Temat Numeru | Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa | Bankowe wsparcie

Bohdan Szafrański

W opublikowanym 28 marca br. przez BIG InfoMonitor, cyklicznym raporcie „Skaner MŚP” przedstawiono wyniki badania, pokazujące jak dużym wyzwaniem dla małych i średnich firm jest funkcjonowanie przy nieobserwowanym od 24 lat poziomie inflacji i stałym wzroście kosztów prowadzenia działalności. W I kw. tego roku znacząco wzrósł problem z zatorami płatniczymi; zaległości na okres dłuższy niż miesiąc miało 62% przedsiębiorstw. To o połowę więcej niż w październiku 2022 r. Niemal co druga mikro, mała i średnia firma nie otrzymuje pieniędzy od swoich kontrahentów nawet po upływie dwóch miesięcy.

Zmienne dane

Jak pokazał lipcowy odczyt indeksu PENGAB, w sześciomiesięcznych prognozach odnotowano pogorszenie się sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstw. Przewidywania co do ich sytuacji ekonomicznej wynosiły -22 pkt. i były niższe w stosunku do czerwca 2023 r. o 19 pkt. Natomiast wskaźnik ogólny oceny aktywności przedsiębiorców na rynku kredytów dla podmiotów gospodarczych w stosunku do czerwca wzrósł w lipcu o 4 pkt. i wynosił 8 pkt. Nastąpił też istotny wzrost w przewidywaniach na kolejne trzy miesiące, począwszy od lipca 2023 r., jeśli chodzi o aktywność przedsiębiorców na rynku kredytów inwestycyjnych oraz obrotowych.

Zgodnie z danymi BIK, w pierwszym półroczu 2023 r. w porównaniu do zeszłego roku banki udzieliły mikroprzedsiębiorcom więcej kredytów o 8,0% w ujęciu liczbowym, na kwotę wyższą o 2,5%. Jednak w tym okresie przyznały mniej kredytów inwestycyjnych o 21,2%, o łącznej wartości niższej o 28,3%, to zaś oznacza, że firmy nie oceniają przyszłości zbyt optymistycznie. Wzrosty w aspekcie liczbowym i wartościowym dotyczą kredytów obrotowych – odpowiednio o 11,3% i 4,8% oraz kredytów w rachunku bieżącym o 0,4% i 6,6%. Tymczasem przedsiębiorstwa, chcąc dostosować się do obecnej sytuacji na rynku, związanej choćby z wysokimi kosztami pracy i ogólnym brakiem pracowników, są zmuszone inwestować w automatyzację w celu podnoszenia wydajności pracy. Dotyczy to również małych firm.

Jak obecne uwarunkowania makroekonomiczne, w szczególności poziom stóp procentowych, wpływają na zdolność finansowania przez banki komercyjne małych firm? Czy widać dysproporcję pomiędzy podażą kredytów i popytem na nie ze strony firm z sektora MŚP? Z tymi pytaniami zwróciliśmy się do przedstawicieli polskich banków.

PKO Bank Polski

– Uwarunkowania makroekonomiczne w Polsce są nadal korzystne dla sektora bankowego. Po okresie dekoniunktury w poprzednich kwartałach, począwszy od III kw. 2023 r. oczekujemy odbicia gospodarczego opierającego się głównie na skutkach hamowania inflacji (powrót realnych dochodów do wzrostów), przy dobrej kondycji rynku pracy, konkurencyjnej gospodarce i poprawiającej się równowadze zewnętrznej. Rozpoczęcie oczekiwanego cyklu obniżek stóp procentowych NBP pozwoli zwiększyć popyt na kredyt ze strony małych przedsiębiorstw, moż...