Raport specjalny. Obsługa gotówki: Znikające bankomaty?

Marcin Złoch

Minione cztery kwartały (r./r.) to pierwszy tak długi okres stałego spadku liczby bankomatów w Polsce. Jak poinformował Narodowy Bank Polski, pod koniec zeszłego roku było ich 23 230. Na przestrzeni ostatniego kwartału zniknęło 96 urządzeń. Według łącznych danych zebranych przez bank centralny, w ciągu 9 miesięcy, liczonych od marca 2017 r., ubyło 521 bankomatów, zmniejszyła się także liczba wypłat gotówki. W ostatnim kwartale 2017 r. odnotowano 167,4 mln takich transakcji, czyli o 6,8 mln mniej niż w poprzednim, co stanowi spadek o 3,9%. Zmalała też wartość wypłat w bankomatach. W IV kw. ub.r. spadła do 83,5 mld zł. To o 1,8 mld zł mniej niż wypłacono w III kw. 2017 r. Ciekawe jest jednak to, że w coraz mniejszym stopniu bankomaty służą do wypłacania gotówki. Pięć lat temu wypłaty stanowiły kwotowo aż 98% operacji, podczas gdy dzisiaj wskaźnik ten stanowi mniej niż 80% wartości transakcji.

Źródło: NBP

– Pozostałe 20% to wpłaty gotówki, których kwartalnie my, klienci banków, realizujemy na kwotę 21 mld zł. Motorem zmian jest niewątpliwie postęp technologiczny, który pozwala coraz mniejszym kosztem zamieniać istniejące bankomaty na urządzenia wielofunkcyjne, oszczędność kosztów obsługi oraz zmieniający się model obsługi klientów w bankach – zauważa Tomasz Pol, dyrektor Departamentu Marketingu Bankowości Detalicznej w Banku Millennium.

Obkurczanie rynku

Malejąca liczba bankomatów w Polsce i wypłat gotówki jest naturalną migracją klienta z bankowości tradycyjnej w świat online, płatności zbliżeniowych i mobilnych, co potwierdza wzrost liczby sklepów akceptujących płatności kartami i dokonywanych nimi transakcji.

W ostatnim kwartale 2017 r. wyemitowano 39 095 880 kart płatniczych, czyli ponad 500 tys. więcej niż w poprzednim. Systematycznie rośnie też ilość transakcji wykonywanych kartami.

– Rynek bankomatów powoli, ale jednak się kurczy, a to z uwagi na coraz większą powszechność obrotu bezgotówkowego oraz na koszty utrzymania i obsługi urządzeń samoobsługowych. Coraz bardziej powszechne są np. wypłaty gotówki podczas codziennych zakupów w sklepach dzięki usłudze cashback. To powoduje, że urządzenia samoobsługowe stają się coraz bardziej kosztowne i banki oraz sieci niezależne przykładają coraz większą rolę do ich rentowności – informuje Żaneta Pilarska z Departamentu Marketingu Plus Banku.

Źródło: Bank Millennium