Rząd zapowiada nowelizację prawa bankowego i wzmocnienie instytucji kredytowych

Celem zmian jest wdrożenie do polskiego prawa dyrektywy 2019/878, dotyczącej podmiotów zwolnionych, finansowych spółek holdingowych, spółek holdingowych o działalności mieszanej, środków i uprawnień nadzorczych oraz środków ochrony kapitału (dyrektywy CRD V) oraz rozporządzenia, odnoszącego się do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego (rozporządzenia CRR II).

Pakiet regulacji unijnych

Pakiet regulacji unijnych jest wynikiem reformy ram regulacyjnych w zakresie usług finansowych w celu zwiększenia odporności instytucji kredytowych lub firm inwestycyjnych sektora. Wprowadzono go w odpowiedzi na kryzys finansowy, który rozpoczął się w latach 2007-2008.

„Celem dyrektywy CRD V oraz rozporządzenia CRR II jest zatem uzupełnienie programu reform poprzez usunięcie pozostałych niedociągnięć i wdrożenie pewnych niezrealizowanych jeszcze elementów reformy, które mają zasadnicze znaczenie dla zapewnienia odporności instytucji, a które zostały sfinalizowane przez podmioty odpowiedzialne za ustanawianie ogólnoświatowych standardów, tj. Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego i Radę Stabilności Finansowej, m.in.: wiążącego wskaźnika dźwigni lub wskaźnika stabilnego finansowania netto” – napisano w uzasadnieniu.

Czytaj także: Zmiany w prawie bankowym mają charakter probiznesowy i prokonsumencki >>>

Regulacja wprowadza przepisy odnoszące się do zatwierdzania finansowych spółek holdingowych i finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej. Zgodnie z nią, finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej mogą być jednostkami dominującymi grup bankowych. Stosowanie wymogów ostrożnościowych jest wymagane na podstawie skonsolidowanej sytuacji takich spółek holdingowych.

Jednak instytucja kontrolowana przez takie spółki holdingowe nie zawsze jest w stanie zapewnić spełnienie wymogów na zasadzie skonsolidowanej w całej grupie, konieczne jest, by niektóre finansowe spółki holdingowe i finansowe spółki holdingowe o działalności mieszanej zostały objęte bezpośrednim zakresem uprawnień nadzorczych.

W związku z tym wprowadzona ma zostać procedura zatwierdzania działalności oraz bezpośrednie uprawnienia nadzorcze w odniesieniu do niektórych finansowych spółek holdingowych i finansowych spółek holdingowych o działalności mieszanej, aby zapewnić bezpośrednią odpowiedzialność takich spółek holdingowych za zapewnienie spełniania skonsolidowanych wymogów ostrożnościowych.

Jeżeli co najmniej dwie instytucje z siedzibą w Unii wchodzą w skład tej samej grupy z państwa trzeciego, a całkowita wartość aktywów w Unii grupy z państwa trzeciego wynosi co najmniej 40 mld euro, ma zostać wprowadzony obowiązek posiadania pośredniej unijnej jednostki dominującej.

Oprócz dotychczas funkcjonującego systemu zarządzania ryzykiem, ma zostać wprowadzona standardowa metodyka i uproszczona standardowa metodyka oceny ryzyka stopy procentowej.

Zwolnienie ze stosowania polityki wynagrodzeń

Małe instytucje oraz pracownicy, otrzymujący niskie wynagrodzenie zmienne mają być zwolnieni ze stosowania polityki wynagrodzeń. Ma zostać też zdefiniowana kategoria pracowników, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka instytucji oraz określone kryteria identyfikacji podmiotów podlegających obowiązkowi sporządzenia i stosowania polityki wynagrodzeń.

Podmiot składający wniosek o zezwolenie na utworzenie banku będzie musiał dostarczyć, oprócz dotychczas wymaganych dokumentów, informacji o podmiotach należących do tej samej grupy kapitałowej oraz o powiązaniach w ramach grupy.

W przypadku, gdy dana osoba nie spełnia wymogów niezbędnych do pełnienia danej funkcji, Komisja Nadzoru Finansowego będzie mogła ją odwołać z funkcji członka rady nadzorczej lub zarządu banku, finansowej spółki holdingowej i finansowej spółki holdingowej o działalności mieszanej oraz członka zarządu domu maklerskiego

Dodatkowe obowiązki sprawozdawcze

Organ nadzoru będzie mógł nałożyć na podmiot nadzorowany dodatkowych obowiązków sprawozdawczych lub zwiększenia ich częstotliwości. Dodatkowe obowiązki będą mogły zostać nałożone tylko w sytuacji, gdy są odpowiednie i proporcjonalne z punktu widzenia celu, w którym są wymagane, zaś żądane informacje nie mogą powielać się.

Rozszerzony zostanie katalog podmiotów, którym udzielenie określonych informacji nie stanowi naruszenia tajemnicy zawodowej.

Bufor ryzyka systemowego ma stać się narzędziem bardziej elastycznym, gdyż dotychczas mógł zostać nałożony na sektor finansowy lub jego podzbiór, a po zmianach dodatkowo będzie możliwość ustanowienia bufora albo na wszystkie ekspozycje, albo na określony podzbiór ekspozycji. Ponadto nowa regulacja ma wprowadzić algorytm służący do wyliczenia bufora ryzyka systemowego.

Zmianie ma ulec maksymalny poziom bufora innej instytucji o znaczeniu systemowym (O-SII) z 2% do 3%. Ponadto, za zgodą Komisji Europejskiej, będzie możliwość ustanowienia bufora O-SII w wysokości przekraczającej 3%.

W odniesieniu do bufora globalnych instytucji o znaczeniu systemowym (G-SII) dotychczasowa definicja G-SII ma zostać rozszerzona, mają też zostać – w przypadku niespełniania wymogu bufora wskaźnika dźwigni – wprowadzone ograniczenia wypłat zysków.