50 Największych Banków w Polsce 2017: Zasada proporcjonalności tarczą na regulacyjne tsunami

Jerzy Rawicz

Wprowadzenie nowych regulacji najboleśniej odczuły tymczasem banki małe i średnie, których wpływ na globalny ład makroekonomiczny jest – mówiąc najdelikatniej – wielce dyskusyjny. Tworzenie regulacji skrojonych pod największych graczy na rynku, które po wejściu w życie mają następnie zastosowanie do wszystkich podmiotów z danej branży bez wyjątku, bynajmniej nie pojawiło się wraz z kryzysem. Polscy bankowcy, w szczególności reprezentujący sektor spółdzielczy, od wielu już lat wskazywali na niekompatybilność wybranych rekomendacji nadzorczych czy też uchwalanych przez parlament ustaw ze specyfiką niewielkiego, lokalnego podmiotu, który na przestrzeni wielu lat swej działalności nie miał nawet szansy zetknąć się z zaawansowanymi mechanizmami rynku instrumentów pochodnych ani też nie finansował transgranicznych inwestycji o wielomiliardowej wartości.

Między elastycznością a pełną harmonizacją

Brak proporcjonalności ustanawianych regulacji dotyka zresztą nie tylko bankowych spółdzielców; również niektóre spośród mniejszych banków komercyjnych zwracają uwagę na nadmiarowy charakter nakładanych przez regulatora wymogów. Spętanie sektora finansowego gorsetem nieżyciowych regulacji skutkuje gorszymi wynikami finansowymi poszczególnych banków czy nawet całej branży. Najłatwiejszą formą sprostania rygorystycznym wymogom jest wszak standaryzacja prowadzonej działalności i unikanie podejmowania śmiałych, nowatorskich przedsięwzięć czy zagospodarowywania nisz rynkowych. A te działania są z kolei szczególnie wskazane z uwagi na nasilające się tendencje konsolidacyjne w sektorze bankowym. Na ten problem zwracał uwagę już podczas ubiegłorocznego Forum Liderów Banków Spółdzielczych dyrektor Ośrodka Analiz i Badań

Systemu Finansowego ALTERUM dr Lech Kurkliński, podkreślając iż uniformistyczny charakter prawa sprzyja wyłącznie rozwojowi bankowości transakcyjnej, deprecjonując chociażby dominujący na rynkach lokalnych model relacyjny. Jeśli wziąć pod uwagę coraz silniejszą pozycję rynkową fintechów, które w przeciwieństwie do sektora bankowego nie podlegają podobnym regulacjom, staje się zrozumiałe, iż przeregulowanie może stanowić wyzwanie ponad siły dla wielu małych i średnich instytucji finansowych.

Jakie są przyczyny tak nikłego zrozumienia jakże złożonej sytuacji na rynku finansowym przez regulatorów? Pewnej odpowiedzi na to udziela raport Ośrodka ALTERUM poświęcony stosowaniu zasady proporcjonalności, opublikowany w 2013 r.. ” W legislacji europejskiej mamy do czynienia z pewnym paradoksem. Z jednej strony dyrektywy bankowe są bardzo pojemne i wykazują zdolność regulacyjną zarówno w systemie ...