XIII edycja konkursu „The Best Annual Report”

Skomplikowało to analizę tej części raportów rocznych wielu analitykom i inwestorom ponieważ mieli obszerniejszy dokument do weryfikacji, ale rynek otrzymał pełniejszy obraz prowadzonego biznesu. Niezależnie od zmian prawnych i kształtujących się dobrych praktyk sprawozdawczości finansowej, które wpływają na zakres i sposób prezentowanych informacji  raport roczny jest najbardziej wiarygodnym i najpełniejszym dokumentem  spółkę opisującym spółkę. Zawiera informacje wymagane i określone przez właściwe ustawy i rozporządzenia zweryfikowane przez biegłego rewidenta. Najlepiej zbadanym elementem raportu rocznego jest sprawozdanie finansowe. Jest to dokument audytowany przez biegłego rewidenta, a więc tez dokładnie analizowany i weryfikowany przez różne komórki. Z analizy sprawozdań finansowych wynika, że mimo dość sztywnych ram jego sporządzania i weryfikacji dokument ten ewoluuje. Okazuje się, że sprawozdanie finansowe nie koniecznie musi być tak długie, że wiele danych da się zagregować, uporządkować albo po prostu przedstawić  w bardziej zrozumiały dla inwestorów sposób. Rynek docenia takie działania.

Trochę gorzej wygląda sprawozdanie z działalności ponieważ biegły rewident jest zobowiązany do potwierdzenia zgodności danych finansowych prezentowanych w tej części raportu z danymi ze sprawozdania finansowego oraz potwierdzenia czy sytuacja zaprezentowana w sprawozdaniu z działalności nie zniekształca w istotny sposób obrazu spółki. Osobiście uważam, że wypowiadanie się biegłego rewidenta na temat zniekształceń wprowadza pewną dozę subiektywizmu w ocenie ponieważ zależy od konkretnej osoby lub firmy audytorskiej, które niekoniecznie muszą dobrze znać specyfikę branży etc.  W tym obszarze zaobserwowaliśmy 2 zjawiska, albo spółka ma taki sam schemat sprawozdania z działalności od momentu debiutu,  i z roku na rok aktualizuje tylko dane finansowe, albo, co roku weryfikuje zawartość tej części raportu rocznego, tak w treści jak i formie, co świadczy o większej chęci  dostosowania przekazu do oczekiwań interesariuszy. Nie znaczy to jednak, że taka spółka zna swoje sprawozdanie z działalności, ponieważ często poszczególne części tego dokumentu przygotowują odrębne komórki, które słabo komunikują się między sobą i na ogół nie ma osoby, która pełni funkcję „redaktora” całego dokumentu. Wpływa to na spójność i przejrzystość tej części raportu. Ważne jest, aby utrzymywać wysoki poziom raportowania, szczególnie w odniesieniu do konkurentów międzynarodowych ponieważ wpływa to na zwiększenie wiarygodności. Najbardziej rekomendowanym modelem sprawozdania z działalności jest w tej chwili zintegrowana jego forma.

Niezależnie od trendów, dobrych praktyk i zmian przepisów jakość informacji finansowej w raporcie rocznym zależy przede wszystkim od spółki! Warto jednak zwrócić uwagę na ogromny wpływ biegłych rewidentów na prawidłowość, rzetelność i wartość użytkową tych dokumentów.  

Pamiętać należy, że analitycy i inwestorzy oceniają „przeszłość”, czyli sprawozdanie finansowe, ale kupują „przyszłość”, czyli informację, zawartą w sprawozdaniu z działalności. Dlatego warto zadbać o właściwą prezentację spółki, jej modelu biznesowego, plany na przyszłość etc., aby pozostali odbiorcy raportów rocznych otrzymywali satysfakcjonującą ich informację.

Dobrym wstępem do modyfikacji raportu rocznego jest udział w konkursie „The Best Annual Report”, organizowanym przez Instytut Rachunkowości i Podatków.

Już po raz trzynasty Instytut Rachunkowości i Podatków ogłasza kolejną edycję tego konkursu.

Celem tego przedsięwzięcia jest promowanie raportów rocznych o największej wartości użytkowej dla akcjonariuszy i inwestorów. Jest to najważniejsza grupa odbiorców (czytelników) raportów rocznych, którzy oczekują informacji wiarygodnych i rzetelnych, opublikowanych w możliwie najkrótszym terminie.

W konkursie biorą udział spółki z rynku regulowanego, które sporządzają skonsolidowane sprawozdania finansowe wg MSSF/MSR oraz spółki z rynku alternatywnego, które sporządzają sprawozdania finansowe wg Znowelizowanej Ustawy o Rachunkowości lub MSSF/MSR.

Zwycięstwo w konkursie jest efektem pracy zespołowej: dyrektorów finansowych, głównych księgowych, zarządów, działów relacji inwestorskich, marketingu i reklamy, nadzorów właścicielskich. Najważniejszą rolę odgrywają jednak główni księgowi i dyrektorzy finansowi, ponieważ podstawą do przygotowania sprawozdania zarządu z działalności, raportów marketingowych, w internecie czy prezentacji inwestorskich są dane finansowe. Dobry główny księgowy powinien mieć świadomość, co to znaczy być głównym księgowym spółki publicznej. Taka świadomość jest postawą do osiągnięcia sukcesu w naszym konkursie. Niemałą rolę w tym procesie odgrywają firmy audytorskie. To ważne, bo podkreśla rolę audytora w sprawozdawczości finansowej a także pokazuje, że dobry audytor nie powinien się ograniczać do funkcji badania sprawozdania finansowego. To od audytora oczekuje się szybkiej reakcji na możliwe przyszłe kłopoty spółki z zagrożeniem kontynuacji działalności. Audytora też się rozlicza z przeprowadzonych audytów. Nie jest to niełatwe zadanie dla audytorów, ale niezwykle istotne z punku widzenia bezpieczeństwa rynku kapitałowego, o czym świadczą ostatnie doniesienia prasowe.

W konkursie nie ma przegranych. Sam udział w tym przedsięwzięciu stanowi bardzo czytelny sygnał, że zarząd spółki chce prowadzić transparentną politykę informacyjną, co jest jedną z największych wartości dodanych konkursu. Ponadto każda spółka biorąca udział w konkursie otrzymuje szczegółowy arkusz ocen z uwagami członków kapituły, dzięki którym można z roku na rok doskonalić raport roczny. Instytut Rachunkowości i Podatków chce w ten sposób spełniać również funkcję edukacyjną. Dotychczasowa praktyka pokazuje, że jest wiele spółek, które zastosowały się do uwag Kapituły Konkursu i z niepunktowanych miejsc awansowały do wyróżnień i nagród. Dodatkowym elementem edukacyjnym jest książka „Raport Roczny Spółki Publicznej”, wydana przez Instytut Rachunkowości i Podatków, będąca praktycznym podręcznikiem dla zespołów przygotowujących raporty roczne.

Od 10 lat mamy nową kategorię w konkursie: najlepszy Raport roczny w Internecie a od 3 lat raport zintegrowany. Nie wszystkie spółki rozumieją, że Internet jest najszybszym źródłem informacji i na stronie internetowej emitenta powinien znajdować się raport roczny użyteczny dla akcjonariuszy i inwestorów, zaprezentowany przystępnie, z punktu widzenia możliwości, które daje technologia informatyczna. To ważne szczególnie w aspekcie Dyrektywy o prezentacji danych niefinansowych ponieważ ta forma raportowania umożliwia pokazanie danych finansowych i niefinansowych w jednym dokumencie, jest nową rekomendowaną przez Komisję Europejską formą raportowania korporacyjnego.

Regulamin konkursu szczegółowo określa warunki dopuszczenia raportu rocznego do weryfikacji. Pierwsze kryterium selekcji, to analiza opinii biegłego rewidenta z badania sprawozdania finansowego. Następnie każdy raport roczny jest oceniany przez cztery zespoły, które oceniają sprawozdanie zarządu z działalności, zastosowanie MSSF/MSR, wartość użytkową oraz raport roczny w Internecie. Suma pracy tych zespołów może dać maksymalnie 100 punktów.

7 lata temu Kapituła Konkursu zdecydowała o przyznaniu nagród specjalnych „The Best of The Best” dla najlepszego przedsiębiorstwa i banku, które 3 razy zdobyły I nagrodę Główną w naszym konkursie. Miło jest nam poinformować, że prawo do tytułu modelowego raportu rocznego utrzymał KGHM Polska Miedź S.A., PKN Orlen S.A. oraz mBank S.A., PKO Banku Polskiego S.A, ING Bank Śląski S.A., Grupa Tauron Polska Energia S.A.,tworząc „Klub The Best of The Best”.

Zapraszamy wszystkie spółki z rynku regulowanego i alternatywnego do udziału w kolejnej edycji konkursu „The Best Annual Report 2017”. Szczegółowe informacje na stronie:  https://www.irip.pl/o-konkurs-the-best-annual-report

Małgorzata Gula
Prezes Zarządu
Instytut Rachunkowości i Podatków