Temat Numeru | Zmiana modelu biznesowego Banków Spółdzielczych – Bazylea IV może dać w kość

W grudniu 2017 r. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego (Basel Committee on Banking Supervision – BCBS) sfinalizował prace nad standardami Bazylea IV. Opublikowany pakiet regulacji bankowych stanowi zwieńczenie rozpoczętej po wybuchu globalnego kryzysu finansowego w 2008 r. reformy norm ostrożnościowych, znanej jako Bazylea III. BCBS wprowadził nową, jednolitą metodę obliczania kapitału na ryzyko operacyjne, zwaną metodą standardową. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. i zastąpi trzy obowiązujące podejścia wprowadzone w ramach Filaru I.

Aktywa ważone ryzykiem

Chociaż wnioski i rekomendacje wydawane przez BCBS nie mają mocy prawnie wiążącej i dotyczą zasadniczo banków działających na arenie międzynarodowej, to w praktyce są one implementowane do prawa bankowego poszczególnych krajów i dotyczą wszystkich instytucji, niezależnie od ich wielkości i modelu biznesowego. Zatem pakiet regulacji Bazylea IV stanowić będzie poważne obciążenie także dla europejskich banków spółdzielczych, misją których jest finansowanie lokalnych podmiotów gospodarczych.

O ile Bazylea III koncentrowała się głównie na kalkulacji wskaźników adekwatności kapitałowej banków od strony licznika, to Bazylea IV przede wszystkim odnosi się do obliczania aktywów ważonych ryzykiem, czyli mianownika we wzorze na określenie wysokości współczynników kapitałowych. Warto przypomnieć, że w wyniku implementacji Bazylei III zaostrzone zostały wymogi jakościowe dotyczące kapitału regulacyjnego, podniesiono wymagany poziom wskaźnika Tier I z 4% do 6% aktywów ważonych ryzykiem, wprowadzono dodatkowe bufory kapitałowe, ustanowione zostały wskaźniki dotyczące płynności finansowej banków oraz ograniczono w bankach wysokość dopuszczalnej dźwigni finansowej. 

Komitet Bazylejski, badając relację pomiędzy wysokością kapitału własnego banków a ekspozycją na poszczególne rodzaje ryzyka, ustalił, iż na pokrycie ryzyka kredytowego odkładają one przeciętnie 75% całego kapitału własnego, 15% kapitału powiązane jest z ryzykiem operacyjnym, 5% z ryzykiem rynkowym, 2% rezerwują na korektę wartości kredytowej CVA, a resztę na pozostałe ryzyka. Wyjaśnijmy od razu, że korekta wartości należności z tytułu udzielonego kredytu lub innego pożytku (credit valuation adjustment – CVA) to różnica pomiędzy wartością portfela wolnego od ryzyka a realną wartością portfela, obejmującą możliwość braku spłaty zobowiązań przez kontrahenta z powodu utraty wypłacalności lub bankructwa. Na podstawie powyższego badania BCBS uznał, że ryzyka operacyjne, rynkowe i CVA są przez banki niedoszacowane i w związku z tym zaproponował odpowiednie zmiany.

[alebankmodule origin="sms-dostep" par1="..."