Pieniądz na rynku pod koniec września br.
Interesującej lektury dostarczają dane dotyczące krajowego przepływu pieniądza. Na koniec września br. podaż pieniądza M3 (dane NBP) wyniosła 1209,4 mld zł, tj. była wyższa niż w końcu grudnia ub. roku - o 4,7% i przed miesiącem - o 0,4%. Zasoby pieniądza gotówkowego w obiegu (poza kasami banków) w końcu września br. wyniosły 165,5 mld zł i wzrosły o 10,5% w porównaniu z końcem ub. roku, a w stosunku do sierpnia br. zwiększyły się o 0,4%.
Depozyty i inne zobowiązania, stanowiące główną pozycję w strukturze podaży pieniądza (M3), w końcu września br. wyniosły 1034,8 mld zł, tj. o 3,9% więcej niż na koniec ub. roku i o 0,4% więcej niż w miesiącu poprzednim. Największy udział w tej pozycji (65,7%) miały depozyty i inne zobowiązania wobec gospodarstw domowych, które zwiększyły się w stosunku do końca ub. roku o 5,3%. Depozyty przedsiębiorstw zmniejszyły się w tym okresie o 1,5%. Pozostałe składniki M3 na koniec września br. wyniosły 9,1 mld zł. Wartość tej pozycji w porównaniu ze stanem na koniec ub. roku spadła o 6,5%, a w stosunku do sierpnia br. była niższa o 2,6%.
Kolejnym czynnikiem kształtującym stan zasobów pieniądza były aktywa zagraniczne netto, które w końcu września br. wyniosły 208,7 mld zł. Ich wartość wzrosła w porównaniu z końcem ub. roku o 11,5%, a w stosunku do sierpnia br. zmniejszyła się o 1,0%.
Aktywa krajowe netto na koniec września br. ukształtowały się na poziomie 1000,7 mld zł i były wyższe o 3,4% niż w końcu ub. roku, a w porównaniu ze stanem na koniec sierpnia br. wzrosły o 0,7%. Należności, stanowiące największą pozycję w strukturze aktywów krajowych netto, w końcu września br. wyniosły 1110,2 mld zł i były większe o 3,1% niż w końcu ub. roku oraz o 0,6% wyższe niż przed miesiącem. Największy udział w tej pozycji (59,1%) miały należności od gospodarstw domowych, które wzrosły w stosunku do końca ub. roku o 3,7%. Należności od przedsiębiorstw zwiększyły się w tym okresie o 5,5%.
Zadłużenie netto instytucji rządowych szczebla centralnego na koniec września br. wyniosło 216,9 mld zł. Zadłużenie to wzrosło o 7,7% w porównaniu z końcem ub. roku, a w stosunku do sierpnia br. zwiększyło się o 0,8%.
Czynnikiem obniżającym stan zasobów pieniądza było ujemne saldo pozostałych pozycji netto, w kwocie 326,4 mld zł, które w relacji do stanu na koniec ub. roku pogłębiło się o 16,6 mld zł, a w stosunku do końca sierpnia br. zwiększyło się o 1,7 mld zł.
Podstawowe stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego od 5 marca ub. roku utrzymywały się na niezmienionym poziomie: stopa lombardowa – 2,50%, stopa redyskonta weksli – 1,75%, stopa referencyjna – 1,50%, stopa depozytowa – 0,50%.
Więcej szczegółów w opracowaniu Głównego Urzędu Statystycznego pt. „Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju I – III kw. 2016 r.”: http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/informacje-o-sytuacji-spoleczno-gospodarczej/informacja-o-sytuacji-spoleczno-gospodarczej-kraju-i-iii-kwartal-2016-r-,1,53.html
Bogdan Koblański
