Problematyczny PIT-11 za 2020 rok dla pracowników delegowanych i osób pracujących zdalnie za granicą

Podobnie jak w poprzednim roku, informacja PIT-11 jest przekazywana do urzędów skarbowych wyłącznie za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Natomiast doręczenie informacji PIT-11 pracownikom odbywa się w dowolnej formie, a pracodawca ma czas na przekazanie jej podatnikom do 1 marca 2021 roku.

Najwięcej wątpliwości sporządzenie informacji PIT-11 sprawia pracodawcom, którzy delegowali swoich pracowników za granicę lub którzy zatrudniają obcokrajowców. Dochody z pracy za granicą najczęściej podlegają bowiem opodatkowaniu w państwie, w którym praca była wykonywana. Mają jednak one również wpływ na zobowiązanie podatkowe w Polsce. Problemem dla pracodawców okazuje się prawidłowe wykazanie tych dochodów w PIT-11. Sytuacji nie ułatwia fakt, że z uwagi na pandemię koronawirusa powstaje szereg wątpliwości związanych z tym, jak ta okoliczność wpływa na obowiązki podatkowe, w szczególności w związku z przymusowym pobytem pracownika za granicą i świadczenia tam pracy zdalnej.

Numer identyfikacji podatkowej w PIT-11

Płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych wystawiając PIT-11 ma obowiązek podać w formularzu podatkowym poprawny numer PESEL lub NIP podatnika (pracownika). W przypadku podatników, którzy nie przekazali płatnikowi poprawnego numeru PESEL lub NIP, płatnicy podawali zamiast tego numeru ciąg cyfr „1111111111” czy „9999999999”, aby złożyć informację PIT-11 w terminie.

Zgodnie z informacjami Ministerstwa Finansów z końca 2020 roku, takie działanie jest uznawane jako błąd i informacje PIT-11 za 2020 rok ze wskazanym takim ciągiem cyfr miałyby być nieprzyjmowane przez system. System resortu finansów nie został jednak zmodyfikowany i nadal, tak jak w ubiegłych latach, formularze ze wskazanym ciągiem cyfr „1111111111” czy „9999999999” zamiast numeru PESEL lub NIP podatnika będą mogły zostać złożone przez system.

Czytaj także: PIT-11, uwaga na zmienioną wersję formularza >>>

– Jeszcze pod koniec ubiegłego roku, dla wielu pracodawców zatrudniających obcokrajowców nieposiadających numeru PESEL lub NIP pojawił się duży kłopot. Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów, zatrudniający nie mógł złożyć informacji PIT-11 za cudzoziemca, jeśli ten nie posiada numeru PESEL bądź NIP. Dotyczyło to nie tylko pracodawców, ale wszystkich płatników, którzy po zakończeniu roku muszą sporządzić informacje PIT-11. Co więcej, nie będąc w stanie wypełnić swoich obowiązków w tym zakresie, płatnik narażał się w konsekwencji na odpowiedzialność karno-skarbową – mówi Paweł Majewski, Menedżer w Zespole ds. PIT w KPMG w Polsce.

Na szczęście w ostatnich dniach pojawiły się kolejne wyjaśnienia MF wskazujące, iż w tym roku nic się nie zmieni w składaniu PIT-11 za cudzoziemców, którzy nie posiadają numeru PESEL bądź NIP.

– Oznacza to tym samym, że tak jak w poprzednich latach będzie można w takiej wyjątkowej sytuacji wpisać ciąg cyfr, który będzie traktowany jako identyfikator podatkowy zagranicznego pracownika – dodaje.

Rezydencja podatkowa

Przygotowując informację PIT-11 dla pracownika, płatnik powinien dokonać weryfikacji jego statusu rezydencji. W przypadku kiedy podatnik (pracownik) nie spełnia przesłanek pozwalających uznać go za rezydenta do celów podatkowych w Polsce, informacja PIT-11 powinna zawierać inne dane.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Warto podkreślić, że aby zostać rezydentem podatkowym wystarczy spełniać tylko jeden z wyżej wymienionych warunków. Jeżeli płatnik ma obowiązek przygotować informacje PIT-11 dla podatnika będącego nierezydentem podatkowym w Polsce musi pamiętać, że powinien zaznaczyć odpowiednią pozycję w informacji PIT-11 oraz uwzględnić na formularzu inne dane niż w przypadku polskiego rezydenta podatkowego (np. adres zagraniczny czy zagraniczny numer identyfikacji podatkowej). Co istotne, informacja PIT-11 wystawiona podatnikowi niebędącemu rezydentem podatkowym w Polsce, powinna zostać skierowana do dedykowanego urzędu właściwego dla nierezydentów podatkowych określonego w oparciu o siedzibę płatnika.

Praca zdalna za granicą

Jednym ze skutków pandemii COVID-19 jest rosnąca popularność pracy zdalnej, która stała się powszechną formą zatrudnienia, umożliwiającą wykonywanie pracy w domu, innym mieście, a także za granicą. Świadczenie obowiązków zawodowych w tej formie, w szczególności w sytuacji pobytu pracownika (zwłaszcza długotrwałego) w innym kraju i wykonywanie stamtąd zadań służbowych, może mieć wpływ na obowiązki rozliczeniowe zarówno pracownika, jak i spółki oraz prawidłowe sporządzenie informacji PIT-11.

OECD wydało rekomendacje, zgodnie z którymi w przypadku gdy pracownik w związku z koronawirusem zostanie zmuszony do pozostania w kraju, w którym normalnie jego pobyt nie przekroczyłby 183 dni, to ten dodatkowy okres nie powinien przekładać się na powstanie obowiązków podatkowych w tym państwie, w tym w szczególności w zakresie zmiany jego rezydencji podatkowej. Trzeba jednak pamiętać, że poza specjalnym porozumieniem zawartym pomiędzy Polską i Niemcami w tym zakresie, nie zostały wprowadzone do polskiego systemu podatkowego inne przepisy regulujące te kwestie i należy się w takich wypadkach kierować zasadami ogólnymi, w tym postanowieniami poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.

– W zawartej przez Polskę umowie z Niemcami wprowadzono tzw. fikcję prawną polegającą na tym, że gdy pracownik wykonuje pracę z domu tj. w państwie rezydencji na rzecz pracodawcy z drugiego kraju, to taką pracę można uznać za wykonywaną w państwie, w którym pracownik wykonywałby ją gdyby nie podjęto działań antykryzysowych. Niewątpliwie należałoby oczekiwać coraz większej liczby takich porozumień, w szczególności w przypadku tych krajów w których liczba pracujących Polaków jest znaczna – jak np. Belgia, Holandia czy Wielka Brytania – mówi Grzegorz Grochowina, Deputy Director, Szef Zespołu ds. Zarządzania Wiedzą w Dziale Doradztwa Podatkowego w KPMG w Polsce.