POHiD o inflacji i sytuacji w handlu

W obliczu galopującej inflacji i malejącej siły nabywczej konsumentów międzynarodowe sieci handlowe skutecznie chronią polskie rodziny przed nadmiernymi wzrostami cen żywności i niezbędnych artykułów, przyczyniając się w znaczący sposób do zmniejszenia skali ubóstwa polskiego społeczeństwa.

Same jednak mierzą się z szeregiem wyzwań wynikających ze zmiennego otoczenia gospodarczego, inflacji, rosnących kosztów w łańcuchu dostaw i presji legislacyjnej.

Pandemia, inflacja oraz trwająca od ponad 4 miesięcy wojna w Ukrainie wstrząsnęły fundamentami zarówno globalnej, jak i polskiej gospodarki. Kryzys, wywołany splotem niekorzystnych czynników makro- i mikroekonomicznych oraz geopolitycznych, odbił się negatywnie na kondycji wielu sektorów gospodarki, w tym także handlu, oraz na sytuacji ekonomicznej ludności.

Wzrost inflacji statystycznej, która w czerwcu br. osiągnęła w naszym kraju poziom 15,6 proc. (vs inflacja postrzegana 30% i wyżej), oraz podniesienie stóp procentowych w realny sposób zmniejszyły dochód rozporządzalny Polaków, skutkując postępującą pauperyzacją społeczeństwa.

W dłuższej perspektywie handel nie będzie w stanie przeciwstawiać się szybującym cenom hurtowym, może je jedynie wytłumiać

Wiele polskich rodzin, zwłaszcza tych o niskim statusie materialnym, zagrożonych jest perspektywą ubóstwa. Nasi rodacy borykają się z rosnącymi kosztami życia, m.in. wzrostem cen żywności, usług, energii, paliw, opłat za mieszkanie, rat kredytów. Jak pokazują najnowsze badania, inflacja najmocniej uderza w Polaków o najniższych dochodach. Aż 66 proc. osób w tej grupie oszczędza na jedzeniu.

Czytaj także: Rekordowa inflacja, takiego odczytu nie było od 25 lat

Sieci handlowe też pomagają klientom

Międzynarodowe sieci handlowe skutecznie ograniczają wzrosty cen detalicznych w sklepach, tak  aby umożliwić wszystkim polskim rodzinom, zwłaszcza tym najgorzej sytuowanym, zaopatrzenie się w żywność i niezbędne produkty.

Firmy członkowskie POHiD uruchomiły także szeroki strumień pomocy charytatywnej, która – za pośrednictwem organizacji pożytku publicznego, np. Caritas – trafia do osób najbardziej potrzebujących: rodzin w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, dzieci, młodzieży, seniorów, osób zagrożonych wykluczeniem, uchodźców.

Firmy członkowskie POHiD uruchomiły także szeroki strumień pomocy charytatywnej

Sieci handlowe, rozpościerając „parasol ochronny” nad osobami zagrożonymi skrajnym ubóstwem, zapewniają im nie tylko zaspokojenie elementarnych potrzeb egzystencjalnych, ale także prawo do godnego życia, wolnego od stygmatyzacji i lęku.

Czytaj także: GUS: sprzedaż detaliczna w górę o 19 proc. rdr w kwietniu; w kolejnych miesiącach osłabienie konsumpcji?

Niebezpieczne wyzwania dla sektora handlu

Niestety, nasza branża sama mierzy się z wieloma wyzwaniami. Na sytuację w handlu oddziałują bowiem w sposób ciągły czynniki takie, jak niestabilne otoczenie gospodarcze, inflacja, rosnące koszty w łańcuchu dostaw, wynikające m.in. ze wzrostów cen nośników energii i surowców, jak również zwiększona presja legislacyjna.

Aktualne prognozy dotyczące inflacji nie napawają optymizmem. Zdaniem ekspertów rynku, już  w  sierpniu możemy spodziewać się inflacji z odczytem 16,5 proc. W II półroczu br. ceny żywności mogą przebić pułap 20 proc. Jesienią czekają nas także dynamiczne wzrosty cen paliw, będące konsekwencją sezonowego popytu na paliwo w okresie wakacji, ograniczonych zapasów oraz sankcji na rosyjskie surowce energetyczne.

Branża handlowa wyraża zaniepokojenie wciąż rosnącymi kosztami zakupu towarów u producentów. Inflacja producencka bije rekordy. W maju br. osiągnęła już niemal 25 proc., wyprzedzając – co warte podkreślenia – inflację konsumencką CPI.

Inflacja PPI zmiesiąca na miesiąc wykazuje stały trend wzrostowy. Wyższe koszty produkcji przekładają się na podwyżki cen towarów u producentów. Postępujący wzrost kosztów zaopatrzenia sklepów stanowi dziś kluczowe wyzwanie dla handlu. Aby utrzymać jak najniższe ceny dla klientów, sieci handlowe starają się amortyzować podwyżki cen u producentów, często kosztem własnej marży, ale nie da się tego procederu kontynuować w nieskończoność, zwłaszcza jeśli ceny hurtowe nadal będą dynamicznie rosnąć.

Inflacja producencka bije rekordy. W maju br. osiągnęła już niemal 25 proc., wyprzedzając – co warte podkreślenia – inflację konsumencką CPI

Przykładowo: ceny zakupu u producentów makaronu miękkiego wzrosły średnio o 45 proc., a ryżu o 25 proc., podczas gdy ceny sprzedaży tych produktów w sklepach wzrosły średnio w przypadku makaronu zaledwie o 30 proc., a ryżu o 12 proc. Oznacza to, iż sieci handlowe absorbują część podwyższonych cen zakupu towarów u producentów, średnio 15 proc. w przypadku makaronu i 13 proc. w przypadku ryżu.  

Gdy dołożymy do tego wzrost kosztów transportu, pracy i utrzymania placówek handlowych, to sytuacja w handlu nie wygląda już tak optymistycznie, jak próbuje się to przedstawiać. W dłuższej perspektywie handel nie będzie w stanie przeciwstawiać się szybującym cenom hurtowym, może je jedynie wytłumiać.

Ponad 20 obciążeń fiskalnych dla branży handlowej

Podniesienie stóp procentowych winduje raty kredytów na niewidziane dotychczas poziomy. Wzrost rat kredytów z jednej strony znacząco uszczupla dochody wielu polskich rodzin i odbija się na zmniejszeniu wolumenu dokonywanych przez nie zakupów, z drugiej zaś – uderza w przedsiębiorców.

Branża handlowa mierzy się już obecnie z kumulacją blisko 20 obciążeń fiskalnych, takich jak podatek handlowy, minimalny podatek dochodowy czy podatek galeryjny

Powoduje wzrost zadłużenia wielu firm handlowych, które zaciągnęły kredyty na stworzenie zapasów w magazynach po to, aby zapewnić konsumentom stabilne ceny w perspektywie długofalowej.

Prowadzenie działalności handlowej utrudnia także rosnąca presja legislacyjna. Inflacja działa jak dodatkowy podatek sektorowy, a przypomnijmy, że branża handlowa mierzy się już obecnie z kumulacją blisko 20 obciążeń fiskalnych, takich jak podatek handlowy, minimalny podatek dochodowy czy podatek galeryjny.

Na horyzoncie czai się widmo kolejnych opłat związanych z zapowiadanym na 2023 rok wejściem w życie pakietu ustaw środowiskowych, m.in. ROP, system kaucyjny, SUP, których koszty wdrożenia szacuje się w  miliardach złotych. Może na tym mocno ucierpieć rentowność niektórych biznesów.

Czytaj także: Coraz więcej ryzyk w handlu światowym