Za 10 lat pożegnamy gotówkę?

W IV kw. 2017 r. Polacy posiadali już 39 mln kart płatniczych, o 2,2 mln więcej niż w analogicznym okresie rok wstecz. Wśród 1218,2 mln transakcji dokonanych „plastikiem” większość stanowiły operacje bezgotówkowe. Ich wzrost jest wyjątkowo imponujący. W ostatnim kwartale ubiegłego roku Polacy wykonali ich aż 1037,7 mln, o 30 mln więcej niż w III kw. 2017 r. i aż 175 mln więcej niż na koniec 2016 r. W tym czasie liczba gotówkowych transakcji spadała. W porównaniu wyników ostatnich kwartałów 2016 i 2017, obniżyła się o 4,3 mln (ze 184,9 mln do 180,6 mln), wylicza portal Cashless.pl powołując się na dane NBP.

Gotówka powoli znika z portfeli

Nowe technologie i rosnąca wraz z nimi wygoda oraz szybkość dokonywania bezgotówkowych płatności coraz mocniej wypiera papierowy pieniądz z portfeli Polaków. Wielkim krokiem ku upowszechnieniu elektronicznych płatności była technologii zbliżeniowa. Nieco ponad 10 lat temu, 2007 r. w Polsce pojawiła się pierwsza karta do tego typu operacji, a nasz kraj był pod tym względem pionierem w całym regionie Europy Środkowo-Wschodniej. 5 lat później już połowa kart i terminali płatniczych obsługiwała technologię zbliżeniową. Obecnie oprócz płatności zbliżeniowych, Polacy mogą dokonywać transakcji za pomocą telefonu czy gadżetów z wbudowanymi chipami, np. zegarków czy breloków.

– Ogromny postęp w sferze upowszechniania się transakcji bezgotówkowych, który dokonał się nie tylko w Polsce, ale i na świecie, sprawia, że coraz bardziej uzasadnione staje się pytanie już nie o to czy możliwe jest całkowite zastąpienie gotówki przez elektroniczne transakcje, ale kiedy dokona się ta zmiana. Biorąc pod uwagę dynamiczne tempo, w jakim ewoluuje rynek finansowy, może to nastąpić znacznie szybciej niż myślimy – zaznacza Radosław Jarema, dyrektor polskiego oddziału instytucji płatniczej AKCENTA, która obsługuje bezgotówkowe transakcje walutowe firm.

Jak Polacy widzą przyszłość gotówki?

Wyniki badania[1], przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie AKCENTY wskazują, że Polacy są świadomi kierunku, w którym zmierza sfera płatności i transakcji finansowych. Już co czwarta osoba w Polsce spodziewa się, że za 10 lat gotówka przejdzie do lamusa. Co ciekawe, w deklaracjach respondentów niewielkie znaczenie miał ich wiek, wyniki były zbliżone dla wszystkich grup wiekowych. Za to wyraźne różnice widać było w odpowiedziach kobiet i mężczyzn. Żeńska część badanych znacznie częściej wskazywała na duże prawdopodobieństwo rychłego wyparcia papierowego pieniądza w naszych portfeli. 30% kobiet i tylko 18% mężczyzn stwierdziło, że nastąpi to już w ciągu najbliższej dekady. Nadal jednak większość społeczeństwa, bo 76%, w tym 70% kobiet i 82% mężczyzn, spodziewa się, że z papierowym pieniądzem nie pożegnamy się tak szybko.

Bez gotówki już nawet w urzędach

Bezgotówkowa rewolucja obejmuje coraz szersze sfery naszego życia. Wkracza nawet do instytucji publicznych. Nad programem, który ma umożliwić dokonywanie tego typu płatności i to bezpłatnie dla urzędów, jak i petentów, pracuje Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii (MPiT) wraz z Krajową Izbą Rozliczeniową S.A. Dzięki „Programowi upowszechnienia płatności bezgotówkowych“ już blisko połowa jednostek samorządu terytorialnego oferuje taką funkcjonalność w swoich urzędach. – Transformacja w kierunku pieniądza wirtualnego wymaga udziału nie tylko firm i ich podmiotów, ale również administracji publicznej. Co ciekawe, niektóre państwa na świecie, również w Europie otwarcie dążą do całkowitego odejścia od gotówki, a popularyzacja płatności cyfrowych jest dla nich częścią strategii rozwoju – komentuje Radosław Jarema z AKCENTY.

W Europie wśród krajów, w których wizja braku gotówki w portfelach jest już bardzo bliska, znajduje się m.in. Szwecja. Lokalny rząd prowadzi prace nad wdrożeniem elektronicznego pieniądza, którego wprowadzenie może nastąpić już 2019 r.[2] – Szwedzi po raz kolejny mogą zapisać się na kartach historii pieniądza. Szwecja jest europejską kolebką papierowego banknotu, a teraz może stać się pionierem wprowadzającym jego elektroniczny odpowiednik – dodaje ekspert AKCENTY.

[1] Badanie zostało zrealizowane na zlecenie instytucji płatniczej AKCENTA w dniach 12.02-14.02.2018 przez agencję SW RESEARCH metodą wywiadów on-line (CAWI) na panelu internetowym SW Panel. W ramach badania przeprowadzono 1024 ankiet z Polakami powyżej 18 roku życia.

[2] https://www.riksbank.se/en-gb/financial-stability/the-financial-system/payments/does-sweden-need-an-e-krona/.

Alicja Lelek