Wyniki finansowe banków w okresie I-III 2017 r.
Z opublikowanego właśnie, najnowszego opracowaniu Głównego Urzędu Statystycznego dowiadujemy się, iż wynik działalności bankowej w I kwartale br. zwiększył się o 3,8% do 14,7 mld zł. Z kolei wynik z tytułu odsetek wzrósł o 10,2% do poziomu 10,1 mld zł, a wynik z tytułu opłat i prowizji zwiększył się o 4,4% do 3,3 mld zł. Łączny wynik z tytułu aktywów i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz wynik z tytułu różnic kursowych netto powiększył się o 4,9% osiągając wartość 1,0 mld zł, a przychody banków z tytułu dywidend były niższe o 14,0% i wyniosły 0,3 mld zł.
Koszty działania banków wzrosły o 9,6% do 8,5 mld zł. Koszty pracownicze stanowiły 47,2% tych kosztów, tj. 4,0 mld zł (wzrost o 1,9%). Koszty ogólnego zarządu zwiększyły się o 17,6% do 4,5 mld zł, głównie z powodu kosztów z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych oraz z tytułu wpłat banków na rzecz Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości aktywów finansowych wyniosły 1,6 mld zł (o 5,2% więcej niż w okresie I-III 2016 r.), z czego 99,4% tej wartości zostało przeznaczone na pokrycie utraty wartości kredytów i pożyczek. Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zwiększyła się o 0,7% i wyniosła 0,7 mld zł. Rezerwy zmniejszyły się o 26,8% do poziomu 0,2 mld zł. Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych obniżył się o 46,2% do 0,3 mld zł.
W rezultacie wynik z działalności operacyjnej zmniejszył się o 0,3 mld zł (o 7,1%) i osiągnął wartość 3,9 mld zł. Podatek dochodowy dotyczący działalności kontynuowanej wyniósł 1,1 mld zł (o 7,1% więcej niż w okresie I-III 2016 r.).
W okresie I-III 2017 r. zysk netto w kwocie 3,0 mld zł osiągnęło 605 banków, a stratę netto o wartości 0,2 mld zł poniosło 17 banków. Stratę netto wykazało 15 banków komercyjnych (w tym 10 oddziałów instytucji kredytowych) oraz 2 banki spółdzielcze.
Suma bilansowa sektora bankowego w dniu 31 marca 2017 r. wyniosła 1 729,2 mld zł i była o 6,3% wyższa niż rok wcześniej. Największą pozycją aktywów były kredyty i inne należności, ich wartość wyniosła 1 204,3 mld zł (wzrost o 6,7%) i stanowiły one 69,6% aktywów. Po stronie pasywów dominującą pozycją były zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu, osiągnęły one wartość 1 475,1 mld zł (o 6,8% więcej niż rok wcześniej), co stanowiło 85,3% pasywów. Kapitały własne zwiększyły się o 6,0% do 189,2 mld zł, a ich udział w pasywach wyniósł 10,9%.
Wartość kredytów udzielonych przez banki sektorowi niefinansowemu oraz sektorowi instytucji rządowych i samorządowych wg stanu w dniu 31 marca 2017 r. wyniosła 1 111,6 mld zł, co oznaczało ich wzrost o 4,6% w porównaniu do stanu o rok wcześniej. Kredyty udzielone sektorowi niefinansowemu stanowiły 91,3% tej kwoty i wyniosły 1 015,3 mld zł (wzrost o 4,8%), w tym kredyty dla przedsiębiorstw – 353,3 mld zł (wzrost o 5,5%) i dla gospodarstw domowych – 655,6 mld zł (więcej o 4,3%). Kredyty dla przedsiębiorstw zostały w większości (56,0%) zaciągnięte przez MŚP. W kredytach gospodarstw domowych 80,8% stanowiły kredyty na nieruchomości mieszkaniowe (392,8 mld zł, w tym 126,3 mld zł nominowane w CHF) i kredyty konsumpcyjne osób prywatnych (137,3 mld zł).
Depozyty sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych w dniu 31 marca 2017 r. osiągnęły wartość 1 109,5 mld zł (wzrost o 9,0%), z tego depozyty sektora niefinansowego wyniosły 1 007,9 mld zł (więcej o 8,0%), a depozyty sektora instytucji rządowych i samorządowych 101,6 mld zł (wzrost o 19,8%). W porównaniu do stanu sprzed roku odnotowano wzrost wartości depozytów bieżących o 17,2% i depozytów terminowych o 0,7%. Wartość depozytów bieżących sektora niefinansowego zwiększyła się o 16,4%, a depozytów terminowych obniżyła się o 1,1%. Wartość depozytów bieżących sektora instytucji rządowych i samorządowych wzrosła o 29,5%, a depozytów terminowych o 14,5%. Udział depozytów terminowych w depozytach sektora niefinansowego oraz instytucji rządowych i samorządowych łącznie zmniejszył się w skali roku do 45,6% (o 3,8 p. proc.), a udział depozytów terminowych w depozytach samego sektora instytucji rządowych i samorządowych do 61,9% (wobec 64,7% rok wcześniej).
W porównaniu do stanu w dniu 31 marca 2016 r., przyrost wartości depozytów sektora niefinansowego oraz sektora instytucji rządowych i samorządowych łącznie był większy o 43,2 mld zł niż przyrost wartości kredytów tych podmiotów. W rezultacie, różnica między wartością kredytów a wartością depozytów tych sektorów łącznie zmniejszyła się do 2,1 mld zł i ukształtowała się na najniższym poziomie od końca I kwartału 2010 r. W sektorze niefinansowym nadwyżka kredytów nad depozytami zmniejszyła się do poziomu 7,4 mld zł (mniej o 28,9 mld zł). W sektorze instytucji rządowych i samorządowych zanotowano wzrost wartości depozytów o 16,8 mld zł, a wartość kredytów zwiększyła się o 2,6 mld zł. To spowodowało, że w tym sektorze wystąpiła nadwyżka depozytów o wartości 5,3 mld zł nad kredytami.
Działalność operacyjną w końcu marca 2017 r. prowadziły 622 banki (o 2 mniej niż rok wcześniej). Liczba banków komercyjnych nie zmieniła się i wyniosła 64. Również liczba banków z przewagą kapitału zagranicznego pozostała bez zmian (52 banki). Liczba oddziałów instytucji kredytowych zwiększyła się do 28 (o 2 więcej). Ponadto funkcjonowało 558 banków spółdzielczych (o 2 mniej niż 31 marca 2016 r.). Powyższe zmiany liczby banków były spowodowane głównie przez procesy konsolidacyjne w sektorze (w jednym banku z większościowym udziałem kapitału zagranicznego, po procesie jego podziału i przejęcia większej części przez bank z przewagą kapitału polskiego, kapitał zagraniczny osiągnął 100% udziału; jeden bank ze 100% udziałem kapitału zagranicznego, przekształcony wcześniej z oddziału instytucji kredytowej, został przejęty przez bank z większościowym udziałem kapitału zagranicznego; jeden bank spółdzielczy połączył się z innym bankiem spółdzielczym). Ponadto, jeden bank ze 100% udziałem kapitału zagranicznego został przekształcony w oddział instytucji kredytowej, działalność rozpoczął jeden oddział instytucji kredytowej należący do nowego na polskim rynku inwestora oraz ogłoszono upadłość jednego banku spółdzielczego.
Czytaj więcej:
Bogdan Koblański
