Prawo i legislacja: VAT-em w bankomaty

Michał Stefan Zajączkowski

Zarządzanie bankomatami oraz obsługa transakcji wymagają kosztownych systemów informatycznych, spełniających bardzo wysokie wymagania m.in. co do wydajności, regulacyjności oraz podlegające certyfikacjom organizacji płatniczych. Utrzymanie takich systemów jest opłacalne wyłącznie w wypadku dużych sieci, posiadających kilkaset lub więcej maszyn. Mniejsi gracze korzystają zazwyczaj z usług jednego dostawcy wyspecjalizowanego w usługach processingu. Podmiotem takim może być zarówno niezależna spółka, jak i inny bank. Istotne jest jednak, aby procesor dysponował zarówno odpowiednimi środkami technicznymi, jak i wymaganymi przez organizacje płatnicze (przede wszystkim Visa i MasterCard) licencjami na prowadzenie tego typu działalności.

Niedoceniony element

Co oczywiste, poszczególni dostawcy usług processingu konkurują między sobą. Głównym obszarem rywalizacji, oprócz zakresu, jakości i terminu dostawy świadczonych usług, jest oczywiście wysokość pobieranych opłat. W celu uatrakcyjnienia oferty, dostawcy starają się ograniczyć własne koszty, m.in. przez zwiększanie wydajności pracy przedsiębiorstwa, wpływ na poddostawców, stosowane formy finansowania swojej działalności oraz przez umiejętne wykorzystywanie synergii przy opracowywaniu rozwiązań, sprzedawanych później wielu klientom. Podczas kształtowania ostatecznej ceny jest jeszcze jeden istotny, choć często niedoceniany element – podejście do naliczania VAT. W praktyce spotkać się można zarówno z przypadkami jego naliczania, jak zwolnienia z niego. Zależy to od podejścia przyjętego przez outsourcera, zdefiniowania zakresu świadczonych przez niego usług (od prostej obsługi transakcji do pełnego outsourcingu) oraz sformułowania zapisów umowy.

VAT – jak wiemy – służy do opodatkowania końcowej konsumpcji. Ogólną zasadą w jego naliczaniu jest to, że podmiot będący podatnikiem VAT, doliczając podatek do ceny sprzedawanych usług, ma możliwość odliczenia od płaconego VAT podatku występującego w ponoszonych przez siebie kosztach związanych z tymi usługami.

Charakter usług świadczonych za pośrednictwem bankomatów powoduje, że właściciel sieci bankomatowej praktycznie nie ma możliwości odliczenia VAT-u płaconego swoim dostawcom. Przychody z prowadzenia sieci są w znakomitej większości zwolnione z tego podatku. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy przychody te są uznane za prowizję bankową (w wypadku bankowych sieci bankomatowych dla transakcji na karty własne), jak również za prowizję za transakcje kartami płatniczymi płaconą przez wydawców kart (w pozostałych przypadkach). Oznacza to, że kosztem właściciela sieci bankomatowej podatek jest płacony poddostawcom.

Prawo nie zezwala także na odliczanie VAT-u zapłaconego w kosztach usługi zwolnionej w sytuacji świadczenia innej usługi objętej tym podatkiem. Nawet gdyby przepisy stanowiły inaczej, to w wypadku banków (w mniejszym stopniu także i sieci niezależnych), trudno byłoby wskazać takie usługi o wartości porównywalnej z przychodami z sieci bankomatowych.

A jeśli sieć jest outsourcowana?

W outsourcingu zarządzania bankomatami i przetwarzania transakcji kwestia naliczania VAT w usłudze dla właściciela sieci bankomatowej pozostaje otwarta. Przypatrzmy się prostej analizie porównawczej, w której zastosowano dwa ...