Polskie banki i ich klienci zainteresowani
udziałem w procesach odbudowy Ukrainy

Należy na wstępie przypomnieć, że polskie banki są obecne w Ukrainie, a te prowadzące działalność w kraju aktywnie współdziałają z tamtejszymi instytucjami finansowymi. Również Związek Banków Polskich współpracuje z a analogiczną instytucją reprezentującą bankowość ukraińską.

Polski sektor bankowy jest zaangażowany w pomoc stronie ukraińskiej od pierwszych dni kiedy wybuchła wojna i w Polsce pojawiło się pierwszych kilka milionów uchodźców. Banki przy udziale ZBP, współpracując z rządem oraz z NBP i z UKNF, niezwłocznie podjęły szereg działań wspierających uchodźców.

Nie można zapomnieć, że krajowe banki podjęły także działania zabezpieczające polskich klientów oraz przeciwdziałające rosyjskim transferom finansowym, m.in. takie jak:

• przyjęcie zasad uproszczonej autoryzacji uchodźców dla umożliwienia im korzystania z polskiego systemu bankowego,
• szybkie otwarcie ponad miliona rachunków bankowych dla uchodźców,
• dystrybucja programów pomocowych dla uchodźców,
• liczne akcje charytatywne,
• przeciwdziałanie cyberatakom,
• wymiana hrywny,
• wsparcie informacyjne, doradcze i językowe w bankach dla uchodźców
• program „Ukrainian Data Corridors” z BIK i IFC

Czytaj także: Polscy przedsiębiorcy i bankowcy zainteresowani udziałem w odbudowie Ukrainy>>>

ZBP i polskie banki we współpracy z agencjami rządowymi inicjowały i/lub współtworzyły programy wspierające swoich klientów dotkniętych skutkami wojny, np.:

• przedsiębiorców – we współpracy z BGK- Fundusz Gwarancji Kryzysowych
• rolników- we współpracy z ARIMR- specjalne kryzysowe linie płynnościowe.

Łącznie polskie banki udzieliły polskim podmiotom gospodarczym dotkniętym skutkami wojny
ponad 24 mld zł kredytu.

Na skutek poprawy otoczenia prawnego i decyzji władz ukraińskich oraz polskich od kilku miesięcy rośnie zainteresowanie krajowych instytucji finansowych tematem odbudowy Ukrainy.

W związku z tym, w sierpniu br. ZBP przeprowadził badanie branżowe nt. zainteresowania udziałem polskich Banków w procesach biznesowych związanych z odbudową Ukrainy. Na bazie otrzymanych odpowiedzi z rynku (ok. 25% banków w Polsce posiadających potencjał do takiej współpracy) uzyskano następujące informacje:

• ok. 90% z nich jest realnie zainteresowanych udziałem w procesach biznesowych zw.
z odbudową UKR;
• prawie 80% banków nie ma w tym zakresie żadnych doświadczeń;
• głównymi powodami ww. zainteresowania są: oczekiwania klientów banku oraz motywacja etyczno-solidarnościowa;
• spośród klientów zainteresowanych odbudową UKR – ponad 60% to firmy polskie, 20% – mieszane (PL-UKR), zaś 5% ukraińskie;
• zainteresowane banki są gotowe dostarczać klientom pełną gamę usług finansowych (w tym przede wszystkim kredyt i obsługę rozliczeń);
• prawie 70% ww. banków identyfikuje bariery w zaangażowaniu się w odbudowę UKR, z których główne to: bariery prawno-administracyjne, brak znajomości rynku ukraińskiego, za wysokie ryzyko, brak wsparcia zewnętrznego dla banków, korupcja w UKR;
• banki zamierzają współpracować z agencjami publicznymi- przede wszystkim z BGK i KUKE, ale także wskazują na instytucje ukraińskie i międzynarodowe – co wskazuje na otwarcie i poszukiwanie wszystkich możliwych sojuszników.

Banki oczekują i rekomendują regulatorom (polskim i ukraińskim):

• zmitygowanie ryzyka finansowego oraz ryzyka prawnego, wynikającego z ew. zaangażowania banku na terenie państwa w stanie wojny; utworzenie i pełne uruchomienie specjalnego programu podziału ryzyka/gwarancji publicznych (np. PFR, KUKE, BGK) dla banków z obsługą klientów operujących w Ukrainie;
• utworzenie krajowego programu wsparcia dla zaangażowania polskiego biznesu i dla finansowania klientów banków zainteresowanych udziałem w odbudowie Ukrainy;
• zabezpieczenie polskich podmiotów przed praktykami korupcyjnymi w UKR;
• utworzenie platformy inwestycyjnej o przetargach/inicjatywach wspierających;
• zabezpieczenie polskiego biznesu przed dyskryminacją (na rzecz przedsiębiorców/banków z innych państw, np. spoza UE);
• utworzenie centralnej internetowej bazy danych/informatorium wszystkich programów i ułatwień dla polskiego biznesu ws. odbudowy Ukrainy;
• utworzenie specjalnego hub/hub-ów branżowych/tematycznych- polsko-ukraińskich, w których autoryzowane podmioty wspierałyby (doradczo) polski biznes w wyszukiwaniu partnerów, inicjowaniu i realizacji działań w Ukrainie;
• wsparcie doradcze (przede wszystkim w zakresie prawa ukraińskiego oraz reguł międzynarodowych programów pomocowych) dla polskich podmiotów, w tym banków zamierzających uczestniczyć w procesach odbudowy Ukrainy;
• specjalne wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych w Polsce, które mają główne uzasadnienie ekonomiczne dla odbudowy Ukrainy z udziałem Polaków;
• cykl specjalnych szkoleń dla klientów banków i samych banków w zakresie całościowego planu/zespołu działań dla wsparcia polskiego biznesu w odbudowie Ukrainy oraz nt. mechanizmów chroniących polskich przedsiębiorców/banki przed zagrożeniami na terenie Ukrainy (np. przestępczością, korupcją, nieuczciwymi praktykami, itp.);
• całościowa reforma prawa i zwyczajów biznesowych Ukrainy- na wzór regulacji i praktyk UE (legalizmu, transparentności, konkurencji, niedyskryminacji, itd.);

Związek Banków Polskich wraz z bankami został zaproszony od sierpnia br. do współpracy
przez Pełnomocnik Rządu ds. polsko-ukraińskiej współpracy rozwojowej.