Wspólne warsztaty Ministerstwa Finansów, EBI i ZBP o finansowaniu obronności i bezpieczeństwa Polski
Celem warsztatów było zacieśnienie współpracy między sektorem publicznym a prywatnym oraz budowa wspólnej architektury finansowej wspierającej bezpieczeństwo i rozwój polskiego przemysłu obronnego.
Spotkanie otworzyła podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, zastępca szefa KAS Małgorzata Krok. W ocenie Ministerstwa Finansów na uwagę zasługuje rosnące znaczenie tematyki bezpieczeństwa i obronności. Jest to istotne w kontekście konieczności wzmacniania zdolności obronnych Polski i Europy w obliczu trwającej w Ukrainie wojny i potrzeby zwiększenia przepływów finansowych do polskich przedsiębiorców z sektora obronności.
W tym celu wskazana jest ścisła współpraca między instytucjami publicznymi, bankami prywatnymi i instytucjami europejskimi. Z tego względu unijny mechanizm pożyczkowy SAFE na wydatki wojskowe w łącznej wysokości do 150 mld euro jest niezbędny, lecz równie istotne jest zaangażowanie EBI oraz podmiotów krajowych, takich jak BGK czy PFR.
Instytucje te odgrywają kluczową rolę w mobilizowaniu kapitału, oferowaniu dostosowanych narzędzi finansowania i wspieraniu innowacyjnych projektów w sektorze obronnym i podwójnego zastosowania.
Warsztaty zostały podzielona na dwa bloki tematyczne. Pierwsza sesja była skierowana do przedstawicieli sektora bankowego. Rozmowy koncentrowały się na roli instytucji finansowych w mobilizowaniu kapitału na potrzeby inwestycji w infrastrukturę wojskową, projektach podwójnego zastosowania oraz wzmacnianiu łańcuchów dostaw. Uczestnicy omówili również zmieniający się mandat EBI oraz możliwości współpracy z bankami pośredniczącymi i funduszami.
„Naszym celem jest dbałość o to, aby środki publiczne i prywatne w jak największym stopniu stymulowały rozwój rodzimego przemysłu obronnego. Dlatego jako Minister Finansów, widzę nie tylko potrzebę zwiększenia przepływów finansowych do firm związanych z obronnością, ale także do budowania środowiska sprzyjającego konkurencyjności, innowacyjności i odporności zarówno w tym sektorze, jak i w całej gospodarce narodowej” – powiedział Andrzej Domański.
Czytaj także: Bezpieczeństwo i obronność priorytetem EBI
Działania EBI na rzecz europejskiego sektora bezpieczeństwa i obronności
Europejski Bank Inwestycyjny włączył wsparcie bezpieczeństwa i pokoju w Europie do nadrzędnych kierunków inwestycyjnych i analizuje obecnie 80 projektów pod kątem udzielenia możliwego finansowania w całej UE, w tym m.in. w obszarze infrastruktury krytycznej i mobilności wojskowej w Polsce.
Przyjęta w zeszłym miesiącu aktualizacja planu finansowego Grupy EBI na rok 2025 zakłada m.in. podniesienie do rekordowego poziomu 3,5 mld euro inwestycji bezpośrednich na rzecz europejskiego sektora bezpieczeństwa i obronności. Ponadto, władze EBI podjęły decyzję o potrojeniu do 3 mld euro wieloletniego finansowania dla małych i średnich przedsiębiorstw w łańcuchu dostaw europejskiego sektora obronnego. Środki te zostaną udostępnione firmom poprzez współpracę z bankami komercyjnymi.
„W odpowiedzi na zapotrzebowanie państw członkowskich Unii Europejskiej, Grupa EBI znacząco zwiększa zaangażowanie na rzecz bezpieczeństwa Europy.
Polska, kraj położony na wschodniej flance UE, jest dla nas oczywiście kluczowym partnerem w tej kwestii.
Warsztaty organizowane wraz z Ministerstwem Finansów i Związkiem Banków Polskich mają na celu szczegółowe przedstawienie dostępnych instrumentów finansowych i omówienie kryteriów wsparcia. Liczymy na zainteresowanie i dobrą współpracę” – powiedziała wiceprezes Grupy EBI, prof. Teresa Czerwińska.
EBI zacieśnia także współpracę na rzecz bezpieczeństwa i obronności z krajowymi instytucjami rozwojowymi, w tym z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, który w zeszłym roku pozyskał kredyt w wysokości 300 mln euro na sfinansowanie pierwszego polskiego programu satelitarnego.
Czytaj także: EBI jest gotowe potroić zaangażowanie finansowe w inwestycje sektora obronnego UE
Sektor bankowy wobec finansowania budowy potencjału obronnego Polski
Również Związek Banków Polskich podkreśla konieczność pilnej odbudowy potencjału obronnego Polski w obliczu rosnących zagrożeń międzynarodowych. Wymaga to współpracy sektora publicznego i prywatnego, w którą aktywnie angażują się polskie banki komercyjne. Już 64% z nich finansuje sektor bezpieczeństwa i obronności, a prawie 70% wspiera inwestycje o podwójnym zastosowaniu.
Choć sektor bankowy nadal postrzega finansowanie obronności jako obszar wysokiego ryzyka, widzi potencjał we współpracy z instytucjami publicznymi, takimi jak BGK i Europejski Bank Inwestycyjny. Prawie 80% banków prywatnych deklaruje chęć współpracy z EBI, licząc na korzyści takie jak większy dostęp do finansowania, niższe koszty i mniejsze ryzyko.
„Banki komercyjne wykonały w ostatnich latach ogromną pracę, aby w skomplikowanych uwarunkowaniach prawnych i kapitałowych, odpowiedzieć na oczekiwania i klientów, i państwa – związane z koniecznością odbudowania potencjału obronnego.
Dzisiejsze warsztaty, zorganizowane pod patronatem Ministra Finansów i zacieśnianie współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym powinny pomóc w dalszym rozwoju dostępu do finansowania bezpieczeństwa i obronności Polski” – powiedział prezes Związku Banków Polskich dr Tadeusz Białek.
Druga sesja była przeznaczona dla przedstawicieli przedsiębiorstw z sektora obronności
i bezpieczeństwa. W spotkaniu uczestniczyli m.in. przedstawiciele Polskiej Grupy Zbrojeniowej, WB Electronics S.A., Huty Stalowa Wola S.A., Polskiego Holdingu Obronnego sp. z o.o. oraz Wojskowych Zakładów Uzbrojenia S.A.
Dyskusja dotyczyła instrumentów finansowych oferowanych przez EBI, BGK i PFR. Resort Finansów podkreślił znaczenie budowy silnej europejskiej bazy przemysłu obronnego oraz potrzebę zwiększenia zaangażowania kapitału prywatnego w finansowanie bezpieczeństwa.
Zwrócił również uwagę na rekordowy poziom wydatków obronnych Polski w 2025 r., wynoszący 186,6 mld zł (4,7% PKB), oraz konieczność wspierania innowacyjności i konkurencyjności polskich firm.
