50 Największych Banków w Polsce 2017: Wyzwania GDPR: nowe obowiązki, nowe zadania
Łukasz Durkalec
Dyrektor ds. Technicznych w Advatech
Rozporządzenie ma na celu uporządkowanie i ujednolicenie praktyk w zakresie przetwarzania danych osobowych w Unii Europejskiej. Dla międzynarodowych organizacji świadczących usługi w krajach EU to dobra wiadomość. Niezależnie czy w Polsce, Czechach, Niemczech czy we Francji, będą ich obowiązywały takie same regulacje. Dla małych i średnich firm korzyści mogą okazać się niewielkie. Dla wszystkich jednak GDPR oznacza istotne zmiany.
Przede wszystkim firmy i instytucje zostaną zobowiązane do aktywnej ochrony zgromadzonych zbiorów danych. W odróżnieniu od dotychczas obowiązujących w Polsce regulacji, nie będzie konieczne zgłaszanie posiadania zbiorów. Obowiązkowe będzie natomiast zgłaszanie wszelkich naruszeń, i to w ciągu 72 godzin od ich wykrycia.
Największym wyzwaniem w kontekście GDPR są potencjalne kosz- ty wynikające m.in. z wyższych wymagań dotyczących zgody na przetwarzanie czy nowych uprawnień dla właścicieli danych. W praktyce firmy, które posiadają zgody na wykorzystanie danych osobowych niezgodne z warunkami GDPR, będą musiały uzyskać je ponownie. Większość dużych firm będzie przy tym zobowiązana do powołania inspektora ochrony danych i zapewnienia mu zasobów koniecznych do wykonywania powierzonych zadań. Z pewnością ogromne emocje wzbudza również wysokość kar, jakie będą mogły zostać nałożone na organizacje naruszające rozporządzenie. Mogą one wynosić nawet 20 mln euro.
Cyberryzyko coraz większe
GDPR to próba odpowiedzi na wyzwania cyfrowej transformacji i digitalizacji praktycznie wszystkich aspektów ludzkiego życia, w tym prowadzenia biznesu. Przedsiębiorstwa i instytucje administracji publicznej posiadają ogromne ilości danych, w tym dane osobowe, którym należy zapewnić należytą ochronę. Nawet dla największych z nich GDPR to istotne wzywanie. Oznacza bowiem wzrost ryzyka.
Zwłaszcza w obliczu rosnących zagrożeń w cyberprzestrzeni. Liczba incydentów rośnie dynamicznie z roku na rok. Mający miejsce przed kilkoma tygodniami atak złośliwego oprogramowania WannaCry, za pomocą którego przestępcy szyfrowali dane na komputerach i za ich ponowne odszyfrowanie żądali okupu, pokazuje, że ryzyko dotyczy wszystkich i wszędzie. Według danych Europolu problem dotknął 200 tys. urządzeń w 150 krajach.
To tylko najświeższy przykład. Od lat systematycznie rośnie liczba poważnych ataków wykorzystujących inżynierię społeczną, tzw. phishing, rozwijają się wykorzystywane przez przestępców sieci botnet, a także coraz częściej spotykamy się z zaawansowanymi atakami, których celem są konkretne organizacje. Oczywiście rozwijają się także systemy techniczne mające na celu ochronę firmowych zasobów, ale wyścigu z przestępcami nie można wygrać. Ze względu na szybki postęp technologiczny, niższe koszty działalności przestępczej, można tylko ograniczać ryzyko.
Jak sobie poradzić?
Właśnie dlatego tak istotne jest odpowiednie przygotowanie się do wejścia w życie GDPR. Choć może się wydawać, że czasu jest sporo, to skala przedsięwzięcia i dodatkowe wyzwania sprawia- ją, że projekty należy uruchomić jak najszybciej.
Jednym z największych problemów związanych z nowym rozporządzeniem jest niejasność GDPR. Część definicji nie jest jednoznaczna i może powodować kłopoty interpretacyjne. Dlatego jednym z obowiązkowych elementów przygotowań do wejścia w życie GDPR powinno być nawiązanie stałej współpracy z prawnikami oraz intensywna edukacja.
GDPR zobowiązuje organizacje do zapewnienia ochrony na wszystkich etapach ich przetwarzania, w całym cyklu ich wykorzystania – od określenia posiadanych danych osobowych, przez zabezpieczenie prawne dla ich przetwarzania, po ochronę prywatności i zapewnienie danym bezpieczeństwa.
Dlatego kluczowe znaczenie ma określenie obszarów, które powinny znaleźć się w zakresie projektu: należy odpowiedzieć, gdzie znajdują się dane osobo – we w naszej organizacji, w jakich procesach występują i w jaki sposób. GDPR sprowadza się ostatecznie do kompleksowego zarządzania danymi – od chwili ich wpłynięcia do firmy, przez przetwarzanie, dalsze przechowywanie i zabezpieczenie, aż po wykasowanie.
W następnym kroku konieczna jest analiza i audyt mające na celu inwentaryzację procesów przetwarzania danych w organizacji. Dopiero w ostatniej fazie trzeba będzie zastanowić się nad wypracowaniem proce – dur działania, m.in. w przypadku wykrycia naruszenia, a także nad wdrożeniem odpowiednich środków zapewniających zgodność z GDPR i ochronę danych.