Wojna w Ukrainie: KE przyjęła ramy prawne ws. wsparcia gospodarek państw członkowskich
Sankcje wprowadzone przez UE i jej międzynarodowych partnerów dotkliwie odbijają się na rosyjskiej gospodarce.
„Sankcje te mają – i będą miały w nadchodzących miesiącach – bolesne skutki dla europejskiej gospodarki. Musimy złagodzić gospodarcze konsekwencje tej wojny, wspierając przedsiębiorstwa i sektory, które poważnie ucierpiały w jej wyniku. Musimy przy tym działać w sposób skoordynowany” – powiedziała wiceprzewodnicząca wykonawcza Komisji Margrethe Vestager, odpowiedzialna za politykę konkurencji, cytowana w komunikacie.
Więcej najnowszych wiadomości na temat wojny w Ukrainie >>>
Tymczasowe kryzysowe ramy prawne
Tymczasowe kryzysowe ramy prawne uzupełniają istniejący zestaw narzędzi pomocy już dostępnych dla państw członkowskich, takich jak środki zapewniające przedsiębiorstwom rekompensatę za szkody poniesione bezpośrednio z powodu wyjątkowych okoliczności oraz środki określone w komunikatach Komisji w sprawie rozwoju sytuacji na rynku energii.
Nowe ramy prawne umożliwią państwom członkowskim: (i) przyznawanie ograniczonej kwoty pomocy przedsiębiorstwom dotkniętym obecnym kryzysem lub powiązanymi z nim sankcjami i środkami odwetowymi; (ii) zapewnienie dostępności do wystarczającej płynności wszystkim rodzajom przedsiębiorstw; oraz (iii) rekompensowanie dodatkowych kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwa w związku z wyjątkowo wysokimi cenami gazu i energii elektrycznej.
„Środki te będą dostępne również dla przedsiębiorstw, które znajdują się w trudnej sytuacji, ponieważ ze względu na obecny kryzys, który nadszedł bezpośrednio po pandemii koronawirusa, mogą mieć one pilne potrzeby w zakresie płynności. Podmioty kontrolowane przez Rosję, które zostały objęte sankcjami, są wyłączone z zakresu stosowania tych środków” – podkreśliła Vestager.
Trzy rodzaje pomocy
W tymczasowych kryzysowych ramach prawnych dotyczących pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście agresji Rosji na Ukrainę, których podstawę stanowi art. 107 ust. 3 lit. b) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), uznano, że w całej gospodarce UE występują poważne zaburzenia. Aby temu zaradzić, przewidziano trzy rodzaje pomocy:
– Ograniczone kwoty pomocy: Państwa członkowskie będą mogły ustanowić programy, w ramach których przedsiębiorstwom z sektora rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury dotkniętym kryzysem będzie można przyznać do 35 tys. euro, a przedsiębiorstwom prowadzącym działalność w pozostałych sektorach – do 400 tys. euro. Pomoc ta nie musi być powiązana ze wzrostem cen energii, ponieważ kryzys i środki ograniczające skierowane przeciwko Rosji wpłynęły na gospodarkę na wiele sposobów, w tym spowodowały fizyczne zakłócenia w łańcuchu dostaw. Udzielana pomoc może mieć dowolną formę, w tym dotacji bezpośrednich.
– Wsparcie płynności w formie gwarancji państwowych i subsydiowanych pożyczek: Państwa członkowskie będą mogły udzielać (i) dotowanych gwarancji państwowych, aby zagwarantować, że banki będą nadal udzielać pożyczek wszystkim przedsiębiorstwom dotkniętym obecnym kryzysem; oraz (ii) pożyczek publicznych i prywatnych z dopłatami do oprocentowania.
– Pomoc rekompensująca wysokie ceny energii: Państwa członkowskie będą mogły częściowo rekompensować przedsiębiorstwom, w szczególności energochłonnym użytkownikom energii, dodatkowe koszty wynikające z wyjątkowego wzrostu cen gazu i energii elektrycznej. Udzielana pomoc może mieć dowolną formę, w tym dotacji bezpośrednich. Łączna kwota pomocy przypadająca na beneficjenta w żadnym momencie nie może przekraczać 30% kosztów kwalifikowalnych i wynosi maksymalnie 2 mln euro.
Jeżeli przedsiębiorstwo ponosi straty operacyjne, konieczna może być dalsza pomoc w celu zapewnienia kontynuacji działalności gospodarczej. W tym celu państwa członkowskie mogą przyznać pomoc przekraczającą te pułapy – do 25 mln euro dla odbiorców energochłonnych oraz do 50 mln euro dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w określonych sektorach, takich jak produkcja aluminium i innych metali, włókien szklanych, masy celulozowej, nawozów lub wodoru oraz wielu podstawowych chemikaliów.
Tymczasowe kryzysowe ramy prawne pomogą ukierunkować wsparcie dla gospodarki, ograniczając jednocześnie negatywny wpływ na równe warunki działania na jednolitym rynku.
Tymczasowe kryzysowe ramy będą obowiązywać do 31 grudnia 2022 r. W celu zapewnienia pewności prawa, przed upływem tego terminu Komisja oceni, czy konieczne jest wydłużenie ich obowiązywania. Ponadto w okresie stosowania ram Komisja będzie weryfikować ich treść i zakres przedmiotowy, uwzględniając rozwój sytuacji na rynkach energii, innych rynkach środków produkcji oraz ogólną sytuację gospodarczą, podano.