Pełnomocniczka Ministra Sprawiedliwości do spraw Ochrony Praw Konsumenta o sprawach frankowych i cyfryzacji sądów
„Notujemy coraz lepsze wyniki, jeśli chodzi o skuteczność procedowania ze sprawami frankowi w sądach. W pierwszym kwartale dwudziestego piątego roku po raz pierwszy liczba takich spraw spadła. Spadek wyniósł prawie 10 tysięcy, to oznacza, że nadal przed sądami toczy się około 195 tysięcy spraw frankowych” – mówiła Aneta Wiewiórowska-Domagalska.
„Natomiast oczywiście w dalszym ciągu sprawy frankowe stanowią bardzo duże obciążenie dla sądów. W tej chwili w sądzie apelacyjnym to jest 75% referatu sędziego jeśli chodzi o sprawy cywilne, a w sądach okręgowych 44%” – dodała.
Jako przyczyny tego pozytywnego trendu wymieniła coraz sprawniejsze procedowanie spraw frankowych przez sędziów, spadek liczby wpływających do sądów spraw frankowych oraz zawierane ugody pomiędzy bankami a klientami. Ugód frankowych jest zawieranych miesięcznie około 4 tysięcy.
Cyfryzacja sądów a sprawy frankowe
Odnosząc się do cyfryzacji wymiaru Aneta Wiewiórowska-Domagalska zwróciła uwagę, że proces ten przyczyni się także do przyśpieszenia rozpatrywania spraw frankowych.
„Kiedy obejmowałam swoje stanowisko do wydziału frankowego w Warszawie, które jest największym wydziałem frankowym zajmującym się sprawami frankowymi w Polsce wpływało miesięcznie 20 tysięcy pism. Te wszystkie pisma istnieją w formie papierowej. Proszę sobie zadać proste pytanie: czy łatwiej jest uporządkować i przeszukać 20 tysięcy pism, kiedy one są w formie papierowej, czy łatwiej to zrobić, kiedy one są w formie elektronicznej?” – pytała retorycznie.
Dodała, że jest przygotowywany projekt „Digitalny Asystent Sędziego” przeznaczony tylko dla spraw frankowych.
W jego ramach powstają rozwiązania, które mają usprawnić procedowanie, scyfryzować postępowanie w sprawach frankowych i umożliwić automatyczną rejestrację spraw bez obciążania sekretariatów.
Jest przygotowywana baza danych orzecznictwa TSUE, która ma stanowić pomoc dla sędziów najpierw w sprawach frankowych, w przyszłości ma być pomocna przy wszystkich sprawach, w których stosowane jest prawo europejskie. Tworzony jest również kalkulator, który automatycznie rozliczy świadczenia stron sporu frankowego.
„Mam nadzieję, że te rozwiązania będą funkcjonowały pod koniec tego roku. W przyszłym roku zajmiemy się tworzeniem algorytmu, który pomoże sędziom w przygotowaniu uzasadnienia wyroku” – stwierdziła.
Odblokowanie sądów
W jej opinii przyśpieszenie procedowania spraw frankowych, zmniejszenie ich liczby w znaczący sposób odciąży sądy i skróci oczekiwanie na rozstrzygnięcia w innych sprawach.
„Kiedy rozmawiam z sędziami to słyszę od nich – ja nie wiem co robiłem przed frankami” – powiedziała.
„Jeżeli uporamy się z frankami, to sądy będą sprawniejsze, ale też będziemy mieli przestrzeń do wprowadzania zmian o charakterze technologicznym. Mamy dwa bardzo duże programy w resorcie sprawiedliwości: Cyfrowe Sądy i Cyfrowe Rejestry” – dodała.
Kolejnym ważnym powodem cyfryzacji sądów jest bezpieczeństwo akt sądowych, co nabrało znaczenia w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę. Ukraińskie sądy zostały poddane cyfryzacji co skutecznie zabezpieczyło je przed zniszczeniem.
„We współpracy z apelacją katowicką przygotowujemy pilotaż, który zakłada masową cyfryzację akt w Polsce” – poinformowała Aneta Wiewiórowska-Domagalska.
