Raport Specjalny | Obsługa Gotówki | Gotówka jest narzędziem płatniczym, które pozwala zaspokoić podstawowe potrzeby

Raport Specjalny | Obsługa Gotówki | Gotówka jest narzędziem płatniczym, które pozwala zaspokoić podstawowe potrzeby
Zdjęcia: NBP
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Proponując rozwiązania dotyczące powszechnej akceptacji gotówki, które zostały już przyjęte, NBP informował, że zależy nam na tym, aby zabezpieczane były interesy osób, które mogą być wykluczone finansowo, aby mogły one realizować codzienne transakcje - zaznacza Barbara Jaroszek, dyrektor Departamentu Emisyjno-Skarbcowego Narodowego Banku Polskiego, w rozmowie z Karolem Mórawskim.

Jakie działania udało się już zrealizować w ramach Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego, a co pozostało do wypełnienia? Czy doświadczenia ostatnich kwartałów wykazały potrzebę dokonania zmian w strategii, a jeśli tak, to w jakim zakresie i czego powinny dotyczyć owe zmiany?

– Realizacja założeń Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego przebiega zgodnie z harmonogramem, tworzonym wspólnie z przedstawicielami rynku i regulatorów w Radzie do spraw Obrotu Gotówkowego. Najważniejszym dotychczasowym dokonaniem jest wdrożenie 5 listopada 2021 r. zmian w ustawie o usługach płatniczych, zapewniających powszechną akceptację gotówki. Jesteśmy w czołówce krajów, które mają zagwarantowany na poziomie ustawowym obowiązek przyjmowania płatności gotówkowych do wartości przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w trzecim kwartale poprzedniego roku, obecnie jest to 5885 zł. To jest duża zmiana, pozycjonująca gotówkę jako narzędzie płatnicze, które pozwala zrealizować podstawowe potrzeby. Naszym zamiarem było, aby chroniła ona potrzeby osób z różnych powodów wykluczonych finansowo lub osób starszych, które na co dzień nie posługują się kartami płatniczymi. Osobiście uważam, że akceptacja stanowi bazę dla gotówki, jeśli chodzi o jej istnienie w rozliczeniach codziennych transakcji.

Ważnym elementem jest wprowadzenie zmian najpierw w ustawie o NBP, a potem wydanie przez Ministra Sprawiedliwości rozporządzenia w dniu 7 kwietnia 2022 r. w sprawie znaków pieniężnych podejrzanych co do autentyczności oraz fałszywych znaków pieniężnych. Dotychczasowe regulacje co do zasady pozostawały niezmieniane od 1989 r., czego przejawem były z jednej strony takie anachronizmy, jak odniesienia do nieistniejącej już Milicji Obywatelskiej, z drugiej zaś nieuwzględnianie rozwoju rynku, w tym pojawienia się urządzeń samoobsługowych. To bardzo istotna zmiana, jeśli chodzi o środki bezpieczeństwa obrotu gotówkowego.

Mamy za sobą badania dostępności gotówki, przeprowadzone w ramach Narodowej Strategii Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego. Przyjęto w niej kryterium dostępności gotówki, zakładające, iż 90% populacji w Polsce powinno mieć dostęp do gotówki w odległości nie większej niż 10 kilometrów. W zależności od metody, badania wykazały, że 97-98% populacji ma zapewnioną tę dostępność. Co roku odbywają się też badania opinii publicznej dotyczące szerokiego spektrum problemów związanych z pieniądzem gotówkowym, które dają nam odpowiedź nie tylko na pytanie, czego oczekujemy jako profesjonalni uczestnicy obrotu gotówkowego, ale również tego, czego oczekuje od nas społeczeństwo. Świadomie używam słowa społeczeństwo, a nie klienci banków, gdyż to pierwsze pojęcie jest szersze.

Wszystkie wyżej wskazane elementy zostały wykonane zgodnie z harmonogramem. Przed nami fundamentalna zmiana, jeśli chodzi o dostępność gotówki po stronie profesjonalnych uczestników obrotu gotówkowego, a mianowicie prace związane z wprowadzeniem tzw. depozytu dwustronnego, który zmieni obraz rynku obrotu gotówkowego w Polsce. Oczekujemy obniżenia kosztów związanych z transportem i przeliczaniem gotówki. Chodzi tu zarówno o pobieranie znaków pieniężnych z depozytu NBP umiejscowionego w skarbcach banków, jak i odprowadzanie środków do tego depozytu, a dodatkowo rozszerzenie o możliwość przechowywania depozytów w skarbcach firm CIT. Oznacza to, że nie będzie konieczności odprowadzania gotówki do Narodowego Banku Polskiego. Prace nad tym rozwiązaniem już się rozpoczęły, z bardzo dużym udziałem profesjonalnych uczestników rynku obrotu gotówkowego. Przewidujemy, że powinny zakończyć się w ciągu najbliższych trzech lat, jeśli sytuacja na rynku obrotu gotówkowego pozostanie stabilna.

Pamiętajmy, że strategia ma przede wszystkim charakter średnio- i długoterminowy, jest przygotowana na zasadzie dobrowolności wszystkich uczestników obrotu gotówkowego i osiągnięta poprzez konsensus. Ci, którzy podpisali się pod strategią, a są to wszyscy reprezentanci rynku obrotu gotówkowego w Polsce, zarówno po stronie biznesu, obsługi, jak i regulatorów, zobowiązali się współpracować na rzecz jej realizacji. I nie możemy sami siebie krytykować, że czegoś nie robimy, skoro postępujemy zgodnie z harmonogramem. Ja, jako przewodnicząca Rady do spraw Obrotu Gotówkowego, mogę tylko zapewnić, że prace posuwają się zgodnie z założeniami zarówno co do treści merytorycznej, jak i do terminu ich wykonywania.

Wybuchowi konfliktu za wschodnią granicą towarzyszył gwałtowny wzrost zapotrzebowania na gotówkę, podobnie ...

Artykuł jest płatny. Aby uzyskać dostęp można:

  • zalogować się na swoje konto, jeśli wcześniej dokonano zakupu (w tym prenumeraty),
  • wykupić dostęp do pojedynczego artykułu: SMS, cena 5 zł netto (6,15 zł brutto) - kup artykuł
  • wykupić dostęp do całego wydania pisma, w którym jest ten artykuł: SMS, cena 19 zł netto (23,37 zł brutto) - kup całe wydanie,
  • zaprenumerować pismo, aby uzyskać dostęp do wydań bieżących i wszystkich archiwalnych: wejdź na BANK.pl/sklep.

Uwaga:

  • zalogowanym użytkownikom, podczas wpisywania kodu, zakup zostanie przypisany i zapamiętany do wykorzystania w przyszłości,
  • wpisanie kodu bez zalogowania spowoduje przyznanie uprawnień dostępu do artykułu/wydania na 24 godziny (lub krócej w przypadku wyczyszczenia plików Cookies).

Komunikat dla uczestników Programu Wiedza online:

  • bezpłatny dostęp do artykułu wymaga zalogowania się na konto typu BANKOWIEC, STUDENT lub NAUCZYCIEL AKADEMICKI

Źródło: Miesięcznik Finansowy BANK