sugerowała ona wprowadzenie przez banki możliwoś...