Temat numeru: Kolejna edycja a prawo UE

Piotr Didenkow

Międzynarodowa konwergencja pomiaru kapitału i standardów kapitałowych, potocznie zwana Bazyleą, doczekała się trzeciej edycji. Stanowi ona swojego rodzaju pakiet nowych wytycznych określających standardy kapitałowe i płynności dla banków międzynarodowych. Jej kluczowe punkty uzgodnili jeszcze w ubiegłym roku (26 lipca i 12 września) szefowie banków centralnych

Co nowego wprowadza?

Trzonem Bazylei III są dwie nowe normy ilościowe, w wyniku których banki będą musiały pozyskać znaczący kapitał, aby sprostać w najbliższych latach współczynnikom wypłacalności. To spowoduje, że wzrośnie udział kredytów, dla których bank będzie wymagał zabezpieczenia. Doświadczenia z kryzysu skłoniły ponadto Komitet Bazylejski do wprowadzenia dodatkowych mechanizmów bezpieczeństwa w postaci buforu ochronnego kapitału (capital conservation buffer) oraz buforu antycyklicznego (countercyclical bufer). Ten pierwszy ma być dodatkowym wymogiem w zakresie kapitałów własnych, obejmującym przede wszystkim akcje zwykłe i zysk zatrzymany i zapewniać „poduszkę” kapitałową absorbującą straty w czasie kryzysu finansowego. Drugi natomiast ma służyć ochronie systemu bankowego przed skutkami nadmiernego wzrostu kredytów.

Podstawa prawna

Porozumienia wydane przez Komitet Bazylejski nie są prawnie wiążące; ich celem jest ustanowienie wspólnych zasad nadzoru promujących dążenie do wypracowania wspólnego podejścia i ułatwiających harmonizację warunków konkurencji dla banków prowadzących działalność międzynarodową.

W przypadku prawodawstwa unijnego wprowadzanie wytycznych Komitetu będzie transponowane poprzez tak zwaną Dyrektywę CRD IV, opracowaną przez Komisję Europejską. Jest ona narzędziem prawnym, które wdraża nowe zasady bazylejskie w Unii Europejskiej. Komisja wydała Dyrektywę CRD IV, czyli akt prawa pochodnego, służący osiągnięciu odpowiedniego celu wskazanego w Bazylei III. Dyrektywa ta w dużej mierze jest zgodna z zasadami bazylejskimi, jednocześnie jednak uwzględnia specyfikę unijną.

W przypadku dyrektyw prawo unijne pozostawia poszczegó...