Gospodarka i polityka: Euromapa A.D.2017

Marek Rogalski

Dobrze jest dokładniej poznać szczegóły, gdyż każdy przypadek jest inny i nieraz może być nadinterpretowany przez rynki finansowe. A zatem po kolei.

15 marca – wybory do parlamentu w Holandii

Co pięć lat Holendrzy wybierają 150 przedstawicieli do tzw. Tweede Kamer, czyli drugiej izby parlamentu, gdyż tzw. Eerste Kamer, czyli senat wybierany jest oddzielnie przez deputowanych Provinciale Staten – odpowiednika sejmików wojewódzkich, a jego rola jest marginalna. Holenderski sejm jest jednak dosyć rozdrobniony, gdyż system wyborczy jest całkowicie proporcjonalny – nie istnieje zasada progu wyborczego, która odrzuca mało znaczące i egzotyczne ugrupowania. W efekcie jeszcze nigdy nie było sytuacji, że jakaś partia mogła rządzić samodzielnie. Tym samym nie jest żadnym zaskoczeniem konieczność budowy koalicji opartych na 4-5 ugrupowaniach. Obecnie rządzi liberalna VVD (Ludowa Partia na rzecz Wolności i Demokracji), która jest wspierana przez lewicową PVdA (Partia Pracy) oraz chrześcijańskich demokratów z CDA, co daje rządowi Marka Rutte komfortową większość. Warto dodać, że Holandia to monarchia parlamentarna, więc to parlament i rząd mają realną władzę, a premier posiada największą władzę polityczną. Ewentualny pat, jaki mógłby się pojawić po marcowych wyborach, tym samym nie byłby najlepszą informacją z punktu widzenia stabilności politycznej kraju. A takie ryzyko zawsze istnieje, gdyż ostatnie sondaże wskazują, że to eurosceptyczna Partia dla Wolności (PVV) Geerta Wildersa ma szanse stać się największym ugrupowaniem (w zależności od badań może zdobyć od 26 do 36 głosów). Warto będzie śledzić, czy sondaże nie są zaniżane i PVV ostatecznie nie zdobędzie ponad 40 głosów, czyli tyle, ile obecnie ma partia premiera Rutte. Im więcej dla eurosceptyków, tym gorzej, bo trudniej będzie zbudować silną koalicję rządową bez ich udziału, chociaż otwartą sprawą jest zaproszenie do rządu socjalistów (SP) i republikanów (D66).

Reasumując, Holandia to zbyt mały kraj, aby w ogóle mógł poważniej namieszać na rynkach finansowych (Belgowie swego czasu miesiącami nie mieli rządu), ale będzie traktowany jako swoisty barometr społecznych nastrojów w Europie przed wyborami we Francji, które odbędą się kilka tygodni później. Stąd też spore niedoszacowanie siły eurosceptycznej PVV może mieć znaczenie – i odwrotnie.

23 kwietnia – początek politycznego maratonu we Francji

Socjalista Francois Hollande to najgorzej oceniany przez własnych obywateli prezydent Francji w historii. Stąd też on sam nie ubiega się o reelekcję, a wszyscy oczekują zmian. Raczej jest mało prawdopodobne, aby schedę po nim objął kolega z własnej partii Benoit Hamon, chociaż mocniej szarżuje lewicowymi hasłami o konieczności wypłacania wszystkim Francuzom zdolnym do pracy po 750 euro miesięcznego uposażenia (akurat tą propozycją mocno wybiega w przyszłość, gdyż za 25-40 lat w erze wyraźnej automatyzacji pracy poprzez rozwój robotyki takie postulaty będą standardem politycznym), czy też zdeklarowany komunista i polityczny weteran Jean-Luc Melenchon. Według ostatnich sondaży przed pierwszą turą wyborów pierwszy z nich mógłby liczyć na 14-procentowe poparcie, a drugi na 11-procentowe. Stąd też inicjatywa Hamona dotycząca połączenia sił na lewicy, która jednak nie spotkała ...