Arkadiusz Lewicki: O udział banków w nowym systemie likwidacji skutków klęsk żywiołowych u przedsiębiorców

Fot. ZBP

14 lipca br. odbyło się kolejne posiedzenie sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Związek Banków Polskich podjął próbę włączenia do nowego systemu banków.

Ustawa ma na celu umożliwienie budowy systemu szybkiej pomocy poszkodowanym w wyniku powodzi oraz odbudowę urządzeń wodnych zniszczonych wskutek klęski. Rozdział 3 projektu traktuje o nowej formie wspierania mikro i małych przedsiębiorców dotkniętych klęską żywiołową, poprzez udzielanie pożyczek na usuwanie szkód w aktywach trwałych i obrotowych powstałych w wyniku powodzi. Pożyczka taka miałaby być udzielona przedsiębiorcy jednorazowo, do wysokości faktycznie poniesionych strat, nie więcej niż 50 000 zł. Wniosek o udzielenie pożyczki byłby składany przez przedsiębiorcę do 6 miesięcy od zaistniałej szkody, a na jego rozpatrzenie pożyczkodawca będzie miał nie więcej niż 14 dni. Wypłata pożyczki miałaby następować niezwłocznie po podpisaniu umowy. Przedsiębiorca zobowiązany będzie do rozliczenia pożyczki do 6 miesięcy po jej otrzymaniu. Po przedstawieniu odpowiednich faktur i rachunków dokumentujących wykorzystanie pożyczki zgodnie z przeznaczeniem, zostaje ona umorzona w całości lub w 75% (jeśli przedsiębiorca nie był ubezpieczony), a spłata pozostałych 25% nie będzie podlegała oprocentowaniu.

Pośrednicy finansowi będą wyłaniani w trybie konkursowym, ogłaszanym w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki. Po podpisaniu umowy, pośrednik otrzyma pieniądze w formie dotacji, a część z nich (nie więcej niż 5% wartości udzielonych pożyczek) może być przeznaczona na koszty operacyjne. Niewykorzystana część dotacji, łącznie z odsetkami na odrębnym rachunku, na którym deponowane są środki, będzie podlegała zwrotowi.

Projektodawca ustawy, jako potencjalnych pośredników finansowych, uwzględnił na razie tylko fundusze pożyczkowe. Związek Banków Polskich, po konsultacjach ze środowiskiem bankowym, zaproponował ministrom wiodącym w sprawie (Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Minister Gospodarki) oraz parlamentarzystom włączenie do planowanego systemu także banków, a szczególnie banków spółdzielczych, które od wielu lat uczestniczą w systemie likwidacji skutków klęsk żywiołowych. Za otwarciem systemu na banki przemawia nie tylko zasada niedyskryminacji uczestników rynku, ale i spore doświadczenie tych instytucji. Sektor bankowy posiada także doskonałą sieć dotarcia do klienta (ponad 14 tys. placówek i 177 tys. pracowników w całej Polsce). W latach 1997-2000 banki uczestniczyły z sukcesem podobnym rządowym programie likwidacji skutków powodzi, udzielając przedsiębiorcom ponad czterdziestu tysięcy preferencyjnych kredytów klęskowych (na wznowienie produkcji) o łącznej wartości 790 mln zł. Obecnie banki także uczestniczą w podobnym systemie likwidacji skutków klęsk żywiołowych- w ramach sektora rolno-spożywczego. Tylko w pierwszym kwartale br., we współpracy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, banki udzieliły 6588 szt. kredytów klęskowych o wartości ponad 176 mln zł dla poszkodowanych podmiotów z obszarów wiejskich.

Arkadiusz Lewicki
dyrektor Zespołu ZBP ds. Programów Publicznych i Środowisk Gospodarczych