Raport Specjalny – IT@BANK 2023 | Technologie – Hitachi Europe Ltd. | Nowe podejście we współpracy dostawca-bank w obszarze rozwoju platform bankowych
Tadeusz Woszczyński
Country Manager Poland, Austria, Czech Rep., Slovakia & Baltics
Hitachi Europe Ltd.
Wyzwania rynku IT w Polsce i wpływ na sektor finansowy
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego Polska potrzebuje ok. 147 tys. specjalistów IT, jeśli zamierza uzyskać taki sam udział zatrudnionych w IT, jak w Unii Europejskiej. W Polsce jest zatrudnionych ok. 586 tys. specjalistów IT, a w ciągu ostatniej dekady przybyło ich ok. 192 tys. Obecna luka stanowi ok. 77% przyrostu liczby specjalistów IT z ostatniej dekady. Wyniki ankiety przeprowadzonej przez PIE pozwalają stwierdzić, że polskie firmy mają problem ze znalezieniem osób na stanowiska specjalistów IT. Tylko 61% ankietowanych przedsiębiorstw zatrudniło w ostatnim roku tylu specjalistów, ilu planowało. Między innymi z tego powodu wiele firm w Polsce jest zmuszonych wstrzymywać realizacje projektów lub też odmawiać realizacji nowych projektów bądź dostarczać je z opóźnieniem.
Według PIE aż 20% projektów informatycznych w Polsce nie zostało zrealizowanych w 2022 r. z powodu braku zasobów. Wielu CIO banków musi się mierzyć również z dużą rotacją pracowników IT (w Polsce wynosi między 34 a 51%) i koniecznością wzrostu płac w związku z inflacją (min. 10–15%). Duże obciążenia sektora bankowego (wakacje kredytowe, podatek bankowy itd.) wymuszają cięcia w projektach informatycznych i ich budżetach. Dla wielu specjalistów IT kluczowe znaczenie mają poziom wynagrodzenia oraz możliwości rozwoju i pracy w nowych technologiach. Dalej prym wiedzie rozwój oprogramowania. Wg raportu „Kto tu dyktuje warunki? Rynek pracy IT i SAP 2024” firmyAwareson numerem dwa zainteresowania specjalistów IT staje się AI, co jest zgodne również z trendem na rynku finansowym.
Czy to koniec body leasingu?
Przez wiele lat odpowiedzią na wymienione wyżej problemy z zasobami IT w banku był body leasing. Powstało w Polsce szereg firm masowo dostarczających specjalistów (szczególnie programistów) dla polskich banków. Choć wdrożenie w firmie body leasingu niesie ze sobą ogrom zalet, nie jest jednak wolne od trudności, które należy pokonać. Powoli możemy spodziewać się zmierzchu tego modelu biznesowego, gdyż luka zasobów IT dotyka również wspomnianych dostawców.
Dodatkowo z perspektywy czasu możemy zauważyć, że model body leasingu w banku posiada szereg aspektów problematycznych dla tej instytucji jako odbiorcy. Po pierwsze – specjaliści dołączający do projektów na zasadzie body leasingu nie mają kompletnie znajomości danej organizacji – jej celów, kultury pracy, architektury, strategii czy też osób w niej pracujących. Nigdy nie będą znali organizacji tak dobrze, jak etatowi pracownicy. Wiedzą bowiem, że są „jedynie na chwilę”. Wykonują tylko i wyłącznie zakres prac objęty umową i nie interesuje ich rozwój organizacji jako całości. Określony zakres obowiązków i ich czas powodują zupełny brak elastyczności. W toku współpracy strony nie mogą więc dowolnie modyfikować pierwotnych ustaleń. Nawet jeśli, przynajmniej w teorii, miałyby one pozytywny wpływ na projekt.
Kolejnym wyzwaniem dla banków jest fakt, iż to one muszą dokładnie zaplanować kogo „wyleasingować” i na jaki czas. Aby maksymalnie wykorzystać potencjał, jaki niesie ze sobą body leasing, organizacja musi zatem wiedzieć, jakich specjalistów najbardziej potrzebuje. Wydaje się to sprawą oczywistą, jednak zdarza się, że to tylko pozory. Zwłaszcza w przypadku realizacji różnorodnych projektów. Niestety kończy się to tym, iż wyleasingowany specjalista „przepala” roboczodni (ManDays) zupełnie bezproduktywnie. Należy zatem odpowiedzieć sobie na pytanie – czy my naprawdę potrzebujemy np. architekta IT przez cały okres projektu? Stąd wynika brak efektywności body leasingu.
Transformacja Hitachi i dołączenie GlobalLogic
Podobne problemy z inżynierami oprogramowania dotyczyły koncernu Hitachi. Przez ponad 100 lat firma Hitachi była firmą typowo produktową. Począwszy od znanego w Polsce sprzętu RTV/AGD, elektrowni (w naszym kraju Hitachi zbudowało m.in. blok energetyczny w Kozienicach), pociągów (np. słynny Shinkansen), maszyn budowlanych, a skończywszy na bankomatach i macierzach dyskowych. W 2015 r. Hitachi rozpoczeło wielką transformację, sprzedając takie biznesy jak energetyka konwencjonalna, systemy medyczne, leasing samochodów, a kupując w zamian systemy przesyłu energii (ABB Power Grids), systemy kolejowe (Ansaldo STS, Thales) oraz usługi i systemy IT (Pentaho, GlobalLogic). Wprowadzono nowy model współpracy z klientami, tzw. Lumada.
Lumada polega na ko-kreacji rozwiązań wraz z klientami. Począwszy od analizy strategii, budowania wymagań, prototypowania, developmentu, wdrożenia po utrzymanie. Aby móc zrealizować tę strategię Hitachi potrzebowało ogromnej ilości inżynierów. Nie było to możliwe do osiągnięcia poprzez typowy wzrost organiczny i masową rekrutację zasobów na rynku. Dlatego też w 2021 r. za 9,6 mld USD zakupiono firmę GlobalLogic – jedną z czołowych globalnych firm inżynieryjnych posiadającą 30 000 specjalistów, w tym 13 000 w Europie Centralno-Wschodniej. GlobalLogic we współpracy z klientami korzysta z metodologii zespołów wirtualnych („virtual teams”). Zespoły te mają dobieranych najlepszych specjalistów GlobalLogic niezbędnych na danym etapie projektu (brak marnowania zasobów jak w body leasingu), którzy w szybki sposób dostarczają produkty wymagane przez biznes banku. W zespołach tych mogą pracować również pracownicy banku, aby przejmować niezbędną wiedzę. Całość praw „IP” rezultatu prac jest oczywiście przekazywana do banku. Zespoły rozliczane są w wybranym przez bank modelu, np. fix price, time&material, hybrid czy revenue share. Takie podejście spotkało się z bardzo pozytywnym odbiorem przez globalnych klientów Hitachi i GlobalLogic.
Pierwsze sukcesy
Wśród firm korzystających na co dzień z nowego podejścia Hitachi i GlobalLogic do realizacji projektów IT jest szereg globalnych brandów, w tym Nike, BP, McDonalds, Barclays Bank, Morgan Stanley, HSBC, Hilti, Volvo, BMW, MetLife czy Microsoft. Dla McDonald’s opracowane zostały koncepcje terminali samoobsługowych, które znacznie zwiększyły sprzedaż produktów w restauracjach i są powszechnie wykorzystywane m.in. w Polsce. Dla MetLife opracowano nową mobilną aplikację finansową. Dla Hilti opracowano podejście do multikanałowości oraz platformę umożliwiającą sprzedaż elektronarzędzi jako usługę.
Możemy też zaobserwować pierwsze wspólne sukcesy Hitachi i GlobalLogic w naszym regionie Europy. Dla Raiffeisen Bank International (RBI) przeprowadzono migrację systemów do chmury publicznej. Było to skomplikowane działanie, ponieważ RBI działa w 15 krajach, w których obowiązują różne regulacje dotyczące chmury. W 2023 r. Hitachi podpisało strategiczną współpracę z czołowym operatorem płatności – Polskie ePłatności (PeP). Hitachi wraz GlobalLogic rozwija tam systemy CRM banku oparte na MS Dynamics oraz aplikacje do obsługi terminali PoS.
Wartość dla polskiego sektora bankowego
Hitachi jest w Polsce jednym z czołowych dostawców dla sektora finansowego. Wśród klientów firmy są m.in. PKO Bank Polski, Bank Pekao SA, Santander Bank Polska, Bank Millennium, Nordea Bank, Alior Bank, SGB-Bank, Bank Ochrony Środowiska, czy też spółki sektorowe, jak KIR S.A. i BIK SA. Hitachi jest znane przede wszystkim z dostaw wysokiej jakości infrastruktury IT (macierze dyskowe), usług cybersecurity czy też powszechnie stosowanego rozwiązania trwałego nośnika informacji. Wcześniej firma wdrażała w Polsce pierwsze bankomaty i oddziały z wykorzystaniem uwierzytelniania biometrycznego (na bazie technologii Finger Vein) czy też pierwsze oddziały samoobsługowe. Przejęcie GlobalLogic umożliwiło wprowadzenie w Polsce szeregu kluczowych kompetencji dla klientów bankowych. Wśród nich są m.in. usługi migracji aplikacji i systemów do chmury publicznej, modernizacja systemów legacy, rozwój kanałów elektronicznych i CRM, budowa systemów do hiperpersonalizacji. Dzięki zespołowi Method, Hitachi jest również w stanie wesprzeć bank w weryfikacji jego strategii i userexperience, a następnie przenieść je na architekturę IT. Dzięki ponad 2300 wykwalifikowanym inżynierom w Polsce mamy cel, aby zostać strategicznym partnerem dla polskiego sektora bankowego.
