Zmiany w Programie MdM
Dnia 3 marca 2015 roku Rada Ministrów przyjęła projekt zmian nowelizacji ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi, przygotowany przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
Najbardziej na zmianach skorzystają rodziny z przynajmniej trójką dzieci. Dotychczas mogły one liczyć na 15% dopłat w ramach Programu, po zmianach natomiast otrzymają równowartość 30% wartości odtworzeniowej mieszkania. Oprócz wysokości dopłaty, z obecnych 50 m2 do 65 m2 zwiększy się także powierzchnia mieszkania, do której można będzie otrzymać dofinansowanie. Dzięki tym dwóm zmianom dofinansowanie wkładu własnego do kredytu hipotecznego wzrośnie nawet o 160%.
Kolejnymi zmianami dotyczycącymi tej grupy beneficjentów jest całkowite zniesienie limitu wieku kredytobiorcy, który obecnie wynosi 35 lat oraz fakt, że kupowane mieszkanie nie będzie musiało być pierwszym własnym mieszkaniem beneficjenta. Nie należy jednak spodziewać się znacznego wzrostu liczby składanych wniosków kredytowych ze wsparciem państwa. Według danych Banku Gospodarstwa Krajowego, w 2014 roku rodzin wielodzietnych z co najmniej trójką dzieci, korzystających z dopłat państwa było jedynie 37, co stanowiło mniej niż 0,05% wszystkich kredytobiorców. Zmiany te można traktować raczej jako element polityki demograficznej, a nie mieszkaniowej.
W przypadku rodzin z dwójką dzieci, do 20% wzrośnie kwota dotacji (zamiast wcześniejszych 15%). Jednocześnie nie zmieni się metraż, od którego będą przyznawane dopłaty.
Bez zmian pozostaje kształt ustawy dotyczący rodzin z jednym dzieckiem oraz singli. Ci beneficjenci będą mogli liczyć na 10% dofinansowania do 50 m2 mieszkania.
Poszerzono także katalog osób, które mogą przystąpić do umowy kredytowej z kredytobiorcami nieposiadającymi wystarczającej zdolności kredytowej. W chwili obecnej współkredytobiorcami mogą być jedynie osoby z rodziny (zstępni, wstępni, rodzeństwo, małżonkowie rodzeństwa, ojczym, macocha lub teściowie nabywcy). Projekt nowelizacji zakłada możliwość przystąpienia do kredytu niespokrewnionej osoby.
Zwiększeniu ulegnie także pula mieszkań kwalifikujących się do dopłat rządowych. W ramach Programu będzie można nabyć lokal wybudowany przez spółdzielnie mieszkaniowe. Jednak zmiana ta nie będzie miała większego wpływu na liczebność składanych wniosków, ponieważ zgodnie z danymi Głównego Urzędu Statystycznego, w pierwszych trzech kwartałach 2014 roku spółdzielnie mieszkaniowe oddały jedynie 2544 lokali mieszkalnych, co stanowiło 2,54% wszystkich lokali oddanych do użytkowania w tym okresie.
Dodatkowo, planowane zmiany zakładają możliwość nabycia lokalu powstałego w wyniku przebudowy lub adaptacji budynków niemieszkalnych, loftów czy starych kamienic. Warunkiem jest powstanie w wyniku prac adaptacyjnych nowego lokalu mieszkalnego. Podobnie jak w przypadku mieszkań spółdzielczych, nowych lokali mieszkalnych powstałych w wyniku przebudowy lub adaptacji jest jednak niewiele, co spowoduje, że również ta zmiana nie wpłynie znacząco na wzrost wykorzystania środków Programu w 2015 roku.
W chwili obecnej ustawa nie przewiduje sankcji z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu przyznanego w ramach MDM. Po wejściu w życie nowych przepisów, kredytobiorca, który w przeciągu 5 lat od przeniesienia prawa własności mieszkania, spłaci całość lub część kredytu w wysokości przekraczającej otrzymane dofinansowanie, będzie zobowiązany do zwrotu części dopłaty. Przepis ten ma wyeliminować sytuacje, w których o dotację ubiegają się osoby mogące nabyć mieszkanie bez wsparcia państwa.
Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przewiduje wejście w życie zmian projektu w drugiej połowie 2015 roku.
Ilona Kostrzewska
Analityk Rynku Nieruchomości
Centrum AMRON
