Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
Projekt ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę powiela dotychczasowe ułomne mechanizmy, budzi kontrowersje i obawy środowisk gospodarczych. Negatywnie wpłynie na rynek pracy i zatrudnienie, zwłaszcza w małych firmach – ostrzega prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan, badacz rynku pracy i wynagrodzeń.
O automatyzacji i robotyzacji wiele mówi się w kontekście rynku pracy i zastępowania ludzi na niektórych stanowiskach, jednak obawy, że doprowadzą one do zapaści na rynku pracy i bezrobocia, wydają się przesadzone. Zdaniem ekspertów roboty częściowo odpowiedzą na problem niedoborów na rynku pracy związanych m.in. ze starzeniem się społeczeństwa, a ponadto wygenerują popyt na wiele nowych stanowisk. Pozytywne skutki automatyzacji są o tyle możliwe, że jest jeszcze sporo czasu, żeby przygotować się do zmian. Powinny one obejmować m.in. kwestie podnoszenia kompetencji cyfrowych i zabezpieczenia społecznego.
Z badań przeprowadzonych przez prof. Jacka Męcinę na potrzeby publikacji „Od robotyzacji i automatyzacji do sztucznej inteligencji – wpływ na gospodarkę i rynek pracy” wynika, że na drodze ku automatyzacji i robotyzacji stoi szereg barier.
– Potrzebujemy dialogu społecznego, który mimo politycznej zawieruchy, wspierał będzie rozwój gospodarki i dobrobyt społeczeństwa oraz służył spójności społecznej i konkurencyjności gospodarki – komentuje wczorajsze ( 25.01.2024. ) zamieszanie wokół Rady Dialogu Społecznego prof. Jacek Męcina, członek Rady Dialogu Społecznego i doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.
W przyszłym roku płaca minimalna w Polsce ponownie – tak jak w tym roku – wzrośnie dwa razy. Rząd zaproponował, by najniższe wynagrodzenie wzrosło do poziomu 4242 zł brutto od 1 stycznia 2024 roku, a następnie do 4300 zł od 1 lipca 2024 roku. Tymi propozycjami zajmuje się obecnie Rada Dialogu Społecznego. Nie jest to dobra wiadomość dla pracodawców, zwłaszcza drobnych przedsiębiorców, którzy już z niepokojem szacują przyszłoroczny wzrost kosztów pracowniczych.
Odpowiednie zarządzanie czynnikami środowiskowymi, społecznymi oraz dotyczącymi ładu korporacyjnego (ESG) coraz bardziej zyskuje na znaczeniu i będzie miało ogromny wpływ na funkcjonowanie firm. Regulacje europejskie już przyjęte przez Polskę nakładają na przedsiębiorstwa nowe obowiązki w zakresie tzw. informacji niefinansowych – podkreśla prof. Jacek Męcina, doradca Zarządu Konfederacji Lewiatan, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego.
Na razie stopa bezrobocia pozostaje na niskim poziomie 5,2 proc. Sytuacja na rynku pracy będzie jednak mocno skorelowana z bieżącą sytuacją gospodarczą, ale także z perspektywami polskiej gospodarki, którą czeka spowolnienie. Widać to po danych makroekonomicznych za grudzień 2022 roku. Badania wskazują też, że przybywa firm, które w najbliższych miesiącach planują redukcje zatrudnienia. Najbardziej zagrożone są te branże, na których produkty spada popyt. To m.in. meble oraz sprzęt RTV i AGD.
Rząd zdecydował się na większą podwyżkę płacy minimalnej w 2023 roku niż zapowiadał wcześniej. Od 1 stycznia minimalne wynagrodzenie wzrośnie do 3 490 zł, a od 1 lipca do 3 600 zł. Taka podwyżka w warunkach galopującej inflacji i kryzysu energetycznego uderzy w przedsiębiorców i zatrudnienie – uważa Konfederacja Lewiatan.
Pracodawcy, członkowie Rady Dialogu Społecznego, opowiadają się za ostrożnym wzrostem wynagrodzeń w 2023 roku. Oczekują też, że rząd pilnie przedstawi pakiet działań antyinflacyjnych.
W dłuższej perspektywie nie można odrzucić wprowadzenia 4-dniowego tygodnia pracy. Wcześniej trzeba jednak przeanalizować warunki jego wdrożenia, tak aby nie podwyższył kosztów pracy i był bezpieczny dla gospodarki. 4-dniowy tydzień pracy wiązałby się jednak z obniżeniem wynagrodzeń i zmniejszeniem liczby pracowników.
„Ostatnie lata to wyraźny spadek wiarygodności ekonomicznej Polski” – mówił prof. Jerzy Hausner podczas prezentacji Indeksu Wiarygodności Ekonomicznej Polski w ramach Europejskiego Kongresu Finansowego.
Co zrobić, by w obliczu wojny na Ukrainie nie zagroził nam kryzys humanitarny, jak integrować Ukraińców z naszym społeczeństwem, jak wykorzystać ich potencjał na rynku pracy? – to pytania na które szukali odpowiedzi uczestnicy kolejnego spotkania z cyklu EFNI TALKS zorganizowanego przez Konfederację Lewiatan.
Rząd rozważa podwyżkę minimalnego wynagrodzenia od początku 2023 r. do 3350 zł, a od lipca do 3500 zł. Obecnie wynosi ono 3010 zł. Wyższy od ustawowego wzrost płacy minimalnej i wskaźnika waloryzacji emerytur i rent może oznaczać dalszy niekontrolowany wzrost inflacji – ostrzega Konfederacja Lewiatan.
Rozmowy w Radzie Dialogu Społecznego dotyczące wysokości płacy minimalnej w 2023 roku będą trudne. Galopująca inflacja i rosnące oczekiwania społeczne związane ze spadkiem wartości wynagrodzeń mogą jeszcze bardziej napędzać spiralę cenowo-płacową. Jeśli stać nas na dodatkowe 13. i 14. świadczenie emerytalne, tym bardziej priorytetem powinna być ochrona realnej wartości płac w sferze budżetowej – uważa Konfederacja Lewiatan.
Efektywna pomoc uchodźcom z Ukrainy polegać musi na integracji i pomocy w choćby częściowej aktywizacji na rynku pracy. Czas na uruchomienie przez państwo we współpracy z samorządami, NGO-sami, pracodawcami i agencjami zatrudnienia profesjonalnie przygotowanych programów integracji społecznej i zawodowej uchodźców w środowiskach lokalnych – uważa Konfederacja Lewiatan.
Nowelizacja Kodeksu pracy służąca wdrożeniu do naszego porządku prawnego unijnych rozwiązań dotyczących zatrudnienia i rodzicielstwa budzi kontrowersje. Szczególnie niekorzystne dla rynku pracy i zatrudnienia może być wprowadzenie obowiązku uzasadnienia wypowiedzenia umów na czas określony czy wydłużenie urlopu rodzicielskiego – uważa Konfederacja Lewiatan.
Pozytywny statystycznie obraz naszego rynku pracy nie może przesłaniać problemów, z którymi nie potrafimy się uporać. Odczuwamy coraz większy deficyt pracowników i starzenie się społeczeństwa. Mamy niedoskonały system zatrudniania cudzoziemców i źle funkcjonujące służby zatrudnienia. Brakuje nam też wykwalifikowanych kadr – uważa Konfederacja Lewiatan.
Aż 16,1 proc. pracujących Polaków rozważa emigrację zarobkową w ciągu najbliższego roku, dwa razy więcej niż przed pandemią. 79 proc. myślących o wyjeździe chce to zrobić, by lepiej zarabiać. To wyniki najnowszej, X edycji badania GI Group „Migracje Zarobkowe Polaków”. Systematyczna poprawa na krajowym rynku pracy nie uchroni nas przed kolejną falą migracji zagranicznych ‒ ostrzega Konfederacja Lewiatan.
18 listopada 2021 r. na Zamku Królewskim w Warszawie zostały wręczone nagrody przyznawane przez Głównego Inspektora Pracy. Wśród laureatów znalazł się prof. Jacek Męcina, który otrzymał nagrodę im. Haliny Krahelskiej, poinformowała Konfederacja Lewiatan.
– Przyjęty dzisiaj przez rząd projekt ustawy budżetowej na 2022 rok jest trudny do oceny, bo wciąż procedowane są zmiany podatkowe, kluczowe dla dochodów budżetu. Ministerstwo Finansów uwzględniło skutki wprowadzenia Polskiego Ładu, ale nie wzięło pod uwagę Krajowego Planu Odbudowy. Brak też przejrzystości wydatków zaplanowanych w 2022 roku – podkreśla prof. Jacek Męcina, przewodniczący Zespołu Problemowego RDS ds. budżetu, wynagrodzeń i świadczeń socjalnych, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.
• W Radzie Dialogu Społecznego zakończyły się konsultacje podstawowych wskaźników makroekonomicznych na 2022 roku.
• W tym roku, także ze względu na zapowiadane rewolucyjne zmiany związane z Polskim Ładem, nie udało się dojść do porozumienia w sprawie założeń budżetu na 2022 rok czy wskaźników wzrostu wynagrodzeń w sferze budżetowej.
Rząd przyjął dzisiaj propozycję minimalnego wynagrodzenia w 2022 r. w kwocie 3 tys. zł. Minimalna stawka godzinowa ma wynosić 19,60 zł. To rozsądna propozycja w okresie, gdy gospodarka wychodzi z kryzysu spowodowanego pandemią Covid-19, czytamy w komunikacie Konfederacji Lewiatan.
W nowej Polityce Przemysłowej, którą zaprezentował wicepremier Jarosław Gowin kluczowa jest zapowiedź realizacji zobowiązań publicznych na rzecz branż w formie kontraktu. Wzajemne zobowiązania wpływać mają na tworzenie lepszych warunków rozwoju, wsparcia inwestycji i likwidacji barier. Warunkiem sukcesu jest włączenie w ten proces największych i reprezentatywnych dla branż organizacji pracodawców, ale też uwzględnienie na etapie projektowania inwestycji partnerów samorządowych – uważa Konfederacja Lewiatan.
Zaproponowane w Polskim Ładzie zmiany w składce zdrowotnej oznaczają dla firm małych i większych, ale także dla ogromnej rzeszy specjalistów, wzrost obciążeń, który pogorszy warunki prowadzenia działalności, inwestycji, ale także świadczenie pracy.
Kończy się optymizm, a koszty pandemii są groźne dla firm i zatrudnienia. Właśnie teraz, gdy mierzymy się z kolejną falą zagrożenia pandemią, potrzeba realnych planów i działań rządu wspierających gospodarkę i rynek pracy, a okres odbudowy wymaga planu znoszenia ograniczeń i mądrej polityki przemysłowej w miejsce fiskalizmu – komentuje prof. Jacek Męcina, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Forum Związków Zawodowych i Konfederacja Lewiatan proponują wniesienie pod obrady Rady Dialogu Społecznego projektu ustawy ograniczającej różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Związkowcy i pracodawcy apelują o przyłączenie się do tej inicjatywy innych organizacji pracodawców i strony rządowej. Zwracają się też do wszystkich ugrupowań parlamentarnych o poparcie projektu ustawy.
Rząd przyjął 15 września 2020 r. projekt rozporządzenia w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2021 r. na poziomie 2 800 zł i minimalnej stawki godzinowej, która ma wynieść 18,30 zł – przypomina na wstępie komentarza Konfederacja Lewiatan.
Rząd zaproponował w ramach prac nad założeniami projektu ustawy budżetowej na 2021 rok zamrożenie płac w budżetówce. Konfederacja Lewiatan, podobnie jak większość partnerów społecznych w Radzie Dialogu Społecznego, apeluje do rządu o weryfikację wstępnego stanowiska i zwiększenie wynagrodzeń pracowników sfery budżetowej.
Konfederacja Lewiatan uważa, że wynagrodzenie minimalne w przyszłym roku powinno wynieść 2716 zł, a minimalna stawka godzinowa – 17,7 zł, poinformowała organizacja. W jej ocenie, obecna kondycja gospodarki, co której przyczyniła się pandemia COVID-19 nie uzasadnia podwyżki na poziomie, jaki proponuje rząd (2,8 tys. zł.)
Wciąż nie udało się wypracować porozumienia partnerów społecznych i rządu w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia w 2021 roku. Strona rządowa zaproponowała wynagrodzenie minimalne na 2021 w kwocie 2.800 zł. Zdaniem Lewiatana, jeśli nie ma możliwości zamrożenia wzrostu płacy minimalnej, powinna ona wynieść 2716 zł.