Przedsiębiorstwa w II kwartale 2025 roku nadal w słabej kondycji

Ogólna kondycja sektora przedsiębiorstw

W II kwartale 2025 r. sytuacja ekonomiczna sektora przedsiębiorstw niefinansowych (SPN) pozostała osłabiona w porównaniu z poprzednimi okresami.

Wskaźnik syntetyczny sytuacji bieżącej (SSB) wykazał niewielki spadek, co wynikało głównie z pogorszenia płynności i obsługi zadłużenia oraz osłabienia popytu krajowego i zagranicznego.

Sytuacja ta szczególnie widoczna była w branżach kapitałochłonnych i u eksporterów silnie powiązanych z koniunkturą w Niemczech.

Główne wskaźniki finansowe

W II kwartale 2025 r. rentowność sprzedaży krajowej uznawana za satysfakcjonującą zmniejszyła się do 46,6% firm (z 47,2% w I kwartale), co jest wynikiem poniżej wieloletniej mediany (94,3%).

Sytuacja w budownictwie uległa wyraźnemu pogorszeniu, podczas gdy sektor usług utrzymał relatywnie dobrą rentowność.

Z drugiej strony, rentowność sprzedaży zagranicznej nieznacznie się poprawiła, co może wynikać z osłabienia presji cenowej i poprawy warunków eksportowych.

Płynność finansowa przedsiębiorstw w II kwartale była wysoka na tle danych historycznych, jednak niższa niż rok wcześniej.

Pogorszeniu uległa jakość obsługi zadłużenia – odsetek firm terminowo regulujących zobowiązania wobec banków spadł do 94,0% (z 94,4% w I kwartale 2025 r.), przy czym największe problemy wystąpiły w transporcie i przetwórstwie przemysłowym. Budownictwo odnotowało poprawę terminowości obsługi zobowiązań.

Czytaj także: Przed finansowaniem inwestycji MMŚP piętrzą się bariery

Kredyty i finansowanie

W I kw. 2025 r. zadłużenie kredytowe sektora przedsiębiorstw wzrosło o 2,3% r/r, co stanowi dalsze osłabienie dynamiki (w IV kw. 2024 r. odnotowano przyrost zadłużenia o 4,9% r/r).   

Złożył się na to nieco wolniejszy przyrost kredytów długookresowych (7,5% r/r), zaś zadłużenie krótkoterminowe firm pogłębiło spadki obserwowane już w IV kw. 2024 roku (-3,3% r/r).

Wyk. Dynamika zmian zadłużenia z tytułu kredytów oraz pożyczek i terminowa struktura wpływu [w %, r/r]:

Zainteresowanie przedsiębiorstw kredytami bankowymi ponownie się zmniejszyło – odsetek firm ubiegających się o kredyt spadł do 12,4% (z 12,8% w I kwartale), zarówno wśród DP (do 13,0% z 14,9%), jak i MSP (do 12,3% z 12,6%).

Głównym powodem nieubiegania się o finansowanie bankowe pozostaje możliwość pozyskania funduszy bezzwrotnych (10% sektora MSP i 12% dużych firm), środków z funduszy UE (7% sektora MSP i 10% dużych firm) albo innych pozabankowych źródeł finansowania (jak leasing, pożyczki od innych przedsiębiorstw – tak wskazało 27% sektora MSP i 41% dużych firm).

Dla 17% przedsiębiorstw MSP i 3% dużych firm czynnikiem zniechęcającym do ubiegania się o kredyt było jego wysokie oprocentowanie.

Wyk. Główny powód braku ubiegania się o finansowanie bankowe [odsetki firm]:

Jednocześnie warto odnotować, że wzrosła dostępność finansowania bankowego: pozytywne decyzje kredytowe stanowiły 84,7% wniosków (wobec 82,6% w poprzednim kwartale).

Wzrost dostępności był szczególnie widoczny w grupie dużych przedsiębiorstw (odsetek zaakceptowanych wniosków wzrósł do 93,2% z 88,1% w kwartale poprzednim).

Wyk. Odsetki złożonych i zaakceptowanych wniosków kredytowych [w %]:

Czytaj także: Zwiększenie konkurencyjności europejskich przedsiębiorstw celem kolejnego budżetu UE

Plany inwestycyjne przedsiębiorstw

W II kwartale 2025 r. przedsiębiorcy zachowują ostrożność w planach inwestycyjnych. Główne kierunki inwestycji dotyczą modernizacji istniejącej infrastruktury oraz automatyzacji procesów produkcyjnych, co ma na celu zwiększenie efektywności oraz dostosowanie do wymagań środowiskowych.

Odsetek firm planujących nowe inwestycje wynosi około 25%, natomiast 40% skupia się na projektach modernizacyjnych. Aż 35% firm nie planowało większych inwestycji w II kwartale 2025 roku, co odzwierciedla ostrożność w obliczu zmiennego otoczenia gospodarczego.

Bardzo niekorzystnie przedstawia się sytuacja w przetwórstwie przemysłowym, gdzie spadek nakładów pogłębił się wobec poprzedniego kwartału (do -11,5% r/r z -8,9% r/r) – szczególnie niska aktywność inwestycyjna utrzymuje się wśród producentów trwałych dóbr konsumpcyjnych, dóbr zaopatrzeniowych oraz w branżach wrażliwych na koniunkturę w Niemczech.

Zainteresowanie finansowaniem inwestycji kredytem bankowych pozostaje słabe – zadeklarowało to 20,5% przedsiębiorstw, zaś aż 57% planuje sfinansowanie inwestycji ze środków własnych.

Wyk. Źródła finansowania nowych inwestycji [w odsetku firm planujących rozpoczęcie inwestycji w perspektywie kwartału: