Gospodarstwa domowe gromadzą coraz więcej gotówki
Nawiązał do wydarzeń ostatnich pięciu lat, kiedy to Polska i inne państwa musiały stawić czoła potężnym wstrząsom makroekonomicznym w postaci konsekwencji pandemii COVID-19 i inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, co przełożyło się na szoki cenowe i wzrost inflacji.
– Wydaje się, że po kilku latach ten podstawowy parametr, za który odpowiada Narodowy Bank Polski, został okiełznany. Według wstępnych danych inflacja w sierpniu tego roku obniżyła się do 2,8%, czyli plasuje się praktycznie w granicach celu inflacyjnego wraz z odchyleniami.
Jednocześnie pozostałe parametry rozwoju gospodarczego, czyli wzrost gospodarczy, jak i rynek pracy, także wyglądają pozytywnie – dodał Paweł Szałamacha, wskazując, iż polski PKB jest o 16% wyższy niż przed pandemią, a pod względem dynamiki wzrostu wyprzedziliśmy m.in. Czechy.
Zdaniem członka zarządu NBP, za tak dobre wyniki polskiej gospodarki odpowiadają wszystkie instytucje i środowiska w równym stopniu.
Czytaj także: XI. Kongres Obsługi Gotówki o współczesnym rynku gotówki
Polacy doceniają przezornościową rolę gotówki
Odnosząc się do trendów na rynku gotówki Paweł Szałamacha podkreślił, iż Polacy coraz częściej doceniają przezornościową rolę fizycznego pieniądza, co znajduje swoje odzwierciedlenie we wzroście wolumenu gotówki w obiegu.
– W poprzednim roku wartość pieniądza gotówkowego wzrosła o 9,5%, do 413 miliardów złotych. (…). Także przez osiem miesięcy bieżącego roku wartość obiegu gotówkowego rosła nieprzerwanie, w sierpniu ’25 przekraczając 440 miliardów złotych.
Znaczną część tej kwoty stanowi gotówka zgromadzona przez gospodarstwa domowe w celach przezornościowych – podkreślił przedstawiciel banku centralnego.
Zwrócił również uwagę, iż zaledwie 3% tej kwoty znajduje się w kasach instytucji finansowych, podczas gdy zdecydowana większość pozostaje w posiadaniu gospodarstw domowych i firm.
– Uważamy to za dowód zaufania do złotego, do niezależnego banku centralnego jako emitenta znaków pieniężnych – akcentował Paweł Szałamacha, przywołując wyniki badań opinii publicznej odnośnie znaków pieniężnych. Aż 70% respondentów deklarowało posiadanie gotówkę na wszelki wypadek.
Czytaj także: KOG 2025: wiceprezes ZBP o znaczeniu gotówki
Dezinformacja na rynku obrotu gotówkowego
Przedstawiciel NBP odniósł się również do szeroko rozumianej dezinformacji odnośnie obrotu gotówki, w szczególności dotyczącej rzekomych planów wprowadzenia zakazu korzystania z tej formy płatności.
Zwrócił uwagę, iż w agendzie tegorocznego Kongresu Obsługi Gotówki, obok tak istotnych wątków jak automatyzacja obrotu gotówki czy bezpieczeństwo rynku znalazło się miejsce na kwestie związane z dezinformacją.
– Narodowy Bank Polski dba o płynne zaopatrywanie banków w gotówkę zgodnie ze zgłaszanym nieustannie zapotrzebowaniem. Nawet w czasach najwyższych pobrań gotówki te zasilenia przebiegały płynnie i bez ograniczeń.
Niemniej jednak nasza instytucja to jest dopiero pierwsze miejsce, pierwsze ogniwo w łańcuchu, jaki gotówka musi pokonać, zanim trafi do obywateli.
Sprawna infrastruktura, odpowiadająca możliwościom i potrzebom rynku, jest absolutnie niezbędna, ażeby sprostać oczekiwaniom, przede wszystkim klientów banków, którzy muszą mieć zapewniony dostęp do zgromadzonych środków finansowych bez przerwy – akcentował Paweł Szałamacha.
Dlatego tak konieczne jest zapewnienie obywatelom gotówki jako pewnego, niezawodnego środka płatniczego.
– Badania Europejskiego Banku Centralnego pokazują, że choć udział gotówki zmniejsza się, to nadal dla 62% respondentów możliwość płatności gotówką jest ważna. Podobne wielkości – 70% – są raportowane w odpowiednich badaniach Szwajcarskiego Banku Centralnego – wskazywał członek zarządu NBP.
