Po maturze jaki zawód wybrać, aby mieć pewną i dobrze płatną pracę?

Wczorajsi maturzyści już za chwilę staną przed wyborem dalszej ścieżki kariery, co w obecnym świecie nie jest bynajmniej zadaniem łatwym. Dynamiczne zmiany w obszarze technologicznym prowadzą do prawdziwej rewolucji zarówno w funkcjonowaniu poszczególnych segmentów rynku, jak i administracji publicznej czy sektora edukacyjnego.

Szczególnego znaczenia w tym kontekście nabiera sztuczna inteligencja, której rosnące wykorzystanie skutkować będzie sukcesywnym wypieraniem ludzi przez maszyny w kolejnych obszarach.

– Coraz częściej poszukiwani są kandydaci, którzy mogą się dostosować się do zmieniającej się gospodarki i konsekwencji rozwoju technologicznego, a także sprostać oczekiwaniom pracodawców w obszarze kompetencji miękkich – wskazuje Iwona Szmitkowska, prezes zarządu Work Service.

Podobną opinię wyraziła Aleksandra Skwarska, ekspertka Grupy Pracuj: – Wchodzący na rynek pracy kandydaci na pewno będą mieć większe szanse w znalezieniu dobrego zatrudnienia, jeśli będą wyróżniać się kompetencjami cyfrowymi w połączeniu z dobrze rozwiniętymi umiejętnościami miękkimi.

To z kolei oznacza, że poszukiwany pracownik przyszłości obok kwalifikacji stricte kierunkowych będzie musiał wykazać się na tyle szerokimi horyzontami i postrzeganiem świata, by w odpowiedzi na zachodzące przemiany być w stanie w miarę szybko adaptować się do nowych warunków, zarówno jeśli chodzi o merytoryczny zakres wykonywanych obowiązków, jak i wykorzystanie w ramach realizacji zadań służbowych nowoczesnych rozwiązań technologicznych.

Dziś trudno liczyć, że zawód wyuczony podczas edukacji szkolnej czy akademickiej absolwent będzie mógł bez istotnych korekt wykonywać przez całe życie, o ile rzecz jasna nie mamy do czynienia z kompetencjami specjalnymi, jak choćby w przypadku artystów, gdzie i tak warsztat będzie coraz silniej determinowany przez możliwości, jakie dają nowe technologie.

O szersze opinie o obecnym i przyszłym rynku pracy poprosiliśmy obie ekspertki.

Iwona Szmitkowska, prezes zarządu firmy Work Service

Wraz z rozwojem technologii, automatyzacją pracy i procesów coraz ważniejsze są kompetencje specjalistyczne oraz gotowość do systematycznej aktualizacji wiedzy. Coraz więcej zawodów opiera się na wykorzystaniu wiadomości z różnych dziedzin, czego przykładem mogą być analitycy business intellligence, którzy umożliwiają efektywniejsze planowanie i zarządzanie firmą.

Młodzi ludzie powinni zdawać sobie sprawę ze zmienności rynku pracy, perspektywy konieczności przebranżawiania się, wręcz zmian zawodu czy miejsca zatrudnienia

Z drugiej strony firmy coraz większą uwagę zwracają na kompetencje miękkie. Wśród najważniejszych jest umiejętność dostosowywania się do zachodzących zmian, otwartość, elastyczność. Kluczowa jest samodzielność i kreatywność myślenia, umiejętność wyciągania wniosków i zastosowania ich w praktyce. Równie istotne jest to, jak pracownik odnajduje się w zespole i różnorodnym, często międzynarodowym środowisku.

Wchodzący na rynek pracy młodzi ludzie powinni zdawać sobie sprawę ze zmienności rynku pracy, perspektywy konieczności przebranżawiania się, wręcz zmian zawodu czy miejsca zatrudnienia.

Aleksandra Skwarska, ekspertka Grupy Pracuj:

Obserwując zmieniający się rynek pracy zdecydowanie widać, że coraz większego znaczenia będą nabierać kompetencje cyfrowe oraz kompetencje miękkie. Według najnowszych badań Pracuj.pl 71% Polaków w wieku 18-24 lat, czyli obecnych maturzystów, studentów i świeżo upieczonych absolwentów pozytywnie ocenia swoje kompetencje cyfrowe.

Jednocześnie 47% tej grupy wiekowej przyznaje, że zbyt niski poziom kompetencji cyfrowych może być dla nich w przyszłości przeszkodą przy szukaniu pracy. Natomiast według Komisji Europejskiej takie kompetencje posiada 44% Polaków.

Umiejętności cyfrowe nie są sprzeczne z umiejętnościami miękkimi

Z danych wynika więc, że kształcenie w tym obszarze będzie coraz ważniejszym wyzwaniem. Przy czym nie chodzi tylko o kształcenie informatyków, specjalistów IT, ale także o to, by być gotowym na coraz większe znaczenie technologii w bardzo różnych specjalizacjach, ponieważ używa się coraz większej liczby narzędzi, programów, urządzeń w niemal wszystkich zawodach.

Umiejętności cyfrowe nie są sprzeczne z umiejętnościami miękkimi — kreatywność, myślenie krytyczne, zarządzanie zespołem, elastyczność, umiejętność komunikacji, negocjacji czy inteligencja emocjonalna to coraz częściej mocno pożądane cechy u kandydatów.

Są one bardzo istotne, bo odróżniają człowieka od technologii – pracy systemów informatycznych, sztucznej inteligencji, robotów. Dowodzą tego między innymi eksperci z raportu „Kompetencje przyszłości. Jak je kształtować w elastycznym ekosystemie edukacyjnym”, który został zrealizowanego przez PFR, we współpracy z DELab UW i Google. Wyróżniają oni trzy grupy umiejętności.

Pierwszą są kompetencje poznawcze (kreatywność, logiczne rozumowanie, rozwiązywanie problemów); drugą kompetencje społeczne (efektywna praca w grupie, przywództwo, inteligencja emocjonalna); a trzecią kompetencje cyfrowe i techniczne – nie tylko programowanie czy analiza danych, ale także zagadnienia związane z wykorzystaniem technologii do „miękkich zadań”, a także łączenia ich z innymi dziedzinami (np. wiedza z zakresu prywatności w sieci).