Żywność drożeje najsilniej od 2011 roku
Głównym czynnikiem oddziałującym w kierunku wzrostu inflacji była wyższa dynamika cen w kategorii „żywność i napoje bezalkoholowe” (8,6% r/r w grudniu wobec 6,4% w listopadzie), która podniosła inflację o 0,6 pkt. proc. Jednocześnie jest to najwyższa dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych od maja 2011 r. Wzrost dynamiki cen żywności miał szeroki zakres produktowy i został odnotowany m.in. w kategoriach: „mięso”, „warzywa”, „owoce”, „mleko, sery i jaja”, „oleje i tłuszcze”, „pieczywo i produkty zbożowe” czy też „ryby i owoce morza”. Tak szeroki zakres produktowy wzrostu cen żywności w połączeniu z jego dużą skalą wskazują w naszej ocenie, że nie jest on jedynie efektem wyższych cen surowców rolnych, ale wynika również z rosnących kosztów w przetwórstwie żywności (m.in. kosztów energii, pracy, opakowań). W kierunku wzrostu inflacji oddziaływała również wyższa dynamika cen nośników energii (14,3% r/r w grudniu wobec 13,4% w listopadzie), będąca skutkiem wyższych cen gazu, opału i energii cieplnej. Warto przy tym zauważyć, że ceny opału zwiększyły się w grudniu o 39,8% r/r wobec wzrostu o 37,4% w listopadzie, a w konsekwencji pozostaje on wśród najsilniej drożejących obecnie kategorii produktowych. Do wzrostu inflacji przyczyniła się również wyższa inflacja bazowa, która zwiększyła się w grudniu do 5,2% r/r wobec 4,7% w listopadzie i ukształtowała się na najwyższym poziomie od sierpnia 2001 r. W przeciwnym kierunku oddziaływała natomiast niższa dynamika cen paliw (32,9% r/r w grudniu wobec 36,6% w listopadzie), co wynika ze stopniowego wygasania efektów niskiej bazy oraz spadku cen paliw w II poł. grudnia na skutek wprowadzenia Tarczy Antyinflacyjnej.
Niepokojące dane o inflacji bazowej
Grudniowy wzrost inflacji bazowej miał szeroki zakres produktowy i został odnotowany m.in. w kategoriach „łączność”, „odzież i obuwie”, „inne wydatki na towary i usługi”, „restauracje i hotele”, „rekreacja i kultura”, „zdrowie”, „wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego” czy też „napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe”, co odzwierciedla silną presję inflacyjną w polskiej gospodarce. Na szczególną uwagę zasługuje kategoria „odzież i obuwie” (2,9% r/r w grudniu wobec 1,9% w listopadzie), gdzie dynamika cen ukształtowała się na najwyższym poziomie od stycznia 2001 r. W pewnym stopniu do wzrostu dynamiki cen w tej kategorii przyczynił się efekt niskiej bazy z grudnia 2020 r. związany z wpływem zamkniętych galerii handlowych na ceny. Warto również odnotować, że przez lata była to kategoria z ujemną dynamiką cen, co wynikało z jej dużej zależności od importu towarów z krajów charakteryzujących się niskimi kosztami produkcji. Utrzymujący się w ostatnich miesiącach wzrost cen w tej kategorii odzwierciedla najważniejsze problemy kosztowe, z jakimi zmagają się w ostatnich miesiącach polskie firmy uzależnione od importu: bariery podażowe, rosnące koszty transportu oraz deprecjację kursu złotego zarówno względem euro jak i dolara). Jedyną kategorią produktową raportowaną przez GUS, w której odnotowano w grudniu spadek cen w ujęciu rocznym był „sprzęt telekomunikacyjny (-2,9% r/r w grudniu wobec -4,0% w listopadzie). Analiza miesięcznego tempa wzrostu cen w tej kategorii wskazuje jednak, że w najbliższych miesiącach również i w jej przypadku ceny wzrosną w ujęciu rocznym.
Czytaj także: Konfederacja Lewiatan: inflację napędzają wysokie ceny żywności, gazu i benzyny >>>
Tarcza Antyinflacyjna przejściowo obniży inflację
Kluczowa z punktu widzenia kształtowała się inflacji w najbliższych miesiącach będzie przyjęta przez rząd „Tarcza Antyinflacyjna 2.0”, która w najbliższych miesiącach przejściowo obniży inflację.
Piątkowe dane o inflacji są naszym zdaniem neutralne dla kursu złotego i rentowności polskich obligacji.
