Raport Specjalny | Bankowość Spółdzielcza | Filary stabilności

– Systemy ochrony instytucjonalnej potwierdziły skuteczność zastosowanych mechanizmów prewencyjnych i pomocowych. Na bieżąco analizują one sytuację banków, określają standardy zarządzania ryzykiem, prowadzą audyty i w razie potrzeby udzielają wsparcia finansowego ze zgromadzonych przez banki spółdzielcze funduszy. Dzięki ich działalności udało się zidentyfikować te podmioty, które wymagały wdrożenia działań naprawczych. Zdecydowana większość przypadków, w których ujawniono problemy, wymagała jedynie opracowania wewnętrznych planów naprawy, bez użycia zewnętrznej pomocy. Jednostki zarządzające systemami ochrony udzieliły również wsparcia kilku bankom spółdzielczym, chroniąc je przed negatywnymi zjawiskami i stabilizując ich sytuację finansową. Instytucjonalne systemy ochrony zapobiegały w ten sposób, i nadal zapobiegają, utracie zaufania klientów do sektora bankowości spółdzielczej – twierdzi Michał Ołdakowski, prezes zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB.

Bankom nie grozi upadłość

– Generalną zasadą jest, że banki działające w systemie ochrony nie powinny upaść. W przypadkach szczególnie trudnych systemy współpracują z Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, celem wypracowania optymalnego rozwiązania zapewniającego bezpieczeństwo środków. Wsparcie realizowane jest dzięki funduszowi pomocowemu, tworzonemu ze składek wnoszonych przez banki będące uczestnikami systemu. To swoistego rodzaju ubezpieczenie na nieprzewidziane sytuacje kryzysowe. Bardzo ważnym wymogiem zapewniającym stabilność uczestników IPS jest też obowiązek poddawania się niezależnemu audytowi, wykonywanemu przez jednostkę zarządzającą systemem – podkreśla z kolei dr Sławomir Czopur, prezes zarządu Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS.

Przeniesienie realizacji audytu na poziom IPS oraz stały monitoring sytuacji ekonomiczno-finansowej banków, prowadzony w ramach systemu wczesnego ostrzegania, gwarantuje pełną ocenę ryzyka. Grupowe plany naprawy, obejmujące wszystkich uczestników systemu, umożliwiają zaś wykorzystanie środków pomocowych do realizacji działań naprawczych wewnątrz grupy, bez konieczności wsparcia środkami publicznymi. – Przynależność do systemów ochrony i działalność w ramach zrzeszeń w pełni zabezpiecza banki spółdzielcze i zrzeszające przed niewypłacalnością i upadłością. Zgromadzone środki pomocowe zapewniają realną pomoc w przypadku zachwiania płynności lub zagrożenia niewypłacalnością. Stworzone mechanizmy pomocowe oraz standaryzowany sposób zarządzania ryzykiem, z niezależnym audytem wewnętrznym, pomimo niezależności działalności biznesowej poszczególnych instytucji, pozwalają na traktowanie banków tworzących systemy ochrony jako grupy bankowe. Grupy te, zgodnie z wymogami ustawowymi, zobowiązane są po zakończeniu roku publikować zagregowane sprawozdania finansowe obejmujące bilans i rachunek wyników oraz sprawozdanie o stanie systemu ochrony i sprawozdanie o ryzyku systemu jako całości – dodaje Sławomir Czopur.

IPS w liczbach

Według statystyk KNF za III kw. ub.r. w systemach IPS uczestniczyło 95% wszystkich banków spółdzielczych, które odpowiadają za wypracowanie 89,7% jego wyniku finansowego netto. Na koniec września 2019 r. aktywa uczestników obu systemów ochrony wyniosły łącznie 173,8 mld zł, zaś wynik netto – 502,7 mln zł. Banki będą...