Wydarzenia i Opinie | SKF | Samorządowcy nie tylko o finansach

To już druga edycja wydarzenia, inicjatorami którego byli prezydenci Sopotu – Jacek Karnowski i Poznania – Jacek Jaśkowiak; wsparło ich Centrum Myśli Strategicznych i Grupa MTP.

Po przywitaniach przez Macieja Grabowskiego – prezesa zarządu Centrum Myśli Strategicznych; Tomasza Kobierskiego – prezesa zarządu Grupy MTB, prezydentów Karnowskiego i Jaśkowiaka oraz marszałków województw, pomorskiego i wielkopolskiego – Mieczysława Struka i Marka Woźniaka, agendę merytoryczną kongresu otworzyła, w formule online, Elisa Ferreira, komisarz ds. spójności i reform, która omówiła kwestie spójności w kontekście wyzwań rozwojowych i obaw o wykluczenie. Po niej glos zabrała Małgorzata Jasińska-Jedynak, sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, która omówiła holistyczny charakter prze-mian mających przekształcić dotychczasowy model rozwojowy miast w kierunku zrównoważonych miast przyszłości.

Wymuszona zmiana priorytetów

Panel otwierający, debatę moderowany przez prof. Jerzego Hausnera – przewodniczącego Rady Programowej Open Eyes Economy Summit, odbył się z udziałem Piotra Araka – dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego; Jakuba Banaszka – prezydenta Chełma; Jana Olbrychta – posła do parlamentu Europejskiego i Mieczysława Struka. Odnosząc się do polskich i europejskich polityk rozwojowych, paneliści akcentowali kontekst, jaki stanowi wojna w Ukrainie i jej bezpośrednie skutki, które zmieniły postrzeganie takich kwestii, jak bezpieczeństwo, a w ślad za tym dotychczasowe priorytety i zakładaną wcześniej alokację środków. Brak bowiem w Europie i państwach członkowskich adekwatnych procedur i dedykowanych środków.

Potwierdziła to pośrednio Małgorzata Jarosińska-Jedynak, jako że Polska, będąc liderem wydatkowania funduszy spójności w bieżącej perspektywie finansowej, nie ma realnej możliwości ich alokowania w inny sposób, niż to pierwotnie zakładano. Przedłużająca się procedura zatwierdzenia KPO oraz fakt, że fundusze strukturalne będą uruchomione w nowej perspektywie finansowej sprawiły, że samorządy pozbawione są narzędzi niezbędnych nie tylko do realizacji celów polityki rozwojowej, ale także niwelowania skutków pandemii, oraz doraźnego udzielania pomocy uchodźcom z Ukrainy, że o perspektywie ich adaptacji w przypadku dłuższego pozostawania w naszym kraju do rynku pracy, systemu opieki społecznej, edukacji etc. nie wspomnimy.

To samorządy kreują, wdrażają, monitorują i ewaluują szczegółowe cele i narzędzia polityk w ramach celów zrównoważonego rozwoju ONZ, Krajowej Polityki Miejskiej 2030 czy PEP2040. Cele polityk rozwojowych, poza perspektywą wieloletnią, oznaczają konieczność ponoszenia bieżących kosztów operacyjnych w ramach usług publicznych, a także procesu przygotowania inwestycji. W obecnych realiach to wyzwanie przekraczające możliwości wielu samorządów. W kontekście potrzeb długofalowego wsparcia uchodźców na rzecz integracji społecznej i gospodarczej gminy i miasta zyskają dodatkowy impuls rozwoju, także w aspekcie demografii, pod warunkiem wdrożenia długofalowych mechanizmów z zaangażowaniem środków finansowych z poziomu unijnego i dedykowanych agend ONZ.

Transformacja energetyczna

Kolejny panel poświęcono transformacji energetycznej na przykładzie ZE PAK. Uczestniczyli w nim Zygmund Solorz – przewodniczący Rady Nadzorczej ZE PAK SA; Maciej Stec – wiceprezes zarządu Cyfrowego Polsatu SA oraz Piotr Woźny – prezes zarządu ZE PAK SA. Kontekstem panelu był fakt, że Grupa Polsat zainicjowała Program Czysta Polska, zaś pytanie, jakie postawili uczestnicy, brzmiało: „Tania i czysta energia, czy to możliwe w Polsce już dzisiaj?”