Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Forum Liderów Banków Spółdzielczych – SALTUS Ubezpieczenia | Rekomendacja U – jak sprostać wymogom i kiedy wdrożyć zmiany?
Pani prezes, niedawno pojawiła się tzw. Rekomendacja U. Czym jest ten dokument i jakie ma znaczenie dla banków spółdzielczych oraz ubezpieczycieli?
– Rzeczywiście, 26 czerwca br. KNF przyjęła nową Rekomendację U dotyczącą dobrych praktyk w zakresie bancassurance. Zastąpiła ona dotychczas obowiązującą Rekomendację U z 2014 r. Ogólnie rzecz ujmując, rekomendacje KNF to środek nadzorczy służący do – swego rodzaju – organizowania rynku finansowego. Choć Rekomendacja U jest skierowana bezpośrednio do sektora bankowego, ze względu na swój zakres wywiera istotny wpływ również na działalność zakładów ubezpieczeń współpracujących z instytucjami bankowymi, w tym bankami spółdzielczymi.
Jakie są główne zmiany wprowadzone w nowej Rekomendacji U w porównaniu do jej poprzedniej wersji z roku 2014?
– Zmiana Rekomendacji U nie tylko dostosowuje ją do obowiązującego otoczenia prawnego, które zdecydowanie zmieniło się od 2014 r., ale także wprowadza nowe, nieznane poprzedniej wersji, regulacje, jak chociażby postanowienia dotyczące zapewnienia odpowiedniej wartości dla klienta korzystającego z tzw. produktów CPI, relacji banku prowadzącego działalność w obszarze bancassurance z osobą finansującą ubezpieczenie, niebędącą ubezpieczającym, czy też dotyczące monitorowania procesów związanych z oferowaniem produktów bancassurance przez instytucje bankowe.
Jaka jest rola i cel nowej rekomendacji?
– Jak zaznacza sama KNF, nowa rekomendacja ma na celu dalszą poprawę standardów działalności w obszarze rynku bancassurance oraz określenie warunków dla stabilnego rozwoju tego rynku. Wspomniane standardy działań mają na celu jeszcze lepsze zabezpieczenie interesów klientów naszych instytucji, w szczególności poprzez zapewnienie klientowi odpowiedniej wartości oferowanych produktów bancassurance.
Ile czasu mają banki spółdzielcze na wdrożenie zasad Rekomendacji U?
– Wszystkie banki, w tym banki spółdzielcze, muszą dostosować swoją działalność do wymogów nowej Rekomendacji U najpóźniej do 1 lipca 2024 r.
Podejrzewam, że wdrożenie rozwiązań wynikających z nowej Rekomendacji U oznaczać będzie dla banków konieczność opracowania wielu nowych mechanizmów, procedur itd. Nikt za tym nie przepada…
– Tak, to prawda. Dostosowanie działalności do postanowień nowej Rekomendacji U może wiązać się z koniecznością modyfikacji obowiązujących regulacji wewnętrznych, jak i opracowaniem nowych mechanizmów oraz procedur. To z pewnością powinno zostać poprzedzone przeglądem aktualnie stosowanych rozwiązań w obszarze bancassurance. Zatem zarówno banki, jak i nas, tj. współpracujących z bankami ubezpieczycieli, czeka niezwykle pracowity okres. Wdrożenie nowej rekomendacji powinno być dokonane z uwzględnieniem – znanej już z poprzedniej wersji Rekomendacji U – zasady proporcjonalności, tj. prowadząc działalność w zakresie bancassurance, należy stosować się do Rekomendacji U, jednak stopień złożoności wdrażanych polityk i procedur powinien być adekwatny do skali i poziomu ryzyka związanego z tą działalnością. Dzięki zasadzie proporcjonalności również mniejsze banki – właśnie takie jak wiele banków spółdzielczych – mogą dostosować swoją działalność do wymogów KNF określonych w Rekomendacji U.
To bardzo dobrze. Czy rekomendacja zawiera jakieś wskazówki w tym względzie, kryteria oceny?
– Niestety, niewiele. Poza wspomnianą wcześniej adekwatnością do skali i poziomu ryzyka, w Rekomendacji U określono też, że zasadę proporcjonalności należy rozumieć jako dostosowanie przyjętych rozwiązań do skali i stopnia skomplikowania prowadzonej działalności, jak również indywidualnej specyfiki i profilu tej działalności. Natomiast zasadniczym kryterium oceny prawidłowości wdrożenia rekomendacji – w przypadku powołania się przez bank na zasadę proporcjonalności – będzie niepogorszenie poziomu ochrony klienta. Niestety, wszystkie te sformułowania są niejednoznaczne i widzę w tym pewną słabość rekomendacji. Od podejścia KNF będzie zależeć, jak oceni zastosowanie zasady proporcjonalności przez dany bank spółdzielczy i najprawdopodobniej okaże się to dopiero…. po przeprowadzonej kontroli.
Czy banki spółdzielcze mogą liczyć tu na wsparcie współpracujących z nimi ubezpieczycieli, w tym SALTUS Ubezpieczenia?
– Oczywiście! Bieżąca współpraca przy wdrażaniu Rekomendacji U między bankami spółdzielczymi a zakładami ubezpieczeń jest niezwykle ważna i potrzebna. Dzięki tej współpracy, wymianie doświadczeń jesteśmy w stanie – wspólnie – istotnie ograniczyć ryzyko niesprostania oczekiwaniom KNF wyrażonym w zapisach nowej Rekomendacji U.
Przedstawiciele obu naszych towarzystw, w tym ja osobiście, byli od samego początku mocno zaangażowani w prace nad treścią Rekomendacji U. Tekst rekomendacji był poddawany szerokim konsultacjom. Za każdym razem, analizując kolejne propozycje zgłaszane przez KNF, brałam pod uwagę właśnie perspektywę wieloletnich doświadczeń zebranych przez nas na bazie współpracy z bankami spółdzielczymi.
A co z umowami ubezpieczenia zawartymi z klientami przez bank wcześniej, przed wejściem Rekomendacji U w życie?
– Zasadniczo zapisy Rekomendacji U mają zastosowanie do umów ubezpieczenia zawieranych od dnia wdrożenia rekomendacji oraz w odniesieniu do osób przystępujących do grupowych umów ubezpieczenia od dnia wdrożenia rekomendacji. Rekomendację U stosuje się także do odnowień i automatycznych kontynuacji, które następują od dnia wdrożenia rekomendacji. Jednak w tym przypadku przewidziane są pewne odstępstwa w zakresie stosowania rekomendacji nr 20. W uproszczeniu mówiąc, rekomendacja 20 nie będzie miała zastosowania do odnowień/automatycznych kontynuacji umów ubezpieczenia lub uczestnictwa w umowach ubezpieczenia zawartych do dnia wdrożenia Rekomendacji U, jeżeli odnowienie/automatyczna kontynuacja następuje na identycznych warunkach z punktu widzenia ubezpieczonego klienta, w szczególności, co do zakresu ochrony ubezpieczeniowej, wyłączeń odpowiedzialności, taryf i sposobu naliczania składki.
Czy może pani wskazać jakiś zapis nieobecny we wcześniejszej Rekomendacji U, czyli tej z 2014 r., który wpłynie na funkcjonowanie banków spółdzielczych?
– Takich zapisów w nowej Rekomendacji U można wymienić co najmniej kilka. Jednak w mojej ocenie na szczególną uwagę zasługują zapisy dotyczące tzw. ubezpieczeń CPI (ang. Credit Protection Insurance). W nowej Rekomendacji U pojawiła się definicja Produktu CPI i terminem tym oznaczone zostały ubezpieczenia, które zabezpieczają spłatę kredytów konsumenckich, hipotecznych, pożyczek oraz kart kredytowych z wyłączeniem ubezpieczeń do kart płatniczych niezwiązanych ze spłatą zadłużenia.
Co istotne, KNF określiła dla tego typu ubezpieczeń relację kosztów odszkodowań i świadczeń w stosunku do wyznaczonego poziomu składki ubezpieczeniowej. Co do zasady, wartość zakładanych kosztów odszkodowań i świadczeń (bez uwzględnienia kosztów likwidacji szkód, w tym kosztów postępowań sądowych), w ramach oferowanego przez jednostkę produktu CPI, powinna wynosić co najmniej 30% równowartości składki ubezpieczeniowej brutto.
Zdaje się, że branże – ubezpieczeniowa i bankowa – przygotowują jakiś dodatkowy materiał, który odnosić się będzie do nowej Rekomendacji U…
– Zgadza się. Od paru miesięcy trwają intensywne prace PIU oraz ZBP nad treścią tzw. dobrych praktyk, które stanowić będą pewnego rodzaju uzupełnienie treści Rekomendacji U i ułatwią bankom oraz ubezpieczycielom jej implementację oraz stosowanie.
Treść tego dokumentu powinna być gotowa w październiku tego roku.
Hm…, już po tym pobieżnym rozpoznaniu problematyki związanej z nową Rekomendacją U, widać, że obie branże – bankowa i ubezpieczeniowa – będą musiały w wielu aspektach ułożyć swoją współpracę na nowo. Nie będzie to chyba bułka z masłem…
– Nowa regulacja to duże wyzwanie zarówno dla banków, jak i zakładów ubezpieczeń. Jednak, szczerze mówiąc, to banki, jako bezpośredni adresaci Rekomendacji U, mają po swojej stronie więcej zadań do wykonania. Jak wspomniałam już wcześniej, jako SALTUS Ubezpieczenia jesteśmy gotowi wspierać naszych partnerów biznesowych w dostosowaniu działalności do wymogów nowej Rekomendacji U, dzieląc się swoim dotychczasowym doświadczeniem. Pamiętajmy, że każde wyzwanie to także szansa i tak staram się patrzeć również na to, co niesie ze sobą Rekomendacja U.
Dziękuję za rozmowę.
– Również bardzo dziękuję.
