Czy w 2021 roku zielona gospodarka w Polsce zacznie się rozpędzać?

Rok 2021 będzie czasem wyzwań dla przedsiębiorców w obszarze klimat, energia i ochrona środowiska, zarówno na poziomie unijnym, jak i w naszym kraju.

Europejski Zielony Ład jako plan działania na rzecz zrównoważonej gospodarki UE, gdzie wzrost gospodarczy zostanie oddzielony od zużywania zasobów, przyniesie w bieżącym roku kilka ważnych procesów legislacyjnych.

Reforma systemu EU ETS

Po decyzji Rady Europejskiej w grudniu 2020 r. dotyczącej zwiększenia celu redukcji emisji gazów cieplarnianych przez UE z 40% do co najmniej 55% w 2030 roku, kluczowa będzie reforma systemu EU ETS tj. handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych jako głównego narzędzia do redukcji unijnych emisji.

Istotne będą również rewizje dyrektyw w sprawie: Odnawialnych Źródeł Energii, Efektywności Energetycznej czy norm emisji CO₂ dla samochodów, rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego (dot. sektorów non-ETS), ale również przedstawienie przez KE mechanizmu dostosowania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂.

Kluczowa będzie reforma systemu EU ETS tj. handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych jako głównego narzędzia do redukcji unijnych emisji

Są to dokumenty, których kształt wpłynie (bezpośrednio lub pośrednio) na funkcjonowanie polskiego biznesu ‒ w szczególności, na jego konkurencyjność.

Czytaj także: Forum Energii: czy w tym roku poznamy datę odejścia od węgla ‒ czy będzie to raczej 2035 niż 2049 rok?

NextGenerationEU a transformacja energetyczna

Rok 2021 to także uruchomienie ogromnych środków na transformację energetyczną, technologiczną i społeczną w Polsce, które napędzą inwestycje w ochronę klimatu.

Polska ma otrzymać 23 mld euro (ok. 105 mld zł) w formie bezzwrotnych grantów oraz 34 mld euro (ok. 155 mld zł) w formie pożyczek

Istotne w tym zakresie wydają się środki zarówno z wieloletnich ram finansowych UE na lata 2021‒2027 oraz NextGenerationEU, gdzie kluczową rolę we wsparciu transformacji odegrają Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) oraz Fundusz Sprawiedliwej Transformacji.

Dzięki korzystnemu algorytmowi i zgodnie z przyjętym kluczem podziału w ramach samego RRF Polska ma otrzymać 23 mld euro (ok. 105 mld zł) w formie bezzwrotnych grantów oraz 34 mld euro (ok. 155 mld zł) w formie pożyczek.

Priorytetem są środki na transformację klimatyczną i cyfrową. Stąd aktywny udział Lewiatana i przedsiębiorców w procesach uzgodnienia/konsultacji dokumentów wdrożeniowych.

Czytaj także: Ministerstwo Klimatu i Środowiska: ponad 75% Polaków jest skłonnych płacić więcej za „czystą” energię

Gospodarka o obiegu zamkniętym

Wyzwaniem w tym roku będzie gospodarka o obiegu zamkniętym oraz wdrażanie modeli GOZ. 

Branżę opakowań czeka rewolucja.  Dyrektywa „plastikowa” (single use plastics – SUP) wchodzi w życie od lipca 2021 roku. Dotyczy ona m.in. zakazu obrotu dziesięcioma produktami jednorazowego użytku tj. sztućce, talerze, mieszadła, słomki, patyczki kosmetyczne czy pojemniki oraz kubki na napoje.

Dodatkowo podatek od plastiku jako element budżetu/dochodów własnych UE wszedł w życie już 1 stycznia 2021 roku. Będzie obejmować plastik, który nie zostanie poddany recyklingowi z produkcji opakowań z tworzyw sztucznych w wysokości 0,80 EUR/kg.

Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta

Kluczowe są również oczekiwane od dłuższego czasu projekty legislacyjne dotyczące Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) oraz systemu kaucyjnego i depozytowego dla opakowań, które w bezpośredni sposób będą wpływać na koszty selektywnej zbiórki, transportu i przetwarzania odpadów. To rewolucja dla producentów dóbr i opakowań.

Dyrektywa „plastikowa” (single use plastics – SUP) wchodzi w życie od lipca 2021 roku. Dotyczy ona m.in. zakazu obrotu dziesięcioma produktami jednorazowego użytku

O ile w dłuższym okresie zapewne doprowadzi do zmian w sposobie pakowania produktów, o tyle obecnie to fundamentalna zmiana myślenia o dostarczaniu produktów, procesie wykorzystania surowców, zwiększeniu efektywności kosztowej produkcji oraz osiągnięciu wyższych poziomów recyklingu odpadów.

Czytaj także: MFW radzi: zielona gospodarka jako remedium na kryzys Covid-19